لیزیک جراحی اصلاحی برای بخش بسیار ظریف و حساس چشم است. میلیون‌ها نفر برای اصلاح بینایی خود عمل جراحی لیزیک را انجام داده‌اند که نرخ موفقیت بالایی دارد. در عمل جراحی لیزیک، از لیزر برای اصلاح نزدیک بینی، دور بینی و یا آستیگماتیسم استفاده میشود. در لیزیک، یک فلپ نازک در قرنیه با استفاده از یک تیغ میکروکراتوم یا لیزر فمتوثانیه ایجاد میشود. جراح فلپ را به عقب بر می‌گرداند، سپس مقداری از بافت قرنیه در زیر آن را با استفاده از یک لیزر اگزایمر برمی‌دارد.
اگر از عینک یا لنزهای تماسی استفاده می‌کنید ممکن است به فکر جراحی برای اصلاح بینایی خود باشید. در عمل لیزیک از لیزر برای تغییر شکل قرنیه (لایه شفاف و مدور در جلوی چشم) به منظور بهبود تمرکز اشعه‌های نور بر روی شبکیه چشم استفاده میشود. لیزیک به معنی استفاده از لیزر در ضخامت قرنیه است.
کلینیک چشم پزشکی دکتر یادگاری از آخرین تکنیک‌های روز در بهبود وضعیت بینایی شما استفاده می‌کند. برای آشنایی با شیوه‌های مورد استفاده در جراحی لیزر چشم در کلینیک چشم پزشکی دکتر یادگاری و یا رزرو نوبت می‌توانید با شماره 02188672802 تماس حاصل فرمایید.
آیا شما متقاضی مناسبی برای لیزیک هستید؟
لیزیک برای تمام افراد مناسب نمی‌باشد.
- باید حداقل ۱۸ سال داشته باشید (برای برخی لیزرها ۲۱ سال). بینایی افراد کمتر از ۱۸ سال همچنان در حال تغییر است.
- نباید باردار یا شیرده باشید. زیرا ممکن است انکسار اندازه‌گیری شده‌ی چشم را تغییر دهد.
- چشم‌ها باید سالم و نمره‌ی آنها ثابت باشد. اگر نزدیک بین باشید، باید عمل لیزیک را تا زمانی که انکسار چشم ثابت بشود، به تعویق بیندازید. نزدیک بینی ممکن است در برخی بیماران تا اواسط یا اواخر دهه ۲۰ زندگی ادامه پیدا کند.
- وضعیت کلی سلامتی باید مناسب باشد. لیزیک ممکن است برای بیماران مبتلا به دیابت، روماتیسم مفصلی، لوپوس، آب سیاه، عفونت چشم، آب مروارید، اختلالات قرنیه و بیماریهای شبکیه توصیه نشود. وضعیت کلی سلامتی خود را با جراح در میان بگذارید.
- سابقه خشکی چشم می‌تواند اهمیت داشته باشد. اگر مشکلاتی در خصوص خشکی چشم در اثر سایش لنزهای تماسی، مصرف برخی داروها یا دلایل دیگر داشته‌اید، درباره‌ی تاثیر آن بر لیزیک با چشم پزشک خود صحبت کنید. پیش از عمل لیزیک یا سایر جراحی‌های عیوب انکساری باید خشکی چشم کنترل شود.
سایر ملاحظات
- الزامات محیط کار و فعالیتهای زندگی. کارها، ورزش‌ها و فعالیتهای تفریحی خود را برای پزشک توضیح دهید تا از مناسب بودن لیزیک برای خود مطمئن شوید.
