یکی از مهمترین بخشهای صورت چشمها هستند، انحراف چشم، به ویژه در کودکان میتواند اتفاق بسیار ناراحت کنندهای باشد. یکی از روشهای درمان آن عمل انحراف چشم کودکان است که در این مقاله، به صورت کامل به آن خواهیم پرداخت. برای آشنایی با این جراحی تا انتهای مقاله، همراه ما باشید.
انحراف چشم کودکان چیست؟
استرابیسم کودکان، ناهماهنگی چشمها است که باعث انحراف نگاه موازی طبیعی میشود. تشخیص آن، مشاهده رفلکس نور قرنیه، استفاده از تست پوششی و به صورت کلی مشاهدات بالنی است. درمان ممکن است شامل اصلاح نقص بینایی با چسباندن و لنزهای اصلاحی، همراستایی با لنزهای اصلاحی و عمل انحراف چشم کودکان باشد.
انواع انحراف چشم کودکان
انواع مختلفی از استرابیسم بر اساس جهت انحراف، شرایط خاصی که تحت آن انحراف رخ میدهد و اینکه آیا انحراف ثابت یا متناوب است، توصیف شده است. این انحرافها عبارتاند از:
- Eso: انحراف بینی
- Exo: انحراف زمانی
- Hyper: انحراف به سمت بالا
- Hypo: انحراف رو به پایین
- تروپیا، یک انحراف آشکار است که با هر دو چشم باز قابل تشخیص است. تروپیا میتواند ثابت یا متناوب باشد و ممکن است یک چشم یا هر دو چشم را درگیر کند.
- فوریا، یک انحراف نهفته است که تنها زمانی قابل تشخیص است که یک چشم پوشیده شده باشد تا دید تک چشمی باشد. انحراف در فوریا نهفته است، زیرا مغز با استفاده از عضلات خارج چشمی، انحراف جزئی را اصلاح میکند.
عمل انحراف چشم کودکان
جراحی، اغلب برای اصلاح هم ترازی چشمهای کودک انجام میشود. عمل انحراف چشم کودکان، یک تخصص ویژه است، چشم پزشکان اطفال، به طور ویژه آموزش دیدهاند تا این جراحی را به طور ایمن و موثر بر روی چشم کودکان انجام دهند. در حالی که کودک تحت بیهوشی عمومی کاملاً در خواب است، چشم پزشک یک برش کوچک در بافت پوشاننده چشم ایجاد میکند تا ماهیچههای چشم را در داخل حفره چشم پیدا کند. جراح میتواند عضله را ضعیف کند تا کشش کمتری داشته باشد، یا میتواند عضله را سفت کند تا کشش بیشتر شود. ممکن است لازم باشد این کار در یک یا هر دو چشم انجام شود. برخی از کودکان ممکن است نیاز به عمل جراحی دوم داشته باشند تا چشمها تراز شوند.
عوارض عمل انحراف چشم کودکان
جراحی استرابیسم یا انحراف چشم کودکان، همانند هر جراحی دیگری، میتواند خطرات و عوارض خاص خود را داشته باشد. توجه داشته باشید که با وجود ریسکهای ممکن، بسیاری از جراحیها با موفقیت بهبودی چشمی کودکان را به دنبال دارند. این خطرات ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- عفونت: عفونتها میتوانند در محل جراحی ایجاد شوند و نیاز به درمان با آنتیبیوتیک دارند.
- خونریزی: خونریزی داخلی در ناحیه چشم ممکن است اتفاق بیفتد و میتواند به درمانهای بیشتر نیاز داشته باشد.
- آسیب به عصبها یا بافتهای اطراف: گاهی اوقات هنگام جراحی ممکن است به بافتهای نرم چشم یا عصبهای اطراف آسیب وارد شود.
- نیاز به جراحیهای تکمیلی: در برخی موارد، یک جراحی اولیه استرابیسم برای رسیدن به نتایج دلخواه کافی نیست و ممکن است نیاز به جراحیهای تکمیلی باشد. عدم تقارن چشمها: گاهی اوقات نتایج جراحی ممکن است کاملاً تقارنی نباشد و نیاز به اقدامات بیشتری باشد تا چشمها هماهنگی بهتری داشته باشند.
- تغییرات بینایی: در موارد نادر، جراحی میتواند بر توانایی چشم کودک در دید کامل تأثیر بگذارد.
- انکسارهای بینایی (مثل آستیگماتیسم): گاهی تغییرات در بافتهای چشم میتواند منجر به تغییرات در عیوب انکساری شود.
فواید عمل انحراف چشم کودکن
جراحی انحراف چشم کودکان، که برای اصلاح استرابیسم انجام میشود، مزایای چشمگیری دارد که میتواند تأثیر عمیقی بر کیفیت زندگی و قابلیتهای بینایی کودک داشته باشد. در اینجا به برخی از این مزایا اشاره میکنیم:
- بهبود هماهنگی چشمها: جراحی میتواند موقعیت چشم را تنظیم کند تا کودک بتواند با هر دو چشم به طور هماهنگ به یک نقطه نگاه کند.
