تهران، خیابان ولیعصر، خیابان توانیر(عباسپور)، بالاتر از بیمارستان دی، میدان توانیر، ساختمان طلا، طبقه ۶، واحد ۶۲
ترشح چشم، قی چشم و … هر نام دیگری که شما روی آن می‌گذارید، مخاط چشم است که برای بسیاری از افراد یک نگرانی بزرگ محسوب می‌شود. مخاط چشم معمولاً در گوشه چشم شما یافت می‌شود و بیشتر در هنگام خواب ابجاد می‌شود. گاهی اوقات این ترشحات با مالیدن انگشت به گوشه چشم به راحتی برداشته می‌شود. اما بعضی وقت‌ها به نظر می‌رسد که پلک‌های شما توسط ترشحاتی که به مژه‌های شما چسبیده، بسته شده است. اگر ترشحات چشم شما زندگیتان را مختل کرده است، ممکن است زمان آن فرا رسیده باشد که به چشم پزشک مراجعه کنید.
در زیر انواع مختلفی از ترشحات مخاط چشم و بیماری‌هایی که می‌تواند با آن‌ها همراه باشد وجود دارد. اگر فکر می‌کنید ممکن است یکی از این بیماری‌ها را داشته باشید، از مشورت با چشم پزشک خود دریغ نکنید. هرچه زودتر به پزشک مراجعه کنید، زودتر می‌تواند چشمان شما را برای تشخیص صحیح معاینه کرده و هر درمانی را که ممکن است لازم باشد، آغاز کند.
ترشح چشم از کجا میآید؟
ترشحات چشم (قی چشم) وظیفه غشای اشک چشم و یک جزء ضروری برای سلامتی چشم است. این ماده در اصل از مخاط نازک و آبکی ایجاد شده توسط ملتحمه (موسین نامیده می‌شود) و میبوم (ماده روغنی است که توسط غدد چربی پلک ترشح می‌شود و به شما کمک می کند تا چشمان شما در بین هر پلک زدن چرب شود) ساخته می‌شود.
انواع ترشح چشم و علت آن‌ها
مخاط ضخیم سبز یا خاکستری
ترشح مخاطی ضخیم سبز یا خاکستری می‌تواند مسئله‌ای جدی باشد. ترشح سبز یا خاکستری از چشم شما ممکن است یک عفونت چشمی ناشی از باکتری‌ها باشد. ملتحمه باکتریایی ممکن است باعث شود پلک شما در هنگام بیدار شدن از خواب به طور کامل به هم بچسبد. این نوع عفونت چشم در اثر باکتری‌های تولید کننده چرک (گرم مثبت) ایجاد می‌شود و می‌تواند علائمی مانند قرمزی و سوزش ایجاد کند. اگر با احساس عدم توانایی باز کردن چشم خود از خواب بیدار شوید، ممکن است به عفونت چشم مبتلا شده باشید.
ملتحمه یا قرمزی چشم، یک التهاب ملتحمه است. ملتحمه یک غشای مخاطی شفاف است که قسمت داخلی پلک را خط می‌اندازد و قسمت سفید چشم را می‌پوشاند.
قرمزی چشم به ندرت باعث ایجاد آسیب بینایی طولانی مدت یا آسیب‌دیدگی چشم می‌شود، اما می‌تواند چشم را به شدت قرمز کند.
انواع مختلف ملتحمه وجود دارد. مهم است که پزشک چشم شرایط را برای تعیین درمان مناسب برای شما ارزیابی کند.
مخاط زرد
مخاط زرد به همراه یک توده یا گره کوچک روی پلک شما می‌تواند ناشی از یک گل‌مژه باشد. غدد پلک گاهی دچار گرفتگی و عفونت شده و باعث نشت مخاط می‌شوند. ممکن است وسوسه شوید مانند جوش با فشار دادن آن، مخاط درون آن را آزاد کنید، اما به طور کلی توصیه می شود که از انجام این کار خودداری کنید زیرا ممکن است با عفونت پوستی روبرو شوید. اگر مخاط زرد را در چشم خود مشاهده کردید، به چشم پزشک خود مراجعه کنید تا چشم شما را معاینه کند.
