خشکی چشم چیست؟
خشکی چشم هنگامی اتفاق می افتد که چشم نمیتواند به اندازه کافی اشک تولید کند یا اشک تولید شده پایداری مناسبی ندارد و به سرعت تبخیر میشود علاوه بر این التهاب سطح چشم ممکن است منجر به درد زخم یا لک بر روی قرنیه میشود و حتی در برخی موارد منجر به از دست دادن بینایی میشود اگرچه از دست دائمی بینایی ناشی از خشکی چشم نادر است.
خشکی چشم انجام برخی از کارها را برای بیمار مشکل میکند برای مثال کار با رایانه یا خواندن طولانی مدت علاوه بر این تحمل افراد را برای محیط های خشک مثل اقلیم کویری یا حاشیه کویر هوای داخل هواپیما و…کم میکند.
انواع خشکی چشم:
خشکی چشم ناشی از کمبود لایه آبی اشک: اختلالی است که در آن غدد اشکی نمی توانند به میزان کافی بخش آبکی لازم برای اشک را تولید کنند تا سطح چشم سالم باقی بماند.خشکی چشم ناشی از تغییر ترکیب اشک: ممکن است ناشی از التهاب غدد میبومین باشد که در لبه پلک ها قرار گرفته اند این غدد بخش چربی اشک را تولید می کنند که از تبخیر سریع آن جلوگیری و اشک را پایدار میکند.
• خشکی چشم ممکن است متعاقب موارد زیر دیده شود
• التهاب سطح چشم التهاب غدد اشکی یا ملتحمه
• هر بیماری که ترکیب اشک چشم خود را تغییر دهد
• افزایش سطح چشم همانند پرکاری تیروئید که چشم برجسته میشود و پلک ها کاملاً بسته نمیشوند.
• جراحی زیبایی پلک ها به ویژه اگر پلک بسیار بیشتر از معمول باز شود.
اشک و ارتباط آن با خشکی چشم :
اشکی که توسط غدد اشکی تولید میشود برای حفظ سلامت کلی چشم و دید واضح ضروری است.اشک سطح چشم را شستشو میدهد آنرا مرطوب نگه داشته و گرد و غبار بر روی آن را برطرف می کند همچنین چشم را در مقابل عفونت های باکتریایی و سایر عفونت ها محافظت میکند همچنین چشم را در مقابل عفونت های باکتریایی و سایر عفونت ها محافظت میکند .
اشک از سه جزء تشکیل شده است :
• لایه خارجی: لایه چربی است که توسط غدد میبومین لبه پلک ها تولید و ترشح میشود
• لایه میانی : لایه آبکی است که توسط غدد اشک فرعی تولید میشود
• لایه داخلی: لایه ی موکوسی یا موسین است که سلول های خاصی در ملتحمه چشم، آن را تولید میکنند. اشک از پروتئین (شامل فاکتورهای رشد) الکترولیت ها ویتامین های ضروری و مواد ضد میکروبی برای جلوگیری از عفونت و سلامت سطح چشم تشکیل شده است.
علاوه بر فعالیت هایی که برای اشک گفته شد، آنها برای پاسخ های فوری نیز ضروری هستند، برای مثال هنگامی که ذره ای وارد چشم می شود با تحریک چشم شستشو با اشک انجام شده و از ایجاد عفونت پیشگیری می کند اگر غدد اشکی نتوانند به میزان کافی اشک تولید کنند خشکی چشم اتفاق می افتد.
علائم خشکی چشم :
• سوزش چشم
• احساس جسم خارجی
• دوره های پر اشکی به دنبال خشکی چشم
• ترشح غلیظ و چسبناک از چشم ها
• قرمزی و درد چشم
• تاری دید گاهگاهی
• احساس سنگینی پلک
• خستگی زودرس چشم
• احساس ناراحتی هنگام استفاده از لنز تماسی
• کاهش تحمل خواندن تماشای تلویزیون کار با رایانه یا هر فعالیتی که نیاز به خیره شدن طولانی مدت دارد.
علل خشکی چشم :
خشکی چشم ممکن است از عوارض جانبی بخی داروها مثل آنتی هیستامین ها ضد احتقان ها آرام بخش ها داروهای ضد فشار خون داروهای پارکینسون داروهای ضد بارداری و ضد افسردگی باشد.
بیماری پوستی بر روی پلک چشم یا اطراف ان میتواند منجر به خشکی چشم شود.
در خانم های باردار نیز خشکی چشم ممکن است اتفاق بیفتد.
بیماریهای التهابی غدد پلکی از جمله اختلال عملکرد غدد میبومین و بلفاریت میتواند منجر به خشکی چشم شود.
خشکی چشم پس از لیزیک و لازک ممکن است اتفاق بیفتد این علائم ممکن است 3 تا 6 ماه طول بکشد البته در برخی از موارد ممکن است بیشتر به طول بیانجامد .
خشکی چشم میتواند ناشی از سوختگی های شیمیایی چشمی یا حرارتی باشد که بر روی غشای پوشاننده ی پلک ها و چشم اثر می گذارد.آلرژی ها میتواند یکی از دلایل خشکی چشم باشند.
