عمل PRK (پی آر کی): نحوه انجام، مزایا و هزینه آن

کراتکتومی فوتورفرکتیو (PRK) یکی از روش‌های پیشرفته جراحی لیزری چشم است که می‌تواند بینایی شما را برای همیشه تغییر دهد. اگر از عینک یا لنز خسته شده‌اید و به دنبال راه‌حلی دائمی برای اصلاح نزدیک‌ بینی، دوربینی یا آستیگماتیسم هستید، PRK می‌تواند گزینه‌ای ایده‌آل باشد. برخلاف روش لیزیک که نیاز به ایجاد یک برش نازک در قرنیه دارد، در PRK لایه سطحی قرنیه برداشته شده و سپس با استفاده از لیزر، شکل آن اصلاح می‌شود تا نور به درستی روی شبکیه متمرکز شود. این روش به‌ویژه برای افرادی که قرنیه نازک‌تری دارند یا لیزیک برای آن‌ها مناسب نیست، توصیه می‌شود. دکتر سعید یادگاری جراح و متخصص چشم و فوق تخصص جراحی پلک اوربیت و مجاری اشکی با سال‌ها تجربه، یکی از بهترین متخصص‌ها در امر درمان عیوب انکساری چشم به شمار می‌روند.

مراقبت‌های قبل از عمل پی آر کی (PRK)

برای انجام عمل PRK لازم است اقدامات مراقبتی توصیه شده توسط پزشک را انجام دهید تا نتیجه‌ی رضایت بخشی دریافت کنید. معمولا پزشک شما توصیه می‌کند که از 3 روز قبل از عمل PRK از قطره آنتی بیوتیک زیمار، به مدت 4 بار در روز استفاده کنید. همچنین در روز جراحی نیز یک بار صبح و یک بار شب لازم است از این قطره استفاده کنید. از جمله اقدامات مراقبتی پیش از عمل می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

• پاک کردن تمام لوازم آرایشی از صورت و به ویژه ناحیه چشم‌ها و عدم استفاده از پمادهای چشمی و انواع نرم کننده‌های پوست
• داشتن رژیم غذایی سبک و متعادل پیش از عمل.
• پوشیدن لباس راحت و مناسب.
• استفاده نکردن از لنزهای تماسی حداقل 3 تا 4 روز پیش از عمل.
• سوابق پزشکی و بیماری‌های زمینه‌ای خود را به پزشک متخصص اطلاع دهید.

عمل پی آر کی چگونه انجام می‌شود؟

عمل پی‌آر‌کی، یک عمل سرپایی است که برای اصلاح عیوب انکساری چشم مورد استفاده قرار می‌گیرد. این عمل معمولا 15 دقیقه طول می‌کشد و بیمار تحت بی‌حسی موضعی قرار می‎‌گیرد. روش انجام عمل بدین صورت است که قطره بی‌حس کننده داخل چشم بیمار ریخته شده و چشم با وسیله‌ای به نام اسکولوم پلک، باز نگه داشته می‌شود. . سپس جراح لیزر اگزایمر را که به‌طور دقیق تنظیم شده است، روی چشم هدایت می‌کند. جراح از بیمار می‌خواهد مدت کوتاهی به نور هدف نگاه کند و همزمان پزشک، چشم را حین ارسال پالس‌های نور به قرنیه، با میکروسکوپ تحت نظر دارد. پس از تغییر شکل قرنیه، جراح، قرنیه درمان شده را با لنز پانسمان می‌پوشاند. لنز پانسمان معمولا باید چند روز بر روی چشم باقی بماند و پس از اعلام جراح، در زمان مناسب برداشته شود.

