عوارض عمل انحراف چشم

انحراف چشم یکی از بیماری‌های چشمی است که زندگی افراد را دچار مشکل می‌کند. درمان این بیماری بسیار اهمیت دارد، زیرا در صورت عدم درمان احتمال بروز آسیب‌های جدی و دائمی به بینایی وجود دارد. یکی از راه‌های درمان، جراحی است، در این مقاله، به عوارض عمل انحراف چشم خواهیم پرداخت. برای آشنایی با تمام نکات مهم درباره جراحی استرابیسم، تا انتهای مقاله، همراه ما باشید.

استرابیسم چیست؟

انحراف چشم یا استرابیسم وضعیتی است که در آن چشم‌ها در یک راستا قرار نمی‌گیرند. به عبارت دیگر، یک چشم در جهتی متفاوت با چشم دیگر چرخانده می‌شود. در شرایط عادی، شش ماهیچه‌ای که حرکت چشم را کنترل می‌کنند با هم کار می‌کنند و هر دو چشم را در یک جهت قرار می‌دهند. بیماران مبتلا به انحراف چشم در کنترل حرکات چشم مشکل دارند و عضلات چشم آن‌ها نمی‌توانند تراز طبیعی چشم (وضعیت چشم) را حفظ کنند.

بلافاصله بعد از جراحی انحراف چشم

چشم‌های بیمار بعد از عمل انحراف چشم قرمز و تا حدودی با درد توام خواهند بود. ممکن است خونریزی خفیفی در ناحیه جراحی مشاهده شود. خونریزی معمولا به‌ سمت داخل یا خارج گوشه چشم جریان دارد. این عارضه همانند کبودی خفیف پوست کاملا طبیعی است.

عروق خونی پاره‌شده در چشم و همچنین سرخی چشم معمولا ظرف 2 تا 3 هفته درمان و برطرف می‌شوند. گاهی بیمار احساس می‌کند که چیزی در چشم اوست اما این حس نیز با گذشت زمان از بین خواهد رفت. بیمار معمولا ظرف چند روز می‌تواند به فعالیت‌های عادی خود ادامه دهد. گاهی ‌اوقات بعد از جراحی انحراف چشم مشکل دوبینی پیش می‌آید. این مشکل معمولا با برطرف شدن تورم چشم و عادت کردن بیمار به موقعیت جدید عضلات چشم اصلاح می‌شود.

در طی چند روز اول بعد از جراحی، توازن چشم‌ها نشانه خوب نتیجه نهایی جراحی است. اما گاهی‌ اوقات 4 تا 6 هفته بعد ازعمل انحراف چشم ممکن است نتایج دائمی مشاهده نشود. در کودکان کمتر از 10 سال، به‌ منظور حفظ بهتر توازن چشم‌ها شاید نیاز به 2 تا 3 مرحله جراحی استرابیسم باشد. در برخی موارد استفاده از عینک و یا لنزهای مخصوص در عینک می‌تواند به تنظیم دید، کمک کند.

عوارض عمل انحراف چشم

جراحی انحراف چشم، برای تمام افراد مناسب نیست. زیرا با وجود مشکلات جدی‌تر در چشم، احتمال خطرات این روش درمانی افزایش می‌یابد. وجود بیماری‌هایی مانند: بیماری التهابی، نقص ایمنی یا اختلال خونریزی، خطر عوارض عمل انحراف چشم را افزایش می‌دهند. همچنین این بیماری‌ها موجب بروز مشکل در روند بهبودی بیمار نیز می‌شوند. اگر چشم عفونت کرده یا آسیب دیده باشد، عمل عضله چشم ممکن است آسیب بیشتری به چشم بزند. این مشکلات باید قبل از انجام جراحی، برطرف شوند. به غیر از مواردی که گفته شد، جراحی به ندرت عوارضی را به همراه خواهد داشت. برخی از خطرات احتمالی جراحی، عبارتند از:

• عفونت چشم
• خونریزی در صورت سوراخ شدن صلبیه
• لغزش یا جدا شدن عضله
• از دست دادن بینایی

البته احتمال بروز این عوارض بسیار پایین است به طوری که عفونت چشم از هر 1100 مورد جراحی، فقط در یک مورد رخ می‌دهد. جراحان اقدامات زیادی را برای جلوگیری از عفونت انجام می‌دهند، مانند استفاده از پارچه‌های دقیق جراحی، استفاده از پوویدون یدین به عنوان قطره و محلولی برای خیساندن بخیه‌ها، و همچنین یک دوره پس از عمل استروئیدها و آنتی‌بیوتیک‌ها. انجام چنبن اقداماتی، بروز عفونت چشم را به حداقل می‌رساند.

