در برخی موارد ابتلا به استرابیسم در کودکان و بزرگسالان، درمان آن شامل استفاده از عینک، پریسم، پچ یا بستن یک چشم، تزریق سم بوتالینیوم یا ترکیبی از این روش‌های درمانی می‌شود. در مواقع دیگر، عمل جراحی عضلات چشم برای صاف کردن چشم‌ها ضرورت می‌یابد. حین انجام عمل جراحی استرابیسم، یک یا چند عضله از عضلات چشم صاف شده، ضعیف می‌شوند یا در جهات مختلف حرکت داده می‌شوند تا چشم‌ها صاف شوند. عمل جراحی استرابیسم معمولاً به عنوان یک عمل سرپایی انجام شده و نیاز به بستری شدن در بیمارستان ندارد.
آماده‌سازی برای عمل جراحی استرابیسم (عضلات چشم)
همانند هر عمل جراحی دیگر برای این که این عمل به صورت مطمئن و اثربخش انجام شود باید برای آن آماده شوید.
3 تا 4 هفته پیش از انجام عمل جراحی
از پزشک خود یک نوبت بگیرید تا وضعیت فیزیکی عمومی شما را برای قرار گرفتن تحت عمل جراحی مورد بررسی قرار دهد. وی یک فرم را تکمیل می‌کند که در آن تأیید می‌شود که شما برای این که تحت بیهوشی عمومی قرار گیرید از سلامت کافی برخوردار هستید.
1 تا 2 هفته قبل از انجام عمل جراحی
جراح چشم ممکن است بخواهد یک تا دو هفته قبل از انجام عمل جراحی، چشم شما را معاینه کند. همه سؤالات در مورد این عمل باید پاسخ داده شود و شما باید یک رضایت‌نامه برای انجام عمل جراحی امضا کنید.
یک هفته قبل از انجام عمل جراحی
اگر شما آسپیرین، داروهای حاوی آسپیرین یا محصولات مشابه آسپیرین (مانند موترین، آدویل، آلیو، ایبوپروفن و…) مصرف می‌کنید باید از یک هفته (7 روز) قبل از انجام عمل، مصرف آنها را قطع کنید. اگر شما به دلیل ابتلا به بیماری‌های قلبی یا جلوگیری از سکته مغزی از این داروها استفاده می‌کنید، لطفاً با پزشک اولیه خود و جراح چشم در این مورد مشورت کنید. اگر تایلنول مصرف می‌کنید نیازی به قطع مصرف آن ندارید.
شب قبل از انجام عمل جراحی و روز عمل
شما از نیمه شب قبل از انجام عمل جراحی نباید چیزی بخورید و بیاشامید. غذا یا مایعات در شکم شما باعث اختلال در بیهوشی می‌شود و اگر شما بعد از نیمه شب یا صبح روز عمل چیزی خورده باشید، پزشک عمل جراحی شما را کنسل خواهد کرد.
نکته مهم: لطفاً به یاد داشته باشید که در روز جراحی، عینک خود را بدون پرمیس همراه بیاورید.
مراقبت‌های بعد از جراحی انحراف چشم
پیروی از دستورالعمل‌های زیر عوارض جراحی انحراف چشم را کاهش می‌دهد و فرآیند بهبودی را سرعت می‌بخشد.
کمپرس یخ / سرد
لطفاً سعی کنید در 24 ساعت اول پس از انجام عمل جراحی به طور مکرر روی چشمی که تحت عمل قرار گرفته است، کمپرس یخ قرار دهید. یک رویه معمول این است که کمپرس را به مدت 10 دقیقه روی محل عمل قرار داده و سپس به مدت 5 دقیقه آن را برداشته و دوباره این کار را تکرار کنید. این کار به میزان زیادی تورم و ناراحتی را کاهش داده و روند بهبودی شما را تسریع می‌کند. پس از 24 ساعت دیگر نیازی به استفاده از کمپرس سرد نیست زیرا در این موقع، التهاب و تورم حاد به میزان زیادی از بین رفته است. یک روش خوب این است که یک کیسه نخودفرنگی یخ‌زده خریداری کرده و به عنوان کمپرس سرد مورد استفاده قرار دهید. نخودها مانند توپ‌های کوچک عمل می‌کند و برآمدگی‌ها و فرورفتگی‌های اطراف چشم شما را پر کرده و اطراف چشم‌ها را در حد امکان سرد نگه دارند. البته در هنگام استفاده از کمپرس باید چشم‌های شما بسته باشند. لطفاً قبل از قرار دادن کمپرس روی چشم، یک حوله نازک و تمیز در اطراف آن قرار دهید تا سطوح کثیف باعث بروز عفونت‌های احتمالی در محل جراحی نشوند.
