عيوب انكساري چيست؟
هنگامي كه شكل چشم ، مانع از تشكيل تصوير شي بر روي شبكيه مي شود ، عيب انكساري به وجود مي آيد. تغيير طول قدامي خلفي كره چشم ، تغييرات قرنيه و يا تغييراتي كه به دليل افزايش سن در قرنيه و عدسي ايجاد مي شود ، مي تواند باعث ايجاد عيوب انكساري شود.
انكسار چيست؟
انكسار ، به شكست نور هنگام عبور آن از يك ماده به ماده ديگر با جنس متفاوت گفته مي شود. بينايي هنگامي حاصل مي شود كه پرتوهاي نور در هنگام عبور از قرنيه و عدسي دچار شكست شده و پس از آن ، نور بر روي شبكيه متمركز مي شود. شبكيه پرتوهاي نور را به پيام هايي تبديل مي كند كه از طريق عصب بينايي به مغز فرستاده مي شود و در نهايت مغز اين پيام ها را به صورت تصاويري تفسير مي كند كه ما مي بينيم.
انواع عيوب انكساري
عيوب انكساري عبارتند از: نزديك بيني ، دوربيني ، آستيگماتيسم و پير چشمي كه هر كدام از اين عيوب در ادامه توضيح داده خواهد شد.
نزديك بيني
يكي از عيوب انكساري شايع است. در اين حالت اجسام نزديك به چشم ، واضح ديده مي شوند ، ولي اجسام دور مبهم و تار به نظر مي رسند.
در اين حالت كره چشم كشيده شده و طول قدامي خلفي آن افزايش مي يابد. نزديك بيني در چشم هايي رخ مي دهد كه تصاوير به جاي اينكه بر روي شبكيه شكل گيرند ، در جلوي آن تشكيل مي شوند. اين حالت به علت طول بلند چشم و يا پرشيب شدن قرنيه ايجاد مي شود كه مانع از تمركز نور بر روي شبكيه مي شود.
نزديك بيني شديد ممكن است باعث بروز پارگي شبكيه گردد ، عروق خوني غير طبيعي نيز ممكن است در زير شبكيه رشد كنند و منجر به تغييرات بينايي شوند. علاوه بر اين ، افراد مبتلا به نزديك بيني شديد در معرض خطر بيشتري براي ابتلا به گلوكوم (آب سياه) و كاتاراكت (آب مرواريد) قرار دارند. اين بيماران بايد بيشتر از بيماران ديگر تحت معاينات جامع چشم پزشكي قرار گيرند. چرا كه تشخيص نزديك بيني و درمان به موقع از وقوع نابينايي جلوگيري مي كند.
نزديك بيني هم در كودكان و هم بزرگسالان ممكن است اتفاق بيفتد. اين حالت معمولا در كوكان 8 تا 12 ساله تشخيص داده مي شود. و در دوران نوجواني به تدريج پيشرفت مي كند. تغييرات كمتري نيز ممكن است در سنين 20 تا 40 سالگي اتفاق بيفتد ، اما گاهي اوقات نزديك بيني با افزايش سن بدتر مي شود. افرادي كه والدين آنها نزديك بيني دارند ، احتمال بيشتري دارد كه به اين عارضه دچار شوند.
علائم و نشانه ها
برخي از علائم نزديك بيني عبارتند از: سردرد ، خستگي چشم ، انحراف چشم و مشكل در ديدن اجسام دور مانند تماشاي تلويزيون ، نديدن واضح تخته سياه ، علائم راهنمايي و رانندگي و …
دوربيني
يكي ديگر از عيوب انكساري است كه در آن بيماران مبتلا ، اشياي دور را واضح تر از اشياي نزديك مي بينند. برخي از آنان هيچ مشكلي در بينايي خود ندارند ، به ويژه آنهايي كه جوان هستند. از طرف ديگر بيماراني كه مبتلا به دوربيني شديد هستند ممكن است نتوانند هم اشياي نزديك و هم دور را به خوبي ببينند.