- اگر متقاضی لیزر تک چشمی باشید که در آن یک چشم برای دوربینی و چشم دیگر برای نزدیک بینی اصلاح میشود. لیزیک نمیتواند پیر چشمی را اصلاح کند بطوری که یک چشم بتواند هم نزدیک و هم دور را ببیند. هرچند میتوان از آن برای اصلاح نزدیک‌بینی یک چشم و دوربینی چشم دیگر استفاده کرد. در صورت اصلاح این وضعیت، ممکن است نیاز به عینک مطالعه رفع شود یا کاهش یابد. با این حال لیزر تک چشمی دارای خطراتی است:
- پس از لیزر تک چشمی، دو چشم با هم کار نمی‌کنند. این امر باعث ضعف کیفیت بینایی و کاهش دید سه بعدی میشود. این تاثیرات در شرایط کم نور و هنگام انجام دادن کارهایی که نیاز به تیزبینی دارند، بیشتر قابل توجه هستند.
- در نتیجه ممکن است نیاز به استفاده از عینک یا لنزهای تماسی برای دید نزدیک یا دور برای انجام کارهایی که نیاز به بینایی بالا دارند باشد، برای مثال هنگام رانندگی در شب، کار با دستگاه‌های خطرناک یا انجام فعالیت‌هایی که نیاز به دید تیز و نزدیک دارند.
شرایط جراحی لیزیک چشم
عیوب انکساری ناشی از شکل نامناسب کره چشم، قرنیه یا عدسی چشم می‌باشند و یا در صورت پیر چشمی، که عدسی نمیتواند شکل خود را به اندازه کافی تغییر دهد تا بر روی اشیاء نزدیک متمرکز شود. این عیوب را معمولاً میتوان با جراحی لیزیک چشم اصلاح کرد و دارای سه نوع اصلی زیر هستند:
- نزدیک بینی که تنها اجسام نزدیک واضح و مشخص هستند.
- دوربینی که تنها اجسام دور واضح و مشخص هستند.
- آستیگماتسیم که در آن تصاویر صرفنظر از اینکه دور یا نزدیک هستند، تار می‌باشند.
پیر چشمی وضعیتی است که اغلب بین ۴۰ تا ۵۰ سالگی ایجاد شده و در اثر آن دیدن اجسام بسیار نزدیک دشوارتر میشود. این مشکل را میتوان با عینک دو کانونی یا عینک مطالعه اصلاح کرد اما معمولاً با جراحی لیزیک یا سایر جراحی‌های عیوب انکساری قابل اصلاح نیست.
چه انتظاری باید قبل، حین و بعد از جراحی داشت؟
قبل از عمل
جراح معاینه کاملی از چشم انجام خواهد داد. ممکن است متخصص چشم پیش از ارجاع به جراح معاینات اولیه چشم را انجام دهد. سوابق نمره‌های چشم خود را در جلسه معاینه همراه داشته باشید. در صورتی که از لنز استفاده می‌کنید پیش از ارزیابی اولیه استفاده از آنها را متوقف کنید (لنزهای نرم از دو هفته قبل؛ لنزهای نرم توریک یا لنزهای نفوذپذیر به گاز از سه هفته قبل؛ لنزهای سخت از چهار هفته قبل). لنزها میتوانند بطور موقت شکل قرنیه را تغییر دهند و در اندازه‌گیری دقیق در معاینه پیش از عمل اختلال ایجاد کنند.
در صورتی که واجد شرایط جراحی باشید، ممکن است پزشک از شما بخواهد که استفاده از لنزهای تماسی را به همان دلیل بالا برای مدتی قبل از جراحی متوقف کنید. قرنیه باید در روز جراحی شکل طبیعی خود را داشته باشد. پزشک همچنین ممکن است توصیه کند که برای چند روز قبل از جراحی از لوازم آرایشی، لوسیون یا عطر استفاده نکنید. این محصولات میتوانند در درمان لیزر تداخل ایجاد کنند یا خطر عفونت را پس از جراحی افزایش دهند.
