یک عمل جراحی موفق لیزیک به صورت عمده توسط عوامل متعددی تعیین میشود به عنوان مثال آیا شما متقاضی مناسبی برای جراحی چشم هستید یا آن که معیارهای خاص را دارید یا خیر؟ به طور کلی همیشه نتایج حاصل از جراحی لیزیک و پی آر کی مطلوب هستند اما همه افراد نمی‌توانند متقاضی مناسبی برای جراحی اصلاح مشکلات بینایی باشند.
مطالبی که در ادامه در خصوص جراحی لیزر چشم ارائه میشود یک شروع خوب است و میتواند به شما کمک کند به این نتیجه برسید که آیا متقاضی مناسبی برای لیزیک هستید یا پی آر کی.
لیزیک چیست؟
لیزیک عمل جراحی برای اصلاح مشکلات بینایی است و یک روش بدون درد محسوب میشود که افراد ۱۸ سال به بالا می‌توانند متقاضی درمان با این روش باشد. بازگرداندن بینایی ۲۰/۲۰ هرگز کار ساده‌ای نیست و فقط در دو مرحله امکان پذیر است که به شرح زیر می‌باشد:
• مرحله اول: از لیزر برای ایجاد یک فلز در قرنیه، لایه اول چشم استفاده میشود (مانند باز کردن جلد یک کتاب)
• مرحله دوم: سپس از لیزر دوم برای شکل دهی مجدد به قرنیه استفاده میشود و به صورت تخصصی بینایی بیمار اصلاح خواهد شد.
معمولاً فرایند جراحی که حدود ۱۰ دقیقه طول می‌‌کشد. قبل از هر گونه عمل جراحی از بیمار خواسته میشود که یک جلسه مشاوره را با پزشک خود داشته باشند تا از مناسب بودن خود برای درمان اطمینان حاصل کنند فرایند مشاوره شامل معاینه چشم و انجام آزمایشات مختلف است. تعداد بسیار زیادی از این افراد ترجیح می‌دهند از لیزیک برای اصلاح مشکل بینایی خود استفاده کنند.
افراد مناسب برای لیزیک چشم
اگرچه جراحی لیزیک امروزه بسیار رایج است، اما این روش برای همه افراد مناسب نیست. برخی از شرایطی که قبل از تصمیم به جراحی لیزیک باید در نظر بگیرید عبارتند از:
باید چشم‌های شما سالم باشند
اگر شما هر گونه بیماری دارید که میتواند بر نحوه عکس العمل چشم شما بر جراحی تاثیر بگذارد یا فرایند ترمیم چشم را دچار اختلال کند باید صبر کنید تا این مشکل برطرف شود. به عنوان مثال سندروم خشکی شدید چشم، چشم صورتی، عفونت و هر نوع آسیب دیدگی چشم.
اگر در حال حاضر دچار خشکی دائمی چشم هستید به نحوی که چشم شما قادر به تولید اشک به مقدار کافی نیست تا سطح چشم لغزنده و سالم باشد عمل جراحی لیزیک میتواند باعث تشدید این اختلال شود.
سوزش، سوزن سوزن شدن، احساس جسم خارجی در چشم، کاهش میزان تحمل باد، تاری موقت بینایی و حتی در برخی موارد ترشح بیش از حد اشک از علائم و نشانه‌های شایع خشکی شدید چشم محسوب میشود.
اگر برخی از این علائم را دارید باید قبل از جراحی در این خصوص با پزشک خود صحبت کنید. پزشک در هنگام انجام معاینات قبل از جراحی میتواند به این نتیجه برسد که آیا شما دچار خشکی چشم هستید یا خیر و در صورتی که خشکی چشم شما تایید شد میتواند به خوبی به درمان این مشکل بپردازد تا شما برای جراحی لیزر چشم آماده شوید.
استفاده از اشک مصنوعی، استفاده از قطره چشمی یا مکمل روغن ماهی و تخم کتان یا ترکیبی از این روش‌ها میتواند به بهبود خشکی چشم شما کمک کند. آب مروارید که باعث بروز اختلال در بینایی شما میشود و همچنین آب سیاه معمولاً به شما اجازه نخواهد داد متقاضی درمان برای جراحی لیزیک یا پی آر کی باشید.
