خطوط اخم، خطوط عمودی هستند که بین ابروها و بالای آنها قرار دارند و به دلیل اخم کردن و پیری پوست ایجاد میشوند. این خطوط نیز همانند خطوط پیشانی با افزایش سن بیشتر جلب توجه میکنند.
درمان خطوط اخم برای بیمارانی که از تأثیر اجتماعی اخم رنج میبرند یا افرادی که تمایل دارند آثار افزایش سن را از بین ببرند به کار برده میشود. خطوط اخم دائمی یا عمیق غالباً باعث میشوند که فرد عصبانی، دارای استرس، خسته، مضطرب و نگران به نظر برسد. رفع خطوط اخم باعث افزایش آرامش و شادابتر به نظر رسیدن ظاهر فرد میشود.
تزریق بوتاکس باعث کاهش حرکت عضلات ایجادکننده این خطوط میشود و در نتیجه زمانی که میخواهید اخم کنید، نمیتوانید. با این کار از عمیقتر شدن این خطوط نیز پیشگیری میشود. به هر حال، اگر چین و چروکها عمیق باشند، پزشکان ممکن است ترکیب درمان تزریق بوتاکس و ژل را به بیمار توصیه نمایند.
خطوط اخم چیست؟
خطوط اخم به دلیل انقباض عضلات کوچک بین ابروها ایجاد میشوند. همه افراد دچار خطوط اخم نمیشوند. عوامل ژنتیکی یکی از مهمترین عواملی هستند که باعث ایجاد این خطوط میشوند. اگر حداقل یکی از والدین شما خط اخم داشته باشد، احتمال این که این حالت به نسل بعد منتقل شود افزایش مییابد. از عوامل دیگر میتوان به فعالیتهایی مانند رانندگی کردن یا کار با کامپیوتر اشاره کرد که باعث میشوند فرد حالت اخم کردن به خود بگیرد.
چرا باید خطوط اخم را درمان کرد؟
اگر شما عصبانی به نظر میرسید در حالی که اصلاً عصبانی نیستید یا اگر زمانی که کاملاً آرام هستید و آرامش دارید این خطوط بین ابروهای شما هستند باید اقدامی برای رفع آنها انجام دهید. هر دو وضعیت باعث میشوند که شما واجد شرایط باشید که تحت درمان با سم بوتالینیوم قرار گیرید. اخم ممکن است به دلایل دیگر نیز تحت درمان قرار گیرد. درمان ممکن است اثر لیفت روی ابروها داشته باشد. این بدان دلیل است که عضلات اخم ابروها را کمی به سمت پایین میکشند بنابراین هر چه زودتر این عضلات آزاد شوند، ابروها هم ممکن است کمی لیفت پیدا کنند. در مواردی که به لیفت بیشتری در ناحیه ابرو نیاز دارید میتوانید از مزایای عمل لیفت ابرو بهره ببرید.
بوتاکس چیست؟
سم بوتالینیوم که معمولاً به بوتاکس که اولین برند معرفی شده از این نوع محصولات است معروف است نوعی پروتئین است که توسط باکتریوم کلوسترودیوم بوتولینیوم تولید میشود. این سم، پالسهای عصبی مربوط به عضله تحت تزریق را مسدود کرده و باعث شل شدن و فلج شدن آنها میشود. با این کار فعالیت عضلاتی که باعث ایجاد خطوط و چین و چروکها میشوند کاهش مییابد.
اثر زیبایی سم بوتالینیوم اولین مرتبه در سال 1989 ثبت و مورد تأیید سازمان غذا و داروی آمریکا قرار گرفت. این محصولات به میزان زیادی مورد استفاده زنان و مردان قرار میگیرند زیرا باعث مصنوعی شدن ظاهر بیمار نشده و اثرات آنها نیز نسبت به عملهای پلاستیک سنتی طبیعیتر به نظر میرسد.