علل و عوامل خطر
دوربيني در چشم هايي اتفاق مي افتد كه تصاوير در پشت شبكيه تشكيل مي شوند. اين امر هنگامي رخ مي دهد كه طول كره چشم كوتاه تر از حالت طبيعي است. همچنين كم شيب شدن قرنيه مي تواند باعث اين حالت شود. در اين شرايط ، نور بر روي شبكيه متمركز نمي شود.
دوربيني نيز مي توانند همانند نزديك بيني هم در كودكان و هم بزرگسالان را مبتلا سازد. احتمال دوربين شدن بيماراني كه والدين آنها دوربين هستند ، بيشتر است.
علائم و نشانه ها
علائم دوربيني از فردي به فرد تغيير مي كند. اما علائم شايعي كه وجود دارند عبارتند از: سردرد ، خستگي چشم ، انحراف چشم و ديد مبهم به ويژه در هنگام ديدن اشياي نزديك.
آستيگماتيسم
شرايطي است كه درآن چشم نمي تواند به هيچ وجه پرتوهاي نوري را در يك نقطه متمركز كند ، چه بر روي شبكيه و چه در جلو و پشت شبكيه.
علل و عوامل خطر
آستيگماتيسم هنگامي اتفاق مي افتد كه پرتوهاي نوري هنگام عبور از قرنيه و طي كردن طول كره چشم بسته به اينكه به كدام قسمت از قرنيه برخورد مي كنند به حالت هاي گوناگون شكسته مي شوند. قرنيه يك چشم سالم شبيه توپ بسكتبال است كه با درجه معين و ثابتي در تمام نقاط خميده شده است. قرنيه يك چشم مبتلا به آستيگماتيسم شبيه يك هندوانه بيضي شكل است ، به گونه اي كه در برخي قسمت ها ، پرشيب تر و در برخي نقاط ، شيب كمتري دارد. اين امر باعث مي شود تصاوير ، تغيير شكل يافته و تار و مبهم به نظر برسند. اين عيب انكساري نيز هم در بزرگسالان و هم در كودكان ممكن است اتفاق بيفتد. برخي از بيماران مبتلا به آستيگماتيسم خفيف ممكن است مشكلي در بينايي نداشته باشند ، اما معاينه منظم چشم ها براي تشخيص زودهنگام آستيگماتيسم در كودكان ضروري است.
علائم و نشانه ها
علائم آستيگماتيسم عبارتند از سردرد ، انحراف و خستگي چشم ، ديد تار و ناواضح در تمام فواصل و مشكل در رانندگي به ويژه شب.
پيرچشمي
پيرچشمي يكي ديگر از مشكلات شايع بينايي است كه با افزايش سن اتفاق مي افتد. زماني كه جوان هستيد ، عدسي چشم شما نرم و انعطاف پذير است. بنابراين عدسي چشم شكل خود را به راحتي تغيير مي دهد تا شما بتوانيد نگاه خود را بر روي اشياي نزديك و دور متمركز سازيد. پس از 40 سالگي ، عدسي سفت تر مي شود. به علت اينكه اين عدسي ديگر نمي تواند همانند گذشته شكل خود را تغيير دهد ، خواندن نوشته هاي نزديك مشكل تر مي شود. حتي برخي افراد مي توانند هم زمان يك عيوب انكساري در يك چشم و عيوب انكساري ديگري در چشم مقابل خود داشته باشند.
علل و عوامل خطر
پيرچشمي به طور طبيعي با افزايش سن در افراد رخ مي دهد. چشم قادر نيست پرتوهاي نور را به علت سخت شدن عدسي چشم بر روي شبكيه متمركز كند. افزايش سن ، همچنين بر روي فيبرهاي عضلاني اطراف عدسي تاثير مي گذارد و همين امر تمركز چشم بر روي اشياي نزديك را مشكل تر مي كند. اختلال عملكرد عدسي باعث مي شود كه پرتوهاي نور ، پشت شبكيه متمركز شوند ، اين امر باعث مي شود اشياي نزديك به خوبي ديده نشوند.