مراقبت‌های پس از عمل پی آر کی (PRK)

پس از عمل PRK نیز، لازم است اقداماتی انجام دهید تا دوره نقاهت کوتاه‌تر شود. در ابتدا لازم است که پس از عمل، یک شخص همراه شما باشد و شما را تا محل مورد نظر همراهی کند زیرا پزشک از بی‌حسی موضعی استفاده می‌کند و ممکن است پس از آن شما دچار تاری دید شوید. از این رو در راه رفتن با مشکل مواجه خواهید شد. اقدامات مراقبتی پس از عمل PRK، شامل چندین مرحله است که در ادامه به این مراحل خواهیم پرداخت:

اقدامات مراقبتی روز اول پس از عمل

پزشک پس از عمل PRK برای شما قطره‌هایی تجویز می‌کند که به ترمیم قرنیه کمک خواهد کرد. لازم است این قطره‌ها طبق دستور پزشک و در ساعات و نوبت معین مصرف شوند. همچنین جراح برای کنترل درد نیز، داروهای مسکن تجویز می‌کند. در نظر داشته باشید اگر درد چشم 2 روز یا بیشتر طول کشید، باید به پزشک مراجعه کرده و علت را جویا شوید.

اقدامات مراقبتی روز دوم تا چهارم پس از عمل

معمولا درد پس از عمل PRK تا روز دوم و حتی چهارم باقی می‌ماند. اگر این درد خفیف باشد و منجر به عوارض دیگری چون التهاب نشود، کاملا طبیعی است. برای بهبود و کنترل درد، می‌توانید از داروهای مسکن استفاده کرده و تا جای ممکن از نگاه کردن به نور و دست زدن به چشم‌ها خودداری کنید. در این مدت همچنین ممکن است عوارض دیگری به درد چشم اضافه شود که در صورت خفیف بودن، طبیعی هستند و در مدت کمی از بین خواهند رفت. برخی از این علائم عبارتند از:

• حساسیت به نور
• تاری دید
• احساس خشکی و سوزش چشم
• خارش چشم
• احساس وجود جسم خارجی در چشم

اقدامات مراقبتی روز پنجم پس از عمل

در روز پنجم پس از جراحی، پزشک احتمالا لنز را برمی‌دارد. در این مرحله، قرنیه از لبه‌ها به سمت مرکز ترمیم می‌شود و ممکن است لایه نازکی از بافت مخاطی در اطراف مردمک چشم تشکیل شود. پس از برداشتن لنز، به تدریج متوجه بهبود بینایی خود خواهید شد، اما میزان این بهبود به درجه خطای انکساری چشم شما قبل از عمل بستگی دارد. معمولا وضوح بینایی در محدوده ۲۰/۳۰ تا ۲۰/۵۰ قرار می‌گیرد. در ادامه، طی چند هفته بعد از عمل، روند بهبود ادامه خواهد داشت و شما تغییرات مثبت را در بینایی خود، احساس خواهید کرد.

اقدامات مراقبتی هفته اول تا چهارم پس از عمل

پس از گذشت یک هفته از عمل PRK تقریبا چشم شما بهبودی کامل را به دست آورده و می‌توانید به فعالیت‌های روزمره خود ادامه دهید. در این زمان بازگشت به محل کار و همچنین رانندگی مانعی ایجاد نمی‌کند. در نظر داشته باشید که پس از گذشت 7 الی 10 روز پس از عمل، اگر همچنان دچار درد شدید و خارش در چشمان خود شدید، باید به پزشک متخصص مراجعه کرده و علت را جویا شوید. همچنین تا حد امکان استفاده از لوازم آرایشی و محصولاتی که امکان ورود به چشم دارند را کاهش دهید. علاوه بر این توصیه می‌کنیم تا بهبودی کامل، از انجام فعالیت‌ها و ورزش‌های سنگین بپرهیزید. حمام کردن با آب داغ، سونای گرم و خشک و انجام اموری که احتمال ورود ذرات گرد و غبار به چشم را افزایش می‌دهند نیز از کارهای ممنوعه در این زمان است.

مراقبت هفته چهارم تا ششم  پس از عمل

در هفته چهارم تا ششم پس از عمل مهم‌ترین اقدام مراقبتی، استمرار در استفاده از قطره‌های چشمی است. لازم است تا بهبودی کامل از قطره‌های چشمی استفاده کنید تا از خشک شدن قرنیه چشم جلوگیری کنید. خشک و کدر شدن قرنیه یکی از شایع‌ترین عوارض شایع عمل PRK به شمار می‌رود که معمولا با مراقبت و استفاده مرتب از قطره‌های تجویز شده این عارضه کاهش می‌یابد.