مزایای بوتاکس
مزایای تزریق بوتاکس برای رفع خط اخم:
- کم تهاجمی و بدون نیاز به عمل جراحی
- نیاز به مدت زمان کوتاه برای بستری شدن
- خطرات احتمالی و عوارض جانبی کم
- بهبود قابل مشاهده خطوط و چین و چروکها
مشاوره
پزشک صورت و پیشانی شما را مورد ارزیابی قرار میدهد و ویژگیهای صورت و وضعیت فعلی ابروها، شکل ابروها و تورفتگیهای شقیقه، افتادگی پلک یا عدم تقارنها را بررسی میکند. وی در مورد برداشت شما از صورت و پوستتان و نتایج مورد انتظارتان از درمان نیز صحبت میکند. همچنین عوارض جانبی احتمالی درمان را برای شما بیان کرده و تعداد واحدهای مورد نیز برای تزریق به منظور بهبود خطوط اخم را تعیین میکند. اگر شما تمایل دارید که این کار را انجام دهید، مرحله بعدی جلسه مشاوره شما کمتر از 5 دقیقه طول میکشد. از شما قبل از عمل عکس گرفته میشود و پیشانی شما با الکل تمیز میشود. پزشک از شما میخواهد که ابروهای خود را بالا ببرید و اخم کنید تا بتواند محل تزریق را مشخص کند. خود تزریق ظرف مدت چند ثانیه انجام میشود. اگر اولین جلسه درمانی شما باشد باید برای 2 تا 3 هفته بعد نیز یک نوبت رزرو کنید تا نتایج حاصله ارزیابی شود و در صورت نیاز، اصلاحات مورد نیاز انجام شود؛ در جلسات درمانی بعدی نیاز به انجام این کار نیست.
پزشک در جلسه مشاوره، شما را تحت معاینه بالینی قرار داده و مناسبترین روش درمانی را به شما توصیه خواهد کرد. گاهی اوقات، ترکیبی از تزریق بوتاکس و ژل به شما توصیه میشود. در این موارد، دوام نتایج بیشتر خواهد بود زیرا این دو روش به افزایش دوام یکدیگر کمک میکنند.
آیا درمان با سم بوتالینیوم برای من مناسب است؟
فقط شما و پزشک تعیینکننده این هستید که آیا درمان برای شما مناسب است یا نه. پزشک ما در جلسه مشاوره وضعیت پزشکی شما را مورد ارزیابی قرار میدهد و از این که شما واجد شرایط برای انجام این درمان هستید اطمینان مییابد. حتماً در مورد وضعیت پزشکی و بیمارهای خود به خصوص موارد زیر با پزشک صحبت کنید:
- بیماریهایی که بر عضلات و عصبها تأثیر دارند مانند مایاستنی گراویس یا سندرم لامبرت- ایتون
- آلرژی نسبت به محصولات حاوی سم بوتالینیوم
- هر گونه بیماری که در حال حاضر به آن مبتلا هستید
- اگر در گذشته در صورت خود عمل جراحی انجام دادهاید یا برنامه انجام این عملها را در آینده دارید.
- اگر باردار هستید یا برنامهای برای باردار شدن دارید. همچنین اگر به نوزاد شیر میدهید.
فرایند درمان تزریق سم بوتالینیوم برای رفع خط اخم چگونه است؟
پیش از درمان
یک مشاوره کامل پزشکی برای اطمینان از این که واجد شرایط برای تحت این درمان قرار گرفتن هستید باید انجام شود. پزشک ممکن است تواناییهای حرکتی عضلات شما را به منظور تعیین محل، اندازه و بررسی این که کدام عضلات باعث ایجاد چین و چروک شدهاند مورد بررسی و معاینه قرار دهد. نتایج مطلوب مورد تبادل نظر قرار گرفته و برنامه درمانی را به شما ارائه میکند.
درمان
نیاز به بیحسی نیست. البته ممکن است پزشک ناحیه تحت درمان را با استفاده از بسته یخ یا کرم بیحس کننده بیحس کند. ناراحتیها معمولاً جزئی هستند. بوتاکس چندین مرتبه به طور مستقیم در عضلاتی که باعث ایجاد چین و چروک شدهاند تزریق میشود. درمان حدود 15 دقیقه طول میکشد.
پس از درمان
تقریباً در همه موارد، هیچ عارضهای روی صورت شما وجود نخواهد داشت که نشان دهد شما تحت درمان قرار گرفتهاید. در برخی موارد نادر نیز ممکن است پوست دچار قرمزی، تورم یا کبودی شود.
نکته مهم این که شما تا 2 ساعت پس از درمان با سم بوتالینیوم نباید دراز بکشید. همچنین به شما توصیه میشود که بلافاصله پس از درمان، ورزش (شامل یوگا) نکنید.