اگر واقعاً گل‌مژه داشته باشید، ممکن است چشم شما کبود و نسبت به نور حساس شود. همچنین ممکن است متوجه برآمدگی مایل به قرمز در پلک خود شوید. اگر گل‌مژه شما شدید باشد، ممکن است یک هوردئولوم داخلی ایجاد شود. در این حالت چرک در مرکز گل‌مژه ایجاد خواهد شد و باعث ایجاد لکه‌های زرد رنگ می‌شود که شبیه جوش است.
مخاط سفید یا زرد توپی شکل
توپ‌های مخاطی سفید یا زرد در اشک های آبکی نشانه شایع داکریوسیستیت، عفونت کیسه مجرای بینی اشکی و یا عفونت سیستم تخلیه اشک است. اگر مبتلا به داکریوسیستیت هستید، ممکن است از درد صورت، قرمزی و تورم پلک در اطراف بینی شکایت کنید. همچنین ممکن است متوجه ترشحاتی شوید که از منافذ اشکی، سوراخ کوچکی برای تخلیه اشک در پلک، خارج می‌شوند. این بیماری در صورت عدم درمان سریع توسط آنتی‌بیوتیک‌ها جدی شود.
مخاط ضخیم وسفت
مخاط ضخیم و سفت روی پلک و مژه‌ها ممکن است به دلیل بیماری بنام بلفاریت ایجاد شود. این باکتری‌ها ممکن است روی پلک‌ها و مژه‌ها رشد کرده و آن‌ها را عفونی کند و باعث قرمزی و التهاب آن‌ها شود. در این بیماری ممکن است پلک‌ها ضخیم شده و دانه‌هایی مانند شوره سر را روی پلک‌ها و مژه‌ها تشکیل دهند.
بلفاریت اغلب با استفاده از کمپرس گرم که به دنبال آن اسکراب پلک انجام می‌شود، درمان می‌شود. اسکراب پلک به چندین روش مختلف قابل انجام است. برای این کار چشم را بسته و با استفاده از لیف حمام و با حرکات ملایم جلو و عقب آن را می‌شویند. توصیه می‌شود که برای شستشوی چشم از شامپو بچه استفاده کنید زیرا باعث سوزش چشم‌های شما نمی‌شود.
مخاط رشته‌ی سفید
مخاط رشته‌ای و سفید ممکن است نشان دهنده ورم ملتحمه آلرژیک باشد. آلرژی چشم می‌تواند شما را به شدت آزار دهد. واکنش آلرژیک ممکن است باعث ایجاد رسوبات و موادی شود که در داخل چشم یا زیر پلک تحتانی جمع می‌شوند. یک نظر رایج در مورد افراد مبتلا به ورم ملتحمه آلرژیک این است که: “من باید این مخاط سفید و زبر را از چشم خود بیرون بیاورم!”
اگر آلرژی چشم شدید شود، ممکن است قطره چشم یا داروهای خوراکی تجویز شود. چشم پزشک شما ممکن است روزانه چندین بار قطره خنک کننده چشم، مسکن، و اشک مصنوعی تجویز کند. این کار به منظور هیدراتاسیون و چرب شدن چشم شما و کاهش تعداد آنتی‌ژن‌های موجود در اشک شماست.
مخاط آبکی
اشک آبکی که با مقدار کمی مخاط مخلوط شده است می‌تواند در اثر ویروس ایجاد شود.
ورم ملتحمه ویروسی می‌تواند باعث بروز علائم مختلفی از جمله تورم پلک، تاری دید، قرمزی و احساس وجود جسم خارجی در چشم شود.
ورم ملتحمه ویروسی اغلب با بیماری ویروسی دستگاه تنفسی فوقانی همراه است. التهاب و سوزش باعث می‌شود چشم شما بیش از حد پر از آب شود.