باید قرنیه شما دارای ضخامت کافی باشد
در اکثر موارد جراحی‌های اصلاح عیوب انکساری با شکل دهی مجدد سطح فوقانی چشم میتواند به بهبود بینایی کمک کند. انجام دادن جراحی لیزر چشم روی قرنیه‌ای که بسیار نازک است یا سطح آن به شدت دارای بد شکلی است (به عنوان مثال افرادی که دارای قوز قرنیه هستند) میتواند باعث اختلال در بینایی شما شود و نتایج نا مطلوبی را به بار بیاورد.
اگر قبلا به شما گفته شده است که به علت نازکی بیش از حد قرنیه نمیتوانید متقاضی درمان با جراحی لیزیک باشید پیشرفت‌های اخیر میتواند به این معنا باشد که در حال حاضر می‌توانید برای اصلاح مشکل بینایی خود از لیزیک استفاده کنید. به عنوان مثال استفاده از لیزر فمتوسکند به جای میکروکراتوم به جراح کمک می‌کند یک لایه نازک از قرنیه را بردارد و بخش بیشتری از لایه‌های زیرین بافت قرنیه را برای درمان با لیزر حفظ کند.
اگر علی رغم فناوری‌ها و روش‌های نوین همچنان متقاضی مناسبی برای لیزیک یا پی آر کی نیستید می‌توانید از مزایای یک روش جراحی انعکاسی دیگر از قبیل کاشت لنز بهره بگیرید.
نباید مردمک‌های شما بسیار بزرگ باشد
اگر مردمک‌های شما به طور طبیعی بزرگ است ریسک بروز عوارض جانبی از قبیل هاله نور، خیرگی چشم و تشعشعات ستاره مانند در نور کم به ویژه در هنگام رانندگی در شب در شما افزایش خواهد یافت.
درخواست برای جراحی باید در چارچوب محدودیت‌های خاصی باشد
در صورتی که شما دچار نزدیک بینی، دوربینی و آستیگماتیسم هستید پزشک به شما پیشنهاد می‌کند که از جراحی لیزیک استفاده نکنید. نتایج حاصل از جراحی لیزیک برای اصلاح عیوب انکساری شدید چشم قابلیت پیش بینی بسیار پایینی دارند به نحوی که ارزش ریسک کردن و صرف هزینه را ندارند، به علاوه در نزدیک بینی شدید باید بخش بسیار زیادی از بافت قرنیه برداشته شود که این کار شما را در معرض خطرات و عوارض شدید قرار می‌‌دهد.
اگر شما دچار یک نوع خطای انعکاسی شدید هستید می‌توانید از سایر انواع روش‌های جراحی از قبیل کاشت لنز یا تعویض لنز انکساری برای بهبود بینایی خود استفاده کنید.
باید به سن مناسب رسیده باشید
برای انجام برخی از عمل‌های جراحی خاص باید به سن ۱۸ سالگی رسیده باشید و برای برخی دیگر رسیدن به سن ۲۱ سالگی ضروری است. بیمارانی که هنوز به این سن نرسیده باشند را می‌‌توان به صورت استثنا و با اجازه پدر و مادر یا سرپرست آنها برای جراحی لیزیک آماده کرد.
به طور کلی هیچ گونه محدودیتی برای انجام جراحی لیزر چشم در سنین بالاتر وجود ندارد البته باید خاطرنشان کنیم زمانی که شما وارد دهه چهل سالگی می‌‌شوید به علت بروز اختلال طبیعی مرتبط با سن که پیرچشمی نام دارد ممکن است همچنان برای اصلاح بینایی خود به عینک مطالعه نیاز داشته باشید.
