نابینایی، ناتوانی در دیدن هر چیزی از جمله نور است. نابینایی کامل یعنی شما اصلاً نمیتوانید چیزی را ببینید. اگر به طور ناگهانی توانایی بینایی شما محدود شده و یا به طور کامل آن را از دست دادهاید، فوراً به مراکز درمانی مراجعه کنید و یا از کسی بخواهید شما را برای معالجه به مراکز درمانی ببرد. منتظر بازگشت بینایی خود نباشید. درمان نابینایی، به علت اصلی آن بستگی دارد.شایعترین علل نابینایی شامل، آسیب دیدگی چشم و نقائص چشمها هنگام تولد و بیماریهایی همچون کاتاراکت میباشند. در این بخش همراه ما باشید تا به طور کامل درمورد نابینایی و درمان آن صحبت کنیم.
دلایل نابینایی
شرایط زیر میتواند بینایی نوزادان را مختل کند یا باعث کوری آنها شود:
- آب مروارید
- گلوکوم مادرزادی
- پتوز یا افتادگی پلک
- انسداد مجرای اشکی
- آمبلیوپی یا تنبلی چشم
- استرابیسم یا چشمان ضربدری
- تاخیر در رشد سیستم بینایی کودک
- عفونت چشمی، مانند چشم صورتی
- رتینوپاتی نارس (ROP) که در نوزادان نارس اتفاق میفتد. شرایط زیر میتواند بینایی نوزادان را مختل کند یا باعث کوری آنها شود:
- آب مروارید
- گلوکوم مادرزادی
- پتوز یا افتادگی پلک
- انسداد مجرای اشکی
- آمبلیوپی یا تنبلی چشم
- استرابیسم یا چشمان ضربدری
- تاخیر در رشد سیستم بینایی کودک
- عفونت چشمی، مانند چشم صورتی
- رتینوپاتی نارس (ROP) که در نوزادان نارس اتفاق میفتد.
علائم نابینایی
در نابینایی کامل، فرد دیگر هیچ چیزی را نمیبیند؛ اما در کم بینایی فرد ممکن است علائم زیر را تجربه کند:
- دید ابری
- دید تونلی
- دید ضعیف در شب
- ناتوانی در دیدن اشکال
- دیدن سایه های از اشیاء
علائم نابینایی در نوزادان
سیستم بینایی کودک در رحم شروع به رشد میکند و تا حدود ۲ سالگی کاملاً شکل نمیگیرد. در سن ۶ تا ۸ هفتگی کودک باید این توانایی را داشته باشد که سر خودش را به دنبال صدا به اطراف بچرخاند. در سن ۴ ماهگی، چشمان کودک باید به درستی مرتب شده باشند.
علائم اختلال بینایی در کودکان خردسال میتواند شامل موارد زیر باشد:
- تمرکز ضعیف
- مالش مداوم چشم
- قرمزی مزمن چشم
- حساسیت شدید به نور
- حرکت غیر طبیعی چشم بعد از ۶ ماهگی
- ردیابی بینایی ضعیف، یا مشکل در دنبال کردن شی با چشم آنها
چه زمانی فرد نابینای قانونی تلقی میشود؟
نابینایی قانونی یک اصطلاح پزشکی نیست. این اصطلاح توسط قانونگذاران در کشورها یا ایالتها برای محدود کردن فعالیتهای مجاز مانند رانندگی توسط افرادی که “از نظر قانونی کور” هستند یا برای ارائه مزایای دولتی ترجیحی برای آن افراد در قالب خدمات آموزشی یا کمکهای مالی تعریف شده است.
انواع مختلف کوری چیست؟
کوری انواع مختلفی دارد که معروفترین آنان شامل موارد زیر است:
- کور رنگی
- شب کوری
- برف کوری
کوررنگی
کور رنگی عدم توانایی فرد در درک تفاوت سایههای مختلف رنگها، به ویژه سبز و قرمز است که دیگران قادر به تشخیص آن هستند. این مشکل در بیشتر موارد ارثی (ژنتیکی) است و در حدود ۸٪ از مردان و زیر ۱٪ از خانمها به آن مبتلا هستند. افرادی که مبتلا به کور رنگی هستند، به غیر از مشکل کوررنگی، معمولاً بینایی طبیعی دارند و میتوانند از لحاظ بصری عملکرد خوبی داشته باشند. این بیماری درواقع کوری واقعی نیست.