پلک زدن ناکافی که همراه با نگاه که همراه با نگاه کردن به صفحه نمایشگر تلویزیون یا رایانه است ممکن است منجر به علائم خشکی چشم شود.
افزایش بیش از حد و یا کمبود ویتامین ها نیز از دلایل خشکی چشم است.
داروهای گیاهی نیز ممکن است عوارض جانبی بر روی خشکی چشم داشته باشند.
خشکی چشم می تواند به علت باز ماندن چشم ها در هنگام خواب نیز اتفاق بیفتد.
درمان خشکی چشم :
بسته به علت خشکی چشم، پزشک شما از روش های مختلفی برای کاهش علائم ممکن است استفاده کند اولویت اول مشخص کردن این است که علت زمینه ای برای خشکی چشم وجود دارد یا نه( مثل سندرم شوگرن یا اختلال عملکرد غدد اشکی و میبومین و یا مصرف دارو) اگر وجود دارد عامل زمینه ای را باید درمان کرد.
در موارد خفیف و رایج خشکی چشم از قطره های اشک مصنوعی برای کنترل علائم ناشی از آن استفاده میشود.در برخی موارد شدید، استفاده کوتاه مدت و به مقدار کم از قطره های چشمی کورتیکواستروئید که علائم التهابی را کاهش میدهد لازم است.اگر خشکی چشم ناشی از دارو باشد .پزشک دارو داروی بیمار را به داروی دیگری تغییر خواهد داد که عوارض جانبی بر روی چشم نداشته باشد.
اگر خشکی چشم نتیجه ی استفاده از لنز تماسی است چشم پزشک ممکن است نوع لنز تماسی شما را تغییر دهد یا ساعات استفاده از این نوع لنز را کاهش داد.در موارد شدید خشکی چشم ، پزشک شما احتمالاً توصیه میکند که تا مدتی به هیچ وجه از لنز تماسی استفاده نکنید.یکی دیگر از گزینه های درمانی قرار دادن مانع بر روی مجاری اشکی در گوشه داخلی پلک هاست. که از آنجا اشک به بینی تخلیه میشود
پلک های مجاری اشکی توسط چشم پزشک بدون درد وارد مجاری خروج اشک میشود و بیماران معمولاً وجود انها را احساس نمی کنند این پلاک ها از کلاژن یا سیلیکون ساخته شده اند و مجدداً میتوان آنها را برداشت در موارد شدید میتوان به صورت دائمی این پلاک ها در مجاری اشکی چشم قرار داد و یا مجاری اشکی را با سوزاندن برای همیشه بست.
در برخی از موارد با یک جراحی ساده میتوان منافذ خروج اشک از چشم را به صورت دائمی بست. این امر باعث میشود تا اشک برای مدت بیشتری در چشم باقی بماند و حجم آن در چشم بیشتر شود. در برخی از بیماران مبتلا به خشکی چشم، مکمل ها با منابع غذایی حاوی اسیدهای چرب امگا 3، علائم تحریک چشمی را کاهش میدهند.میزان استفاده از مکمل های غذایی و ویتامین ها را پزشک شما باید تعیین کند.
چگون میتوان در درمان خشکی چشم خود نقش داشته باشیم؟
از اشک مصنوعی ژل و پمادهایی که در داروخانه ها در دسترس هستند میتوانید به عنوان اولین گزینه درمانی استفاده کنید.این مواد به صورت موقت علائم را کاهش می دهند و جایگزین مهمی برای اشک طبیعی در بیمارانی هستند که کمبود اشک دارند.
در صورت استفاده بیشتر از چهار بار در روز، از بکار بردن اشک های مصنوعی با مواد افزودنی نگهدارنده خودداری نمائید از این رو بهتر است از اشک های مصنوعی بدون مواد نگهدارنده استفاده کنید.
عینک های آفتابی یا طبی که کاملاً نزدیک به صورت قرار میگیرند از تبخیر سریع اشک از سطح چشم جلوگیری می کنند علاوه بر این وجود مرطوب کننده هوا در خانه بسیار در این زمینه کمک کننده است.
- آب مروارید
- کراتوکونوس یا قوز قرنیه
- عیوب انکساری چشم
- هایفما
- افتادگی پلک یا پتوز
- مگس پران و جرقه
- تنبلی چشم
- رتینوپاتی دیابتی
- بلفاریت یا التهاب لبه پلک
- پیر چشمی
- گل مژه
- شالازیون
- جداشدگی شبکیه
- کوفتگی یا پارگی چشم
- خراشیدگی یا زخم قرنیه
- انتروپیون
- اکتروپیون
- ورم ملتحمه آلرژیک
- هرپس زوستر چشمی
- خراش قرنیه
- آب سیاه یا گلوکوم
- بوتاکس اطراف چشم و صورت
- آب مروارید
- جراحی پلک یا بلفاروپلاستی
- لیزیک و لازک
- شالازیون
- افتادگی پلک
- مجرای اشکی
- تومور اربیت
- گلوکوم یا آب سیاه
- پی آر کی
- انحراف چشم