در حین عمل
لیزیک یک عمل جراحی سرپایی است. تنها بی‌حسی مورد استفاده یک قطره چشم است که سطح چشم را بی‌حس می‌کند. جراحی برای هر چشم ۱۰ تا ۱۵ دقیقه طول میکشد. گاهی اوقات هر دو چشم در یک جلسه درمان می‌شوند، اما در برخی موارد جراح منتظر می‌ماند (گاهی اوقات چند روز تا چند هفته) تا قبل از جراحی چشم دیگر، نتایج عمل مشخص شود.
در عمل جراحی چشم مرطوب میشود. یک حلقه مکش قرار داده میشود تا مانع حرکت چشم شود و قرنیه در موقعیت صحیح قرار بگیرد. با استفاده از یک وسیله مخصوص فلپی از بافت قرنیه از لایه بیرونی کره چشم بریده شده و برداشته میشود. لیزر شکل بافت زیرین قرنیه را تغییر می‌دهد و جراح فلپ را تعویض می‌کند که به سرعت به کره چشم می‌چسبد. نیازی به بخیه نمی‌باشد. یک محافظ (پلاستیک شفاف یا فلز سوراخ) بر روی چشم قرار داده میشود تا از فلپ محافظت کند.
بعد از عمل
دوره بهبودی نسبتاً سریع است، اما ممکن است پس از جراحی نیاز به چند روز استراحت باشد. برای سه روز پس از جراحی از ورزش اجتناب کنید؛ برای چهار هفته نیز باید از ورزشهای تماسی یا فعالیتهای مشابه پرهیز کرد. باید بدانید که:
- ممکن است برای چند ساعت پس از جراحی احساس سوزش خفیف داشته باشید. چشم خود را نمالید. پزشک می‌تواند در صورت لزوم برای تسکین ناراحتی مسکن تجویز کند.
- دید در روز جراحی احتمالاً تار خواهد بود اما در روز بعد که برای معاینه بعدی مراجعه می‌کنید بطور چشمگیری بهبود می‌یابد.
- عوارض جانبی شدید یا غیر عادی را باید بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.
- تا زمانی که بینایی به حد کافی بهبود پیدا کند نباید رانندگی کنید.
- از شنا کردن، حمام آب داغ و جکوزی برای دو هفته پس از جراحی اجتناب کنید.
خطرات و عوارض
قبل از جراحی، جراح باید خطرات و عوارض احتمالی از جمله مزایا و معایب عمل هر دو چشم در یک روز را توضیح دهد و رضایت بیمار گرفته شود.
خطرات
- کوری و آسیب غیر قابل برگشت به چشم: در موارد نادر، اشتباهات در حین جراحی (مانند اختلال در عملکرد دستگاه لیزر) یا عوارض پس از جراحی (مثلاً التهاب) ممکن است باعث آسیب غیر قابل برگشت به چشم شوند از جمله کوری دائمی یا کاهش بینایی. در سایر موارد، مشکلات را میتوان با جراحی‌های اضافه یا سایر درمان‌ها برطرف کرد.
- مشکلات بینایی شدید در شب: ممکن است دچار علائم بینایی ناتوان کننده شوید بخصوص روشنایی خیره کننده، هاله نور و یا دوبینی که میتوانند بر بینایی در هنگام شب اثر بگذارد.
- سندرم خشکی شدید چشم: در نتیجه جراحی ممکن است چشم نتواند به اندازه کافی اشک تولید کند تا مرطوب و راحت باشد. خشکی چشم نه تنها باعث ناراحتی میشود بلکه می‌تواند کیفیت بینایی را به دلیل تاربینی متناوب و سایر علائم بصری کاهش دهد. این وضعیت ممکن است دائمی باشد. احتمال دارد نیاز به درمان فشرده با قطره و استفاده از پلاگ‌ها یا سایر روش‌ها باشد.
عوارض
- عفونت قرنیه یا التهاب. این مشکلات ممکن است مستلزم جراحی اضافه یا درمان‌های دیگر باشند.