پماد و قطره‌های توبرادکس
روز جراحی به شما یک شیشه قطره توبرادکس و یک پماد از همین دارو داده می‌شود. این دارو ترکیبی از آنتی‌بیوتیک (برای جلوگیری از عفونت) و استروئیدهای سبک (برای کاهش التهاب) است که به تسریع فرایند بهبودی کمک می‌کند. پزشک این پماد را در پایان عمل جراحی در چشم شما می‌ریزد بنابراین تا زمانی که به منزل نرفته‌اید نیازی نیست که خودتان هم این کار را انجام دهید. لطفاً چهار مرتبه در روز یک قطره از توبرادکس در چشمی که تحت عمل جراحی قرار گرفته است بریزید.
این قطره چشم به شکل سوسپانسیون است و باید قبل از مصرف آن را خوب تکان دهید. پماد توبرادکس باید فقط در هنگام خواب در چشمی که تحت عمل جراحی قرار گرفته است ریخته شود. باید بیمار به بالا نگاه کرده و پلک پایین او را به آرامی پایین بیاورید و به ارمی یک نوار افقی از پماد را روی قسمت پایین چشم و بین چشم و پلک بریزید. اگر بیمار در هنگام انجام این کار به بالا نگاه کند، این فرایند راحت‌تر انجام می‌شود. سعی کنید نوک تیوب پماد (یا شیشه قطره) با چشم بیمار تماس پیدا نکند.
پزشکان توصیه می‌کنند که این کار را دقیقاً زمانی که می‌خواهید به رختخواب بروید انجام دهید زیرا پماد ممکن است باعث تاری دید شما شود. با استفاده از این پماد در هنگام شب، نیازی نیست که به طور مکرر از خوب بیدار شده و قطره در چشم خود بریزید. فرمول این پماد به گونه‌ای است که دارو به صورت تدریجی و طی چندین ساعت وارد چشم می‌شود. پماد تا صبح تقریباً به طور کامل جذب می‌شود اما ممکن است در هنگام صبح پلک‌های شما کمی به هم چسبیده باشد که عادی است. تمیز کردن ملایم پلک‌های چشم با حوله گرم معمولاً برای برداشتن مخاط و ترشحات باقیمانده روی چشم کافی است. لطفاً از این قطره و پماد به مدت 7 روز کامل پس از انجام عمل جراحی استفاده کنید. حتی اگر شما احساس می‌کنید که زودتر از این موعد بهبود یافته‌اید، لطفاً استفاده از این دارو را تا پایان روز هفتم ادامه دهید.
چشمان خود را نمالید!
لطفاً از مالیدن شدید چشم‌های خود یا فشار شدید روی سطح چشم‌ها یا پلک‌های آن در هفته‌های اول و دوم پس از انجام عمل جراحی خودداری کنید. بافت‌های سطح چشم بسیار نازک و شکننده هستند و بخیه‌های بسیار ریز و مویی شکل برای بستن شکاف‌های عمل جراحی مورد استفاده قرار می‌گیرند. هم بافت‌ها و هم بخیه‌ها ممکن است در صورت مالیدن شدید چشم‌ها در روزهای اولیه پس از انجام عمل جراحی پاره شوند. دستان و انگشتان کثیف ممکن است باعث افزایش احتمال ابتلا به عفونت در چشم‌ها شوند. دور نگه داشتن دستان نوزادان نوپا و کودکان از چشمانی که واقعاً تحریک پذیرند بسیار دشوار است و شما باید در این مورد احتیاط بیشتری به کار ببندید. برای مواردی که این کار بسیار دشوار است می‌توانید به استفاده از ساعد بند یا مچ‌بندهایی که برای کودکان طراحی شد است استفاده کنید تا مانع از این شود که چشمانشان را بمالند. به هر حال دیدن این حالت در فرزند برای هر پدر و مادری دشوار است و معمولاً آخرین اقدامی است که مورد توجه قرار می‌گیرد. توجه داشته باشید که برای بستن شکاف این عمل از بخیه‌های جذبی استفاده می‌شود بنابراین پس از انجام عمل جراحی نیازی به کشیدن بخیه‌ها نیست.