ذرات کوچک و خشک مخاط
ذرات کوچک و خشک مخاطی که در گوشه چشم شما هنگام بیدار شدن یافت می‌شود اغلب نشانه خشکی چشم است. اشک انسان از مواد بسیاری ساخته شده است اما تا حد زیادی از آب، مخاط و روغن تشکیل شده است. بنابراین هنگامی که مقدار آب کاهش یابد، مخاط و روغن به هم می‌چسبند، خشک می‌شوند و در هنگام صبح در گوشه‌های چشم جمع می‌شوند.
چه زمانی مراجعه به پزشک ضروری است؟
مقدار کمی ترشحات، به خصوص هنگام بیدار شدن از خواب برای همه عادی است. اما اگر ترشحات شما تغییر رنگ داشته باشند و میزان، قوام و یا تکرر آن‌ها افزایش یابد، ممکن است لازم باید با یک اپتومتریست صحبت کنید، به خصوص اگر این اتفاق بعد از یک یا دو روز متوقف نشود.
اگر ترشحات چشم با درد، قرمزی، التهاب، تغییر در بافت پوست اطراف چشم، مشکل در دید واضح یا خون همراه باشد، سریعاً به چشم پزشک مراجعه کنید.
ممکن است در توصیف وجود آشغال در چشم خود برای چشم پزشک مشکل داشته باشید، اما توصیف قوام مخاط چشم شما مهم است. مخاطی که در چشم و اطراف چشم ایجاد می‌شود، ممکن است با مشکلات چشمی متعددی همراه باشد که چند مورد از آن‌ها می‌تواند جدی باشد. رنگ و نوع مخاطی که در اطراف چشم خود مشاهده می‌کنید و همچنین قوام آن به پزشک کمک می‌کند تا علت آن را تشخیص داده و معالجه احتمالی را برای شما در نظر بگیرد.
درمان ترشح چشم
اگر عفونت چشم علت مخاط چشم شما است، پزشک متخصص چشم ممکن است قطره و پمادهای آنتی‌بیوتیک یا ضد ویروسی چشمی را تجویز کند. اگر آلرژی باعث آبکی و تحریک شدن چشم شما شده است، ممکن است قطره‌های آنتی هیستامین بدون نسخه و داروهای ضد احتقان مشکل شما را حل کند.
قرار دادن کمپرس آب گرم بر روی چشم ممکن است به تسکین علائم خارش و ناراحتی عمومی چشم کمک کند، این کار همچنین می‌تواند چربی چشم را نیز ار بین ببرد.
اگر پلک‌های شما به هم چسبیده است، بهترین راه برای “جلوگیری از چسبیدن” پلک‌ها، مرطوب کردن یک لیف در آب گرم و قرار دادن آن بر روی چشم به مدت است. پس از آن می‌توانید به آرامی چشم خود را پاک کنید.
مراقبت‌های خانگی
برای جلوگیری یا مدیریت ترشحات چشم، این نکات ساده را دنبال کنید:
- برای جلوگیری از بروز یا شیوع عفونت چشم از لمس کردن چشم‌های خود خودداری کنید.
- مرتباً دستان خود را بشویید، مخصوصاً اگر قرمزی چشم مسری دارید.
- اگر هنگام استفاده از لنز دچار ترشح چشمی می‌شوید، لنزهای خود را برداشته و به پزشک چشم خود مراجعه کنید. گاهی اوقات استفاده از لنزهای یکبار مصرف روزانه می‌تواند خطر ابتلا به ترشحات مربوط به لنزهای تماسی را کاهش دهد.
- اگر به عفونت چشم مبتلا هستید، از هرگونه مواد آرایشی که به طور بالقوه آلوده هستند مانند ریمل و خط چشم استفاده نکنید.
- اگر آلرژی عامل آبکی شدن چشم شماست، محیط خود را بررسی کنید و سعی کنید در معرض تحریک کننده‌ها قرار نگیرید یا میزان آن‌ها را به حداقل برسانید، و اگر به قطره‌های چشم حساس هستید، سعی کنید از قطره‌های بدون مواد نگهدارنده استفاده کنید.