- مشکلات در فلپ قرنیه بعد از جراحی. این مشکلات شامل فلپ‌های نامنظم یا ناقص، رشد سلول‌های زیر فلپ به طرف داخل که ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد، و بهبودی نامنظم که منجر به انحراف قرنیه شده و تنها با پیوند قرنیه قابل اصلاح است، می‌باشند.
پرسش و پاسخ
آیا بعد از عمل جراحی لیزیک، بینایی 20/20 خواهم داشت؟
اگرچه برخی از جراحان لیزیک میتوانند دادههای مربوط به نتیجه عمل جراحی خود را به شما ارائه دهند، اما هیچ کس نمیتواند بینایی کامل شما را تضمین کند. اکثریت قریب به اتفاق بیماران قادر به رانندگی، ورزش و تماشای تلویزیون بدون عینک هستند! بیماران از این تغییر بزرگ در زندگی غافلگیر شده و از دیدن به دوستان و خانواده خود لذت میبرند.
آیا سن من برای لیزیک خیلی زیاد است؟
اگرچه هیچ “حداکثر سنی” برای عمل تصحیح بینایی با لیزر وجود ندارد اما پزشکان ابتدا باید تشخیص دهند که سلامت کلی چشم شما خوب است یا خیر و اینکه مشکلات بینایی شما ناشی از آب مروارید یا برخی بیماریهای چشمی دیگر نیست. قبل از تصمیم گیری در مورد تصحیح دید با عمل لیزر، بینایی شما باید پایدار شده باشد. بسته به سن شما ممکن است بعد از درمان به عینک مطالعه نیاز داشته باشید. تقریباً همه افراد در اواسط دهه 40 عمر خود برای خواندن نیاز به عینک دارند. این عارضه به نام پیرچشمی شناخته میشود. پیر چشمی یک تغییر طبیعی در بخش داخلی چشم است و تحت تأثیر جراحی انکساری قرار نمی‌گیرد. اگر در حال حاضر به عینک مطالعه نیاز دارید، پس از عمل لیزر نیز همچنان به عینک برای خواندن احتیاج دارید. گزینه درمانی با جراحی انکساری به نام مونوویژن شناخته میشود. در عمل مونوویژن، چشم غالب بیمار برای دور بینی بینایی اصلاح میشود و چشم غیر غالب آنها کمی نزدیک بین میشود. اگرچه این عمل جایگزینی برای عینک مطالعه نیست، اما وضوح دید را یک درجه بهبود می‌بخشد.
انجام لیزیک چقدر طول میکشد؟
عمل واقعی معمولاً کمتر از 10 دقیقه برای هر چشم طول میکشد. با توجه به شماره چشم شما و میزان اصلاح مورد نیاز، خود لیزر فقط 20-50 ثانیه طول میکشد تا دید شما را اصلاح کند. با این حال، شما باید در روز عمل خود حدود یک ساعت و نیم در مطب باشید.
اگر در طول عمل چشمک بزنم یا پلکم حرکت کند چه اتفاقی میافتد؟
چون همه این نگرانیها را دارند، پزشکان اقدامات لازم را انجام میدهند تا اطمینان حاصل شود که حرکت چشم یا چشمک زدن مشکلی به وجود نمیآورد. چشم شما با نگهدارندهای باز خواهد ماند تا شما چشم را حرکت ندهید. نگهدارنده بلافاصله قبل از درمان روی چشم قرار میگیرد و بلافاصله پس از آن برداشته میشود. دراز کشیدن در طول درمان هنوز هم یکی دیگر از نگرانی‌های رایج است. تختخواب لیزر دارای یک پایه محفظه محور می‌باشد، که به پشت سر شما اجازه می‌دهد تا با اطمینان و راحتی در جای خود قرار بگیرید. در طول درمان، پزشک به آرامی سر شما را در موقعیت مناسب قرار می‌دهد تا به شما در حفظ ثبات آن کمک کند. کار شما صرفاً تماشای یک چراغ چشمک زن است. در حالی که شما این کار را انجام می‌دهید، کامپیوتر لیزر نیز از سیستم ردیابی خود برای نظارت بر وضعیت چشم شما استفاده می‌کند. دستگاه ردیاب چشم، لیزر را با استفاده از حرکات کوچک که هر کسی در طول عمل انجام می‌دهد، تنظیم می‌کند.