البته جراح میتواند شما را برای اصلاح مشکل بینایی و جراحی لیزیک آماده کند که در این حالت بینایی شما بهبود پیدا می‌کند و ممکن است دیگر نیازی به عینک مطالعه نداشته باشید اما به خاطر داشته باشید که خانم‌ها پس از دوران یائسگی بیشتر در معرض خطر خشکی چشم قرار دارند و آقایان نیز در سنین بالاتر بیشتر دچار خشکی چشم می‌شوند.
همان گونه که در قسمت بالا ذکر کردیم باید قبل از جراحی لیزیک به درمان اختلال خشکی چشم بپردازید.
باید بینایی شما ثابت شده باشد
معمولا نوجوانان و تعداد زیادی از جوانان هر سال تغییراتی را در نمره عینک و لنز چشم خود تجربه میکنند. برای انجام جراحی لیزیک یا هرگونه جراحی برای اصلاح عیوب انکساری چشم باید حداقل به مدت ۱۲ ماه سطح بینایی شما ثابت شده باشد.
معمولاً اختلال نزدیک بینی به تدریج بدتر میشود اما احتمال بروز سایر تغییرات نیز وجود دارد. افراد جوان تا زمانی که بینایی آنها ثابت نشده باشد متقاضی مناسبی برای جراحی لیزیک نخواهند بود. پزشک پس از معاینه چشم میتواند به شما بگوید که آیا بینایی شما ثابت شده است یا خیر.
باید در سطح سلامت خوبی قرار داشته باشید
برخی از محدودیت‌هایی که در خصوص جراحی لیزر چشم وجود دارد عبارت است از بیماری‌های تحلیل برنده کنترل نشده یا بیماری‌های خود ایمنی کنترل نشده از قبیل آرتریت روماتوئید، دیابت نوع یک، ایدز و سندروم شوگرن.
افراد مبتلا به ویروس اچ آی وی که تعداد سلول‌های سفید خونی آنها در سطح مناسبی قرار دارد می‌توانند متقاضی درمان با لیزیک باشند. به طور کلی اگر هر گونه مشکلی در خصوص ترمیم زخم در بدن شما وجود دارد معمولا نتایج حاصل از جراحی لیزیک در شما رضایت بخش نخواهد بود. نظرات جراحان لیزیک در خصوص بیماری‌هایی که ریسک بروز مشکلات احتمالی را مطرح میکنند متفاوت است.
همچنین مصرف برخی داروهای خاص میتواند ریسک بروز عوارض مرتبط با جراحی لیزیک چشم را افزایش دهد به عنوان مثال مصرف داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی بدن میتواند باعث اختلال در فرایند ترمیم بدن پس از جراحی شود و مصرف برخی دیگر از داروها میتواند ریسک بروز خشکی چشم و شدت آن را افزایش دهد.
اگر باردار هستید باید جراحی لیزیک را به تعویق بیندازید
اگر شما در دوران بارداری یا شیردهی به سر می‌برید نمیتوانید متقاضی درمان با جراحی لیزیک باشد. تغییرات هورمونی میتواند باعث تغییر شکل قرنیه شود و تغییراتی را به صورت موقت در بینایی شما به وجود بیاورد به همین دلیل تا زمانی که هورمون‌ها و سطح بینایی شما به حالت عادی بر نگردد امکان انجام جراحی لیزیک وجود نخواهد داشت که این فرآیند ممکن است چند ماه طول بکشد.
زنان باردار اغلب دچار خشکی چشم می‌شوند که این مسئله یکی دیگر از دلایلی است که به شما می‌گوید باید جراحی لیزیک را به چند ماه پس از بارداری موکول کنید. همچنین مصرف برخی از داروهایی که قبل و بعد از جراحی برای افزایش سطح بهبود چشم تجویز می‌شوند از قبیل داروهای آنتی بیوتیک و داروهای استروئیدی ممکن است برای نوزاد یا جنین شما خطرناک باشد.
شما باید عوارض و خطرات جانبی لیزر را در نظر بگیرید
اگرچه عوارضی که باعث از دست دادن بینایی می‌شوند نادر هستند برخی از عوارض جانبی از قبیل خشکی چشم و اختلالات موقت بینایی نسبتا شایع هستند که معمولا این موارد طی مدت چند هفته تا چند ماه برطرف می‌شوند و در تعداد کمی از افراد به یک مشکل دائمی تبدیل می‌شوند.