مراقبت ماه سوم تا ششم بعد از عمل

معمولا در ماه سوم تا ششم پس از عمل PRK چشمان شما بهبودی 80 درصدی پیدا کرده است و دید شما کامل شده است. به صورت کلی از هر 10 نفری که این نوع عمل را انجام می‌دهند، معمولا 9 نفر دید کامل را به دست می‌آورند. البته بهبودی کامل، معمولا تا 6 ماه طول خواهد کشید. توصیه می‌کنیم تا آخرین مرحله، به تمام دستور العمل‌های پزشک، عمل کنید.

مزایای عمل پی آر کی (PRK)

عمل پی‌آرکی، در مقایسه با سایر روش‌های اصلاح عیوب انکساری چشم، مزایای بسیاری به همراه دارد. این عمل یک روش بسیار دقیق برای اصلاح نزدیک بینی، دوربینی و آستیگماتیسم چشم است و برای افرادی که قرنیه نازکی دارند، یک عمل مناسب به شمار می‌رود. برخی از رایج‌ترین مزایای عمل پی آر کی عبارت‌اند از:

• کم بودن زمان عمل نسبت به سایر روش‌ها ( حدود 15 دقیقه).
• مناسب برای افراد فعال و پر تحرک مانند ورزشکاران.
• مناسب برای افراد دارای قرنیه نازک.
• عوارض ناشی از فلپ برداری از قرنیه را ندارد.

 معایب و عوارض عمل PRK

عمل PRK یکی از رایج‌ترین عمل‌ها برای اصلاح عیوب انکساری چشم به شمار می‌رود. اگرچه این روش دارای کمترین عوارض و دوره نقاهت کوتاه است اما مانند هر عمل دیگری، عوارضی به همراه دارد. برخی از بیماران، ممکن است شب‌ها دچار تاری دید شوند. علاوه بر این، دوبینی، خشکی شدید چشم و تار و کدر شدن قرنیه، از جمله عوارض این عمل به شمار می‌روند. برخی از رایج‌ترین معایب و عوارض عمل PRK عبارت‌اند از:

• اصلاح بیش از حد قرنیه چشم
• عفونت و التهاب چشم در برخی از موارد نادر
• زخم شدن قرنیه
• تاری دید
• مشاهده هاله نور
• خشکی چشم
• کاهش ضخامت قرنیه
• افزایش فشار چشم
• سوزش و قرمزی چشم‌ها

عمل پی‌آرکی (PRK) برای چه کسانی مناسب است؟

تمام افرادی که از دوربینی، نزدیک بینی و مشکلات آستیگماتیسم رنج می‌برند، کاندید مناسب این نوع عمل به شمار می‌روند. این افراد می‌توانند با انجام این عمل برای همیشه به یک دید عالی دست پیدا کرده و از شر لنزهای تماسی و عینک خلاص شوند. البته لازم به ذکر است افرادی که تصمیم به انجام این عمل می‌گیرند، باید از سلامت کافی برخوردار بوده و سایر مشکلات و بیماری‌های مربوط به چشم را نداشته باشند. افرادی که قصد انجام عمل پی آر کی PRK را دارند، باید شرایط زیر را داشته باشند:

• حداقل ۱۸ سال سن داشته باشند.
• دوران بارداری یا شیردهی را سپری نکنند.
• مبتلا بیماری‌های زمینه‌ای یا خشکی چشم نباشند.
• شماره چشمشان حداقل یک سال بدون تغییر بماند.

در مورد آستیگماتیسم نیز بیشتر بخوانید.

دوران نقاهت پس از عمل پی آر کی (PRK) چقدر است؟

لایه سطحی سلول‌های چشم معمولا طی ۳ تا ۵ روز ترمیم می‌شود و در این مدت دید شما ممکن است تار باشد. اما با این حال، معمولا تا روز پنجم پس از عمل  PRK، وضوح دید بهبود می‌یابد. برخی بیماران در نور کم دچار هاله‌های نوری یا حساسیت به نور می‌شوند که این علائم معمولا طی ۷ تا ۱۰ روز کاهش می‌یابند. هرچند بیشتر بیماران ظرف یک ماه پس از عمل دید مطلوبی پیدا می‌کنند، اما تکمیل فرآیند بهبودی ممکن است تا ۳ ماه طول بکشد. لازم است اشاره کنیم که دوره نقاهت عمل پی آر کی تا حدود زیادی به مهارت و تخصص جراح نیز بستگی دارد. اگر جراح شما به اندازه کافی مهارت و تجربه لازم برای عمل پی آر کی را داشته باشد، دوره نقاهت عمل کوتاه‌تر خواهد شد.