هنگامي كه افراد جوان هستند ، عدسي نرم و منعطف است و فيبرهاي عضلاني نازك داخل چشم ، به را حتي شكل عدسي را تغيير مي دهند تا بتوانند بر روي اشياي نزديك تمركز كنند. هر فرد بالاي 35 سال در خطر ابتلاي به پيرچشمي قرار دارد.
علائم و نشانه ها
علائم و نشانه هاي پيرچشمي عبارتند از: مشكل در خواندن حروف ريز كتاب يا مجله ، نگه داشتن روزنامه در فاصله دورتري از چشم براي خواندن ، اختلال در ديدن اشياي نزديك ، سردرد و خستگي چشم.
هر فرد با تجربه اين علائم ، بايد به يك متخصص چشم مراجعه كند تا تحت معاينات جامع و كامل چشم پزشكي قرار گيرد.
تشخيص و درمان عيوب انكساري
چشم پزشك از طريق معاينه جامع چشم پزشكي ، مي تواند عيوب انكساري را تشخيص دهد. بيماراني كه دچار اين مشكلات هستند معمولا با شكايت تاري ديد يا عدم رضايت از بينايي خود مراجعه مي كنند.
درمان عيوب انكساري
عينك: ساده و بي خطرترين راه براي تصحيح آن است. با تجويز صحيح عينك عيوب انكساري به بهترين نحوه تصحيح مي شوند.
در مواردی که بیمار آستیگماتیسم دارد یا بین دو چشم اختلاف عیب انکساری وجود دارد تحمل عینک برای بیمار سخت میشود.
لنزهاي تماسي: اين لنزها به عنوان اولين سطح انكساري براي ورود نور به چشم عمل مي كنند. در بسياري از موارد، لنزهاي تماسي ديد واضح تر، ميدان بينايي بزرگ تر و راحتي بيشتري فراهم مي كنند. عیب عمده این روش خطر عفونت قرنیه، نازک شدن قرنیه، حساسیت های چشمی و افتادگی پلک است.
جراحي عيوب انكساري: در اين نوع جراحي ، هدف تغيير شكل قرنيه است. كه منجر به بهبود دائمي بينايي مي شود. جراحي وابستگي فرد به عينك را كم مي كند و يا كلا از بين مي برد. انواع مختلفي از جراحي هاي انكساري از قبيل ليزيك ، لازك ، PPK و … وجود دارد كه جراح چشم براساس معاينات چشم و ترجيح بيمار يكي از اين روش ها را انتخاب مي كند.
در صورتی که چشم پزشک معیارهای معاینه قرنیه را به روش صحیح علمی انتخاب کرده باشد این روش با دستگاهها و روش های جدید جراحی کمترین خطر را برای بیمار دارد.
نمي توان گفت كه بهترين روش براي اصلاح عيوب انكساري چيست زيرا بهترين روش به چشم ها و شيوه زندگي شما بستگي دارد. براي اتخاذ بهترين تصميم با توجه به شيوه زندگي خود با چشم پزشكتان صحبت كنيد.
- آب مروارید
- کراتوکونوس یا قوز قرنیه
- عیوب انکساری چشم
- هایفما
- افتادگی پلک یا پتوز
- مگس پران و جرقه
- تنبلی چشم
- رتینوپاتی دیابتی
- بلفاریت یا التهاب لبه پلک
- پیر چشمی
- گل مژه
- شالازیون
- جداشدگی شبکیه
- کوفتگی یا پارگی چشم
- خراشیدگی یا زخم قرنیه
- انتروپیون
- اکتروپیون
- ورم ملتحمه آلرژیک
- هرپس زوستر چشمی
- خراش قرنیه
- آب سیاه یا گلوکوم
- بوتاکس اطراف چشم و صورت
- آب مروارید
- جراحی پلک یا بلفاروپلاستی
- لیزیک و لازک
- شالازیون
- افتادگی پلک
- مجرای اشکی
- تومور اربیت
- گلوکوم یا آب سیاه
- پی آر کی
- انحراف چشم