به طور کلی در طول جراحی انحراف چشم خونریزی حداقلی وجود دارد، اما داروهایی مانند عوامل ضد پلاکت و ضد انعقادها می‌توانند منجر به عوارض تهدیدکننده بینایی شوند. برخی از عوارض بینایی احتمالی عبارتند از:

دوبینی

دوبینی عارضه‌ای است که معمولا پس از جراحی انحراف چشم رخ می‌دهد. اگرچه می‌توان از این جراحی برای درمان برخی از انواع دوبینی استفاده کرد، اما در عوض می‌تواند علائم موجود را بدتر کند یا نوع جدیدی از دوبینی را ایجاد کند. نوع دید دوگانه می‌تواند افقی، عمودی، پیچشی یا ترکیبی باشد. درمان دوبینی بستگی به نوع دوبینی و توانایی دو چشم برای کار با هم دارد که به آن عملکرد دوچشمی نیز گفته می‌شود. دوبینی با عملکرد طبیعی دوچشمی همراه با عینک منشوری، تزریق بوتولینوم به عضلات یا جراحی مکرر درمان می‌شود.

متخصصان چشم باید در نظر داشته باشند جراحی عضله چشم راهی برای درمان دوبینی یا انحراف چشمی که در نتیجه مسائل عصبی مانند سکته مغزی یا تومور مغزی ایجاد می‌شود، نیست. بنابراین اگر بر اثر مشکلات مغزی دچار دوبینی یا انحراف چشم شده‌اید، حتما قبل از عمل آن را با پزشک خود مطرح کنید.

جای زخم

عمل چشم، در نتیجه آسیب وارد شده به بافت‌های چشمی باعث ایجاد اسکار می‌شود. هدف از جراحی، کم یا محو کردن بافت اسکار محکم است که در آن عضله دوباره به صلبیه متصل می‌شود. با این حال، روند جراحی ممکن است باعث تشکیل اسکار در دیگر قسمت‌های چشم شود. این وضعیت در موارد نادری می‌تواند بر حرکت چشم و هم ترازی آن تأثیر گذار باشند. در صورتی که جای زخم گسترده باشد، ممکن است به صورت بافت برجسته و قرمز روی سفیدی چشم دیده شود. اقدامات کاهش بافت اسکار مانند غشای آمنیوتیک انجماد شده و میتومایسین C نشان داده شده است که در طول جراحی مفید هستند.

سایر خطرات جراحی انحراف چشم

سایر عوارض احتمالی به شرح زیر هستند:

• اختلال بینایی: آسیب به ساختارهای چشم در طول جراحی یا اندوفتالمیت شدید (التهاب در چشم) می‌تواند منجر به از دست دادن دائمی بینایی شود.
• برآمدگی چشم: اگزوفتالموس (برآمدگی چشم) خطرناک نیست و می‌تواند به دلیل زخم در پشت چشم یا در نتیجه جابجایی عضلات چشم ایجاد شود.
• انحراف بیشتر چشم: اصلاح بیش از حد یا کم اصلاح در واقع می‌تواند انحراف چشم را پس از جراحی افزایش دهد

میزان موفقیت

طبق تحقیقات به‌عمل آمده، نتیجه حاصل از 1 بارجراحی انحراف چشم در 80% از بزرگسالان  با توجه به ماهیت خاص مشکل، معمولا با رضایت و موفقیت همراه بوده است. جراحی انحراف چشم در بزرگسالان با خطرات کمتری توام بوده و اغلب عوارض جانبی جدی و خطرناکی بیمار را تهدید نمی‌کند. مشکل انحراف چشم 45% از کودکان 8 ساله، معمولا بعد از جراحی استرابیسم درمان می‌شود.

کلام پایانی

در این مقاله، به صورت کامل تمام خطرات و عوارضی که ممکن است بعد از جراحی استرابیسم ایجاد شود را مورد بررسی قرار دادیم. شناخت خطرات احتمالی بسیار اهمیت دارد و باید آن‌ها را جدی گرفت. انتظار می‌رود با مطالعه این مقاله، جواب سوال‌های خود در مورد عوارض احتمالی جراحی استرابیسم را پیدا کرده باشید.

سوالات متداول