- افزایش توانایی دید مجسم (سهبعدی): هماهنگسازی چشمها ممکن است به کودک این امکان را بدهد که دید سهبعدی بهتری داشته و فواصل را دقیقتر تخمین بزند.
- کاهش دوبینی: اگر کودک دوبینی داشته باشد، جراحی ممکن است به کاهش یا حذف این مشکل کمک کند.
- بهبود ظاهر: تصحیح انحراف چشمها میتواند به بهبود ظاهر چشمها و افزایش اعتماد به نفس کودک کمک کند.
- پیشگیری آمبلیوپی: جراحی ممکن است به جلوگیری از توسعه یا تشدید چشم تنبل کمک کند، که موقعیتی است که در آن چشم نادیده گرفته میشود و نمیتواند به خوبی توسعه یابد.
- بهبود تعاملات اجتماعی: وقتی چشمهای کودک به درستی هماهنگ شود، ممکن است در تعامل با دیگران و برقراری ارتباط چشمی احساس راحتی بیشتری کند.
- کاهش ناراحتی عضلانی: اصلاح انحراف چشم ممکن است فشار روی عضلات چشم را کاهش دهد و ناراحتی یا خستگی چشم را کاهش دهد.
برای عمل انحراف چشم کودکان از چه نوع بیهوشی استفاده میشود؟
نوع بیهوشی به سن و سلامت بیمار و همچنین ترجیح بیمار و جراح بستگی دارد. اکثر کودکان تحت بیهوشی عمومی قرار میگیرند. بزرگسالان ممکن است بیهوشی عمومی یا آرامبخشی آگاهانه با بیحسی موضعی داشته باشند. این روش ممکن است در بیمارستان یا مرکز جراحی، معمولاً به صورت سرپایی انجام میشود.
جراح چگونه به عضلات چشم نزدیک میشود؟
ماهیچههای چشم به صلبیه (پوشش خارجی چشم) متصل میشوند و توسط یک لایه نازک از بافت شفاف به نام ملتحمه پوشیده شده اند. پلکها توسط یک اسپکولوم باز نگه داشته میشوند. جراح، ملتحمه را برای دسترسی به عضلههای چشم برش میدهد و از ابزارهای کوچکی برای شناسایی عضله مورد نظر برای جراحی استفاده میکند. هیچ برش پوستی ایجاد نمیشود و در طی جراحی، کره چشم از حدقه خارج نمیشود.
رزکسیون و پلیکاسیون چیست؟
رزکسیون، با کوتاه کردن عضله و سپس چسباندن مجدد آن به کره چشم در موقعیت اولیهاش، عملکرد ماهیچهای را تقویت میکند، شبیه به بریدن یک نوار لاستیکی، اما همچنان آن را به طول اصلی میکشد. یک بخیه از طریق عضله در طول مورد نظر جدید قرار میگیرد. بخش عضله بین بخیه و کره چشم برداشته یا تا میشود (پیک کردن) و عضله کوتاه شده دوباره به چشم متصل میشود. در روش پلیکاسیون بخشی از ماهیچه برای کوتاه کردن آن تا میشود.
بخیه قابل تنظیم
جراحی استرابیسم، شامل دوختن عضله چشم به پوشش خارجی چشم پس از تغییر موقعیت و یا طول عضله است. جراحی استاندارد استرابیسم، بدون بخیه قابل تنظیم از یک گره دائمی در طول عمل جراحی استفاده میکند. تکنیک بخیه قابل تنظیم از یک گره کمانی یا گره لغزشی (گره موقت) روی عضله استفاده میکند که میتواند تغییر کند. بعد از جراحی، میتوان با تنظیم گره موقت، تراز چشم را تغییر داد. تنظیم، معمولاً با بیدار بودن بیمار و بیحس شدن چشم عمل شده انجام میشود. جراحی بخیه قابل تنظیم، عموماً فقط برای بیمارانی ارائه میشود که قادر به همکاری کامل با روند تنظیم هستند. این تنظیم ممکن است در اتاق بعد از عمل، روز بعد یا اواخر هفته بسته به ترجیح جراح انجام شود.
کلام پایانی
در این مقاله، به صورت کامل به انحراف چشم، جراحی آن، علائم و علل استرابیسم به صورت کامل پرداختیم. پزشکان اطفال به صورت تخصیص آموزش میبینند که این جراحی را بر روی کودکان انجام دهند. در این مقاله، روش جراحی، مزایا و عوارض احتمالی آن را به صورت کامل مورد بررسی قرار دادیم.
سوالات متداول
پس از جراحی، اکثر کودکان میتوانند در عرض ۲ تا ۳ روز به روال عادی روزانه خود بازگردند.
جراحی استرابیسم معمولا یک روش ایمن و موثر برای درمان ناهماهنگی چشم است. با این حال، اگر چشم پزشک نیز آنها را توصیه کند، جایگزین عینک، چسباندن یا تاری نمیشود.