آیا عمل لیزیک دردناک است؟
بسیاری از بیماران اظهار میکنند که چقدر شگفت زده شدهاند از اینکه از عمل جراحی لیزیک احساس درد نمیکردند. قبل از شروع عمل جراحی لیزیک چشم، قطرههای بی حسی برای بی حس کردن کامل چشم استفاده میشود. در طول عمل لیزر ممکن است احساس فشار خفیفی در اطراف چشم خود داشته باشید. قبل از عمل ممکن است یک آرام بخش به شما کمک کند تا ریلکس شوید.
بعد از عمل جراحی لیزر چشم، ممکن است چشم شما برای چند ساعت کمی احساس تحریک داشته باشد، اما بیشتر بیماران پس از یک چرت زدن کوتاه بسیار راحت هستند. در روزهای بعد از عمل جراحی، قطره‌هایی برای چشم شما تجویز میشود تا آسایش و بهبودی حاصل شود.
چه مدت بعد از عمل جراحی لیزر چشم میتوان فعالیتهای عادی خود را از سر گرفت؟
در هفتههای اول بعد از جراحی لیزر محدودیتهای حداقلی وجود دارد، اما بسیاری از بیماران لیزیک قادر به انجام فعالیتهای عادی در روز بعد هستند! نتایج اصلاحی بینایی پس از عمل جراحی لیزیک معمولاً بسیار سریع است و بسیاری از بیماران 24-48 ساعت بعد از عمل قادر به دیدن واضح هستند. بهبود بیشتر بینایی ممکن است طی چند ماه ادامه یابد. پزشک توصیه خواهد کرد که از فعالیتهای خاصی مانند شنا یا ورزشهای تماسی برای چند هفته پرهیز کنید.
چه مدت بعد از عمل جراحی می‌توانم ببینم؟
بهبود بینایی از یک روز تا یک هفته متفاوت است. اکثر بیماران فعالیتهای عادی را یک تا دو روز بعد از عمل از سر می‌گیرند اما ممکن است 1 تا 2 ماه طول بکشد تا بینایی شما به طور کامل تثبیت شود. اگرچه همه کمی متفاوت هستند، اکثریت قریب به اتفاق بیماران لیزیک از همان روز اول به دید استاندارد برای رانندگی قانونی می‌رسند. این یکی از جالب ترین مزایای روش لیزیک است. بهبود شماره چشم به سرعت مشاهده میشود. در ابتدا، ممکن است دید شما واضح نباشد و ممکن است کمی نوسان داشته باشد. این کاملاً طبیعی است و باید روز به روز به تدریج بهبود یابد.
چه زمانی می‌توانم رانندگی کنم؟
در روز عمل شما لازم است که یک نفر همراه شما باشد تا شما را به منزل ببرد. شما همچنین به یک راننده احتیاج دارید تا روز بعد از عمل شما را به مطب دکتر ببرد. در بیشتر موارد، بیماران تا پایان روز قادر به رانندگی هستند.
بعد از جراحی هر چند مرتبه یکبار باید به پزشک مراجعه کنم؟
قرارهای بعد از عمل شما اینگونه برنامه ریزی میشود:
- پس از یک روز
- یک هفته
- یک ماه
- سه ماه
- و شش ماه (اختیاری)
قرارهای بیشتر در صورت لزوم ممکن است تعیین شوند.