خشکی چشم
جراحی لیزیک به طور موقت باعث کاهش میزان تولید اشک میشود و ممکن است در ۶ ماه اول پس از جراحی احساس کنید که چشم شما به صورت غیر عادی خشک شده است. حتی پس از دوران بهبود نیز ممکن است میزان خشکی چشم شما افزایش پیدا کند.
در طول دوران بهبود پزشک برای شما قطره چشمی تجویز می‌کند تا این مشکل برطرف گردد. اگر دچار خشکی شدید چشم شده باشید ممکن است نیاز به یک عمل جراحی دیگر داشته باشید تا مجرای اشک شما دستکاری شود و از تخلیه اشک از روی سطح چشم پیشگیری گردد.
دو بینی و هاله نور
پس از جراحی لیزیک ممکن است برای دید در شب دچار مشکل شوید و با اختلالاتی از قبیل دو بینی و هاله نور در اطراف لامپ مواجه شوید که این مساله فقط چند روز تا چند هفته طول خواهد کشید.
برداشتن ناکافی قرنیه
در صورتی که لیزر بخش بسیار کمی از بافت چشم را بردارد دید شما آنطور که انتظار دارید واضح نخواهد شد. این اختلال در میان افرادی که نزدیک بینی شدید دارند بسیار شایع است و ممکن است فرد به یک جراحی دیگر برای برداشتن بخش بیشتری از بافت چشم نیاز داشته باشد.
برداشتن بیش از حد قرنیه
گاهی اوقات لیزر بخش بسیار زیادی از بافت چشم را بردارد که اصلاح این مشکل در مقایسه با برداشتن ناکافی قرنیه بسیار دشوار است.
آستیگماتیسم
در صورتی که بافت قرنیه به صورت نامناسب برداشته شود ممکن است شما به یک جراحی دیگر و استفاده از عینک یا لنز چشمی نیاز داشته باشید.
مشکلات مربوط به فلپ
برداشتن فلپ از قسمت جلوی چشم در طول جراحی میتواند باعث بروز عوارض متعددی از قبیل عفونت یا تولید بیش از حد اشک شود و لایه بیرونی بافت قرنیه ممکن است در دوران بهبود زیر فلپ به صورت غیر عادی شروع به رشد نماید.
تغییر در بینایی یا از دست دادن بینایی
در برخی موارد نادر در پی عوارض جراحی شما دچار تغییر در بینایی یا از دست دادن بینایی خواهید شد و برخی از افراد ممکن است مانند گذشته دید واضح و شفافی نداشته باشند.
چگونه جراح چشم خود را انتخاب کنیم؟ تغییر در بینایی یا از دست دادن بینایی
اکثر افراد اطلاعات خوب و کاملی درباره لیزیک و یا جراح چشم ندارند. بهترین کار برای انتخاب جراح چشم این است که با متخصص چشم مشورت کنید و نظر او را جویا شوید یا از دوستان و اعضای خانواده که قبلا جراحی لیزیک را انجام داده اند سوال کنید.
به اجتناب زیاد جراح چشم با یک تیم تخصصی همکاری می‌کند که در ارزیابی‌ها و معاینات اولیه حضور فعال دارند اما در نهایت جراح وظیفه و مسئولیت تصمیم گیری نهایی در خصوص جراحی را بر عهده دارد و میتواند به این نتیجه برسد که آیا شما متقاضی مناسبی برای جراحی هستید یا خیر و با شما در خصوص نحوه انجام عمل و نکات مهمی که باید قبل و بعد از جراحی رعایت کنید صحبت خواهد کرد.
درباره سوالات و نگرانی‌هایی که در خصوص جراحی دارید با پزشک خود مشورت کنید و از او بخواهید که مزایای جراحی لیزیک را برای شما توضیح دهد. جراح لیزیک میتواند به شما کمک کند با مزایا و محدودیت‌های این نوع جراحی آشنا شوید.