دوش گرفتن
لطفاً تا یک هفته پس از انجام عمل جراحی از تماس مستقیم چشم با آب شیر خودداری کنید تا از بروز عفونت‌های ناشی از باکتری‌های موجود در آب در شکاف‌هایی که حال بهبودی هستند جلوگیری شود. برای نوزادان نوپا و کودکان در هفته اول پس از انجام عمل جراحی می‌توانید از لیف‌های اسفنجی استفاده کنید. زمانی که موهای کودک خود را می‌شورید، سر کودک را به سمت عقب خم کنید تا آب بتواند از پشت سر کودک عبور کرده و روی صورت او نریزد. برای کودکانی که سن آنها بیشتر است دور نگه داشتن سر و چشمان از جریان دوش آب کافی است. جریان قوی دوش آب ممکن است باعث پاره شدن برخی بخیه‌های ریز در سطح چشم شود بنابراین لطفاً در هفته اول پس از انجام عمل جراحی از پاشش مستقیم جریان دوش روی چشم‌ها و پلک‌ها جلوگیری کنید. اگر چند قطره آب به چشمان شما پاشید نگران نشوید. به یاد داشته باشید که باید در این مدت آنتی‌بیوتیک مصرف کنید و در این صورت احتمال بروز عفونت بسیار کم است. این که سعی کنید احتمال بروز عفونت را کاهش دهید بسیار خوب است اما این به این معنی نیست که شما صورت خود را به مدت یک هفته نشورید یا حمام نروید.
فعالیت‌ها
شما به مدت دو هفته پس از انجام عمل جراحی، اجازه شنا کردن ندارید. همان طور که در روش‌های دوش گرفتن توضیح داده شد، این کار برای پیشگیری از بروز عفونت انجام می‌شود. همچنین در دو هفته اول پس از انجام عمل جراحی باید از انجام فعالیت‌های کثیف مانند بازی کردن در ماسه، بیس بال و فوتبال به دلایلی که در بالا ذکر شد اجتناب کنید. اگر انجام فعالیت‌های مورد بحث به معنی قرار گرفتن در معرض محیط آلوده است باید به مدت دو هفته از انجام آنها خودداری کنید. به علاوه باید به مدت دو هفته از انجام ورزش‌های پربرخورد یا فعالیت‌هایی که در هنگام انجام آنها احتمال آسیب‌دیدگی و ضربه خوردن به چشم یا بافت‌های اطراف آن وجود دارد خودداری کنید. همچنین باید از بلند کردن اجسام سنگین یا فعالیت شدید که نیاز به قدرت زیاد دارند اجتناب کنید زیرا این گونه فعالیت‌ها باعث افزایش فشار در سر و چشم‌ها می‌شوند.
تمرینات چشم
ممکن است از شما خواسته شود که چشمان خود را به سمت بالا و پایین یا به سمت طرفین حرکت دهید. این کار را 4 مرتبه در روز و هر مرتبه به مدت 5 تا 10 دقیقه انجام دهید. با این کار از اسکاری شدن عضلات شما پیشگیری شده و به دید همه جانبه شما کمک می‌کند.
چکاندن قطره در چشم
• دستان خود را با آب و صابون بشورید
• روی یک صندلی بنشینید و داروی خود را کنارتان قرار دهید.
• دارو را چک کنید تا مطمئن شوید که شما قطره چشم تجویز شده را استفاده می‌کنید. شیشه قطره را به خوبی تکان دهید و سپس درب آن را باز کنید.
• سر خود را به سمت عقب خم کنید و پلک پایین خود را به سمت استخوان گونه خود پایین بیاورید. پلک پایین شما شبیه به یک فنجان شده و آماده ریخته شدن قطره دران است.
• از دست دیگر خود برای چکاندن قطره در چشمان خود استفاده کنید. پلک چشم خود را آزاد کرده و چند ثانیه چشم خود را ببندید.
• به آرامی اضافه دارو که در اطراف چشم شما ریخته است را با یک دستمال یا پنبه تمیز کنید.
اگر باید چند دارو در چشمان خود بچکانید، چند دقیقه صبر کرده و سپس از داروی دیگر استفاده کنید. همیشه قطره‌ها را قبل از پمادها استفاده کنید.
در صورت بروز هر یک از موارد زیر باید به پزشک یا مرکز فوریت‌های پزشکی مراجعه کنید:
• افزایش ناگهانی قرمزی چشم
• اگر ناحیه درمان شده، قرمز، متورم و گرم شده یا ترشحات چرکی (سبز یا زرد) داشته باشد
• اگر تب و لرز داشتید (تب بیش ای 38.5 درجه)
• اگر ناراحتی چشم شما ادامه یافته و با مصرف داروهای مسکن بهبود نمی‌یابد.