توصیه میشود که به طور مرتب عضلات ناحیه درمان شده را حرکت دهید. اگر خط اخم شما درمان شد باید برای نشان دادن عصبانیت خود تمرین کنید. تا 6 ساعت پس از درمان از لمس کردن، ماساژ دادن یا استفاده از لوازم ارایش یا کرمها خودداری کنید. این کار به کاهش احتمال ابتلا به عفونت کمک میکند. همه دستورالعملهای پس از درمان که به شما داده شده است را به کار ببندید. نتایج حاصله موقتی است و بین 4 تا 6 ماه دوام خواهد داشت.
عوارض جانبی
عوارض جانبی ناشی از تزریق مانند قرمزی، تورم و کبودی، سر درد و علائم سرما خوردگی موقتی و جزئی هستند. اگر از مالیدن و یا ماساژ دادن ناحیه درمان شده تا 4 ساعت پس از درمان خودداری کنید از گسترش بوتاکس به سمت عضلات مجاور که ممکن است باعث شل شدن و فلج شدن موقتی آنها و ایجاد عدم تقارن یا افتادگی پلک شوند پیشگیری میشود.
اگر شما در گذشته به زخمهای سرد در اطراف دهان (هرپس صورت ساده) مبتلا بودهاید ممکن است با درمان این مشکلات دوباره تحریک شوند. حتماً از قرصهای خوراکی (تجویزی) نظیر آسیکلاویر یا داروهای موضعی استفاده کنید.
چگونه میتوان از بروز کبودی جلوگیری کرد؟
برای جلوگیری از بروز تورم و کبودی میتوانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- از یک هفته قبل از درمان و تا 2 روز پس از آن نباید آسپیرین، اکسدرین، ایبوپروفن، آلیو یا آدویل مصرف کنید. مصرف تایلنول مشکلی ایجاد نمیکند.
- ویتامین E را نیز نباید 2 تا 3 روز قبل و بعد از درمان مصرف کنید.
- تا 24 ساعت پس از درمان از ورزش کردن به جز پیادهروی خودداری کنید
- حداکثر به مدت 2 هفته قبل از درمان قرص آرنیکا مصرف کنید.
نتایج چه مدت دوام خواهد داشت؟
نتایج حاصل از تزریق بوتاکس برای رفع خطوط اخم معمولاً 4 تا 6 ماه دوام خواهد داشت.
دوام بوتاکس متغیر است و نتایج در هر فردی متفاوت است. یک برنامه درمانی منظم برای حفظ نتایج اولیه باید داشته باشید. نتایج درمان بلند مدت است اما دائمی نیست و شما این امکان را دارید که در صورت تمایل این تغییرات را مطابق نظر خود اصلاح کنید.
دیگر راههای درمان خط اخم
ژلهای پوستی چیست؟
ژلهای پوستی موادی هستند که معمولاً برای درمان اسکارها، خطوط، چین و چروکها و تورفتگیهای دیگر پوست به کار برده میشوند. این ژلها نوعی بافت نرم هستند که برای تزریق در پوست به منظور بهبود ظاهر فردی طراحی شدهاند.
معمولاً، این ژلها از مواد مصنوعی، دستساز و طبیعی ساخته میشوند و بسته به مورد استفاده، استانداردهای مختلفی دارند.
رایجترین نوع زلهای پوستی، زلهای حاوی اسید هیالورانیک هستند.
اسید هیالورانیک یکی از مواد پرکاربرد است. این ماده در بدن انسان و بیشتر ارگانیسمهای زنده وجود دارد. اسید هیالورانیک کارکردهای متعددی دارد و به پوست خاصیت ارتجاعی میدهد و باعث حجیم شدن و جوان و شاداب ماندن ظاهر پوست میشود. زلهای پوستی متشکل از زلهای استریل غیرحیوانی، متصل بهم و اسید هیالورانیک هستند که در آزمایشگاهها تولید میشوند. این زلها حاوی DNA انسانی یا حیوانی نیستند و مطمئنترین ویژگیهای همه ژلهای موجود در بازار را دارند زیرا تنها نوع زل برگشتپذیر هستند. این محصولات مورد تأیید سازمان غذا و داروی آمریکا برای استفاده در چین و چروکهای نازولابیال و قسمتهای دیگر بدن هستند.