درباره کور رنگی بیشتر بدانید !
شب کوری
شب کوری مشکلی است که بینایی فرد در شرایط کم نور دچار اختلال میشود. این بیماری میتواند ژنتیکی یا اکتسابی باشد. اکثر افرادی که مشکل شب کوری دارند، در شرایط عادی روشنایی عملکرد خوبی دارند. این مشکل نیز نابینایی نیست.
برف کوری
برف کوری از بین رفتن بینایی چشم بعد از قرار گرفتن در معرض مقدار زیادی از نور ماوراء بنفش است. برف کوری معمولاً موقتی است و به دلیل تورم سلولهای سطح قرنیه ایجاد میشود. حتی در شدیدترین موارد برف کوری نیز، فرد قادر به دیدن شکلها و حرکت اطراف خود است.
پزشک چگونه کوری را تشخیص میدهد؟
معاینه دقیق چشم توسط متخصص بینایی سنجی یا چشم پزشک به تعیین علت نابینایی یا از بین رفتن جزئی دید کمک میکند. چشم پزشک برای تشخیص و تایید نابینایی یکسری آزمایشات را برای ارزیابی شرایط زیر انجام میدهد:
- وضوح دید بیمار
- عملکرد عضلات چشم
- واکنش مردمک چشم به نور
چه متخصصانی نابینایی را درمان میکنند؟
چشم پزشکی، یکی از تخصصهای رشته پزشکی است که به تشخیص و معالجه پزشکی و جراحی بیماریهای چشمی میپردازد. بنابراین، چشم پزشکان متخصصانی هستند که دانش و ابزار لازم را برای تشخیص علت نابینایی و در صورت امکان برای ارائه درمان در اختیار دارند.
درمان نابینایی
درمان اختلال بینایی یا کوری به علت بروز آن بستگی دارد. در کشورهای جهان سوم که بسیاری از مردم به دلیل بروز عیوب انکساری، بینایی ضعیفی دارند، صرفاً تجویز عینک باعث کاهش مشکل میشود. همچنین با تغییر رژیم غذایی میتوان علل تغذیهای نابینایی را برطرف کرد. میلیونها انسان در جهان وجود دارند که به دلیل آب مروارید بینایی خود را از دست دادهاند. در این بیماران، عمل جراحی آب مروارید در بیشتر موارد، بینایی آنها را بازمیگرداند. علل التهابی و عفونی کوری را نیز میتوان با استفاده از دارو به صورت قطره یا قرص درمان کرد. همچنین پیوند قرنیه ممکن است به افرادی که بینایی خود را در اثر زخم قرنیه از دست دادهاند کمک کند.
آیا کوری قابل پیشگیری است؟
نابینایی با ترکیبی از آموزش و دسترسی به مراقبتهای پزشکی خوب قابل پیشگیری است. بسیاری از دلایل آسیبزای کوری را میتوان از طریق محافظت از چشم جلوگیری نمود. همچنین علل تغذیهای نابینایی از طریق رژیم غذایی مناسب قابل پیشگیری است. بسیاری از موارد کوری ناشی از گلوکوم را نیز از طریق تشخیص زود هنگام و درمان مناسب میتوان پیشگیری کرد. آمار اختلال در بینایی و نابینایی ناشی از بیماریهای عفونی امروزه با اقدامات بینالمللی بهداشت عمومی بسیار کاهش یافته است. اکثر نابیناییهای ناشی از رتینوپاتی دیابتی با کنترل دقیق میزان قند خون، ورزش، جلوگیری از چاقی، نکشیدن سیگار و مصرف غذاهایی که باعث افزایش خون نمیشوند (قندهای پیچیدهتر از کربوهیدراتهای ساده) قابل پیشگیری هستند.
امروزه به دلیل شرایطی که در نتیجه زندگی طولانیتر ایجاد میشود، تعداد افراد نابینا یا کمبینا افزایش یافته است. با افزایش میانگین طول عمر جمعیت جهانی، نابینایی بیشتری در اثر بیماریهایی مانند دژنراسیون ماکولا نیز وجود خواهد داشت. با این حال، این بیماریها به حدی شایع هستند که تحقیقات و درمان درمورد آنهابه طور مداوم در حال تحول و پیشرفت است. در معاینات منظم چشم اغلب میتوان یک بیماری بالقوه که ممکن است باعث کوری شود را کشف و پیش از از بین رفتن بینایی آن را درمان کرد.