آیا میتوان هر دو چشم را همزمان درمان کرد؟
بله. اکثر بیماران میتوانند هر دو چشم را در همان روز عمل کنند.
فرق PRK با لیزیک در چیست؟
در بسیاری از موارد جراحی PRK و عمل جراحی لیزیک می‌تواند نتایج مشابهی داشته باشد اگرچه پزشک شما می‌تواند با یک جلسه مشاوره مناسب‌ترین وضعیت را به شما پیشنهاد کند. PRK یک عمل پیشرفته‌تر از LASIK است، بنابراین بسیاری از پزشکان با استفاده از جدیدترین لیزرهای برقی، هر دو روش را استفاده میکنند. تفاوت عمده در این است که در عمل جراحی لیزیک، یک فلپ لولایی در قرنیه ایجاد میشود در حالی که در PRK، به جای ایجاد یک فلپ، سطح قرنیه صیقل داده میشود. به طور کلی، بیماران با استفاده از لیزیک سفارشی حداقل تحریک را گزارش میکنند و بینایی آنها سریعتر از PRK تثبیت میشود. بهبود PRK می‌تواند تا چند روز با تاری دید و ناراحتی همراه باشد. PRK معمولاً وقتی قرنیه بیمار برای لیزیک خیلی نازک باشد توصیه میشود.
اصلاح دید چقدر طول خواهد کشید؟
تصحیح دید به دنبال لیزر نسبتاً دائمی است. با این حال، مانند یک دوره طبیعی، تغییراتی در رابطه با سن وجود دارد که بدون در نظر گرفتن اینکه شما جراحی لیزیک داشته اید یا خیر، اتفاق میافتد.
جلسه مشاوره لیزیک چگونه است؟
برای مشاوره با پزشک خود در مورد عمل لیزیک، برنامه‌ای ویژه برای آزمایش و اندازه گیری و ارزیابی چشم‌های شما استفاده میشود، این جلسه مشاوره ممکن است 2-3 ساعت طول بکشد.
اگر از لنزهای تماسی استفاده می‌کنید، در این جلسه مشاوره از شما خواسته میشود برای مدت زمانی از پوشیدن لنزهای تماسی خودداری کنید.
ممکن است چشمان شما برای یک معاینه دقیق چشم باز شود که پزشک بتواند خطای انکساری، اندازه مردمک، قرنیه و موارد دیگر را ارزیابی کند.
بحث کاملی در مورد جراحی لیزر چشم و اینکه آیا شما کاندیدای خوبی برای لیزیک هستید یا نه انجام خواهد شد.
آیا به عینک مطالعه نیاز دارم؟
هدف از تصحیح دید با لیزر کاهش یا از بین بردن وابستگی شما به عینک مطالعه است. نیاز به استفاده از عینک مطالعه در سنین بالا طبیعی است و عمل لیزر نیز این مسئله را تغییر نمی‌دهد.
آیا می‌توانم قبل از عمل جراحی لنز بزنم؟
از آنجا که لنزهای تماسی میتوانند شکل قرنیه شما را تغییر دهند، باید قبل از پیش تست‌های عمل لنزهای خود را بردارید. اگر لنزهای نرم می‌پوشید، باید استفاده از آنها را از حداقل یک هفته قبل از عمل متوقف کنید. اگر از لنزهای سفت و سخت و قابل نفوذ استفاده می‌کنید، حداقل 6-8 هفته قبل از تست آنها را بردارید. با برداشتن لنزها، اندازه گیری از قرنیه بهتر انجام شده و عمل ترمیم به شکل طبیعی تری انجام میشود. پس از انجام معاینه قبل از عمل، اگر از لنز نرم استفاده می‌کنید، می‌توانید لنزهای خود را تا 24 ساعت قبل از عمل بپوشید. اما اگر از لنزهای سفت و سخت و قابل نفوذ استفاده می‌کنید، از شما خواسته میشود تا روز عمل لنزهای خود را در بیاورید.