لایهبرداری شیمیایی
لایهبرداری شیمیایی یک روش خانگی عالی برای جوانسازی پوست است اما لایهبرداری شیمیایی که در مطب انجام میشود حاوی مواد فعال است که در عمق پوست و چین و چروکها نفوذ کرده و باعث بهبود خاصیت ارتجاعی پوست میشوند. این کار باعث میشود که پوست شما هموارتر و شادابتر شود. خطوط اخم به دلایل متعددی مانند قرار گرفتن در معرض نور خورشید، افزایش سن و حرکات دینامیکی عضلات ایجاد میشوند؛ بنابراین حتی در صورت استفاده از کرمهای ضد آفتاب باز هم به مرور زمان این خطوط ایجاد خواهند شد. در نهایت، یکی از بهترین روشهای غیر جراحی برای رفع خطوط اخم، مراجعه به متخصص پوست و مو برای انجام لایهبرداری شیمایی است.
رژیم مراقبت از پوست
رژیم مراقبتهای پوستی خود را با استفاده از محصولات ضدپیری تقویت کنید تا نتایج درمان شما در مطب طولانیتر شود البته از این روشها به عنوان درمانی برای پیشگیری از ایجاد خطوط اخم نیز میتوان استفاده کرد. مراقبتهای روزانه از پوست با استفاده از محصولات حاوی اسید هیالورانیک، ویتامین ث در کرمهای ضد آفتاب از آسیبدیدگیهای ناشی از قرار گرفتن در معرض نور خورشید جلوگیری میکنند و علل پیری پوست را متوقف کرده و حتی برخی از علائم پیری پوست را بازمیگردانند.
سؤالات رایج
من هنوز خطوط اخم ندارم اما برخی افراد به من میگویند که عصبانی به نظر میرسی. آیا من میتوانم این حالت را درمان کنم؟
قطعاً! امکان درمان عضلات اخم حتی اگر چین و چروکی وجود نداشته باشد وجود دارد. سم بوتالینیوم باعث شل شدن عضلاتی میشود که انقباض آنها باعث ایجاد خط اخم روی پوست میشود. ظاهر عصبانی شما از بین رفته و شما زیباتر، گشادهروتر و آرامتر به نظر خواهید رسید.
آیا امکان افتادگی ابروها پس از درمانهای ضد اخم با سم بوتالینیوم وجود دارد؟
در صورتی که بوتاکس به درستی تزریق شود دلیلی برای ترسیدن از افتادگی ابروها وجود ندارد. در مقابل، عضلات اخم، ابروها را کمی پایین میکشند. زمانی که این عضلات به طور موقتی فلج میشوند کمی هم اثر لیفتینگ خواهند داشت.
آیا اگر نتوانم اخم کنم، غیرطبیعی به نظر میرسم؟
تغییرات در صورت پس از درمان و رفع خطوط اخم جزئی است و باعث غیرطبیعی شدن ظاهر نمیشود. این چین و چروکهای پوست هستند که باعث میشوند صورت شما خسته، جدی و ترشرو به نظر برسد. اثر سم بوتالینیوم باعث میشود که پوست شما لطیفتر و با خستگی کمتر به نظر برسد و همه افرادی که شما را میبینند این اثر را مثبت ارزیابی خواهند کرد.
پس از بین رفتن اثر سم بوتالینیوم، آیا خطوط اخم شدیدتر میشوند؟
خیر. از آنجا که عضلات اخم برای مدتی بدون تحرک میمانند ممکن است شما تا حدی عادت استفاده از آنها را فراموش کنید. اگر شما برای مدتی اخم نکنید، خطوط اخم شما در آینده کاهش مییابند. از آنجا که ناحیه تحت درمان با سم بوتالینیوم برای چند ماه غیرفعال میشود، پوست زمانی برای بازیابی زیبایی خود خواهد داشت.
آیا در صورت تزریق سم بوتالینیوم دچار سر درد میشوم؟
این احتمال وجود دارد. از آنجا که برخی از عضلات پس از درمان فلج میشوند، عضلات دیگر ممکن است منقبض شده و باعث بروز سر دردهای تنشی شوند. اگر جلسه بعدی درمان خود را به موقع انجام دهید در آینده دچار این نوع سر دردها نمیشوید. با شل ماندن عضلات، احتمال بروز سردردهای تنشی در جلسه دوم درمان کاهش مییابد.