تفاوت عمل پی آر کی و لیزیک

تفاوت اصلی بین عمل پی‌آرکی (PRK) و لیزیک، به تفاوت در نخستین مرحله عمل برمی‌گردد. جراح در عمل لیزیک فلپ (لایه) نازکی را با میکروکراتوم یا لیزر فمتوسکند در قرنیه ایجاد می‌کند، سپس فلپ را بلند می‌کند تا بافت قرنیه مشخص شود. این لایه نازک پس از تغییر شکل قرنیه با لیزر اگزایمر سر جای خود برگردانده می‌شود. اما در عمل پی آر کی لایه بیرونی قرنیه (اپیتلیوم) برداشته می‌شود و قبل از تغییر شکل بافت قرنیه با لیزر اگزایمر تخلیه می‌شود. اپیتلیوم معمولا تا چند روز پس از جراحی ترمیم می‌شود و مجدد روی سطح قرنیه را می‌پوشاند. نتایج نهایی دو عمل جراحی پی آر کی و لیزیک مشابه است، اما دوران بهبود اولیه پی آر کی آهسته‌تر است، چون چند روز طول می‌کشد تا سلول‌های اپیتلیوم جدید ترمیم و بازسازی شود و سطح چشم را بپوشاند. علاوه بر این، احتمال عفونت چشم و تاری دید در چند روز نخست پس از پی آر کی بیشتر است. بیماران لیزیک معمولا ناراحتی کمتری را تجربه می‌کنند و دیدشان سریع‌تر پایدار می‌شود.

تفاوت عمل پی آر کی (PRK) و لازک

تفاوت اصلی بین عمل‌های PRK و لازک در نحوه برداشتن لایه سطحی قرنیه (اپی تلیوم) است. در PRK، اپی تلیوم به طور کامل برداشته می‌شود و سپس لیزر برای اصلاح شکل قرنیه اعمال می‌شود. در لازک، اپی تلیوم به صورت یک فلپ نازک جدا شده و پس از اعمال لیزر، دوباره به جای خود برگردانده می‌شود. هر دو روش برای اصلاح عیوب انکساری مانند نزدیک ‌بینی، دوربینی و آستیگماتیسم استفاده می‌شوند، اما PRK معمولاً برای افرادی با قرنیه نازک‌تر مناسب‌تر است و لازک دوره بهبودی کوتاه‌تری دارد.

هزینه لیزر PRK

عمل PRK، یک روش جراحی لیزری برای اصلاح عیوب انکساری چشم است که با برداشتن لایه سطحی قرنیه و تغییر شکل آن، بینایی را بهبود می‌بخشد. هزینه این عمل به عوامل متعددی بستگی دارد. برخی از عواملی که بر هزینه عمل پی آر کی تاثیرگذار هستند، عبارت‌اند از :

• نوع لیزر: لیزر اکسایمر (Excimer) و لیزر فمتوسکند (Femtosecond) دو نوع لیزری هستند که برای انجام عمل پی آر کی مورد استفاده قرار می‌گیرند. استفاده از هر کدام از این نوع لیزرها در تعیین هزینه عمل موثر است. اکسایمر معمولا رایج‌ترین و مقرون به صرفه‌ترین نوع لیزر است اما فمتوسکند دقیق‌تر و پیشرفته‌تر است و هزینه بیشتری دارد.
• تجربه و مهارت جراح: تجربه و مهارت جراح در انجام عمل، تاثیر بسیاری در روند بهبودی و کاهش عوارض دارد. معمولا پزشکانی که تجربه و مهارت بیشتری دارند، دستمزد بالاتری دریافت می‌کنند.
• تجهیزات و امکانات استفاده شده: برخی کلینیک‌ها از جدیدترین دستگاه‌ها و فناوری‌های پیشرفته برای انجام این عمل استفاده می‌کنند که همین امر می‌تواند بر هزینه نهایی تاثیر بگذارد.
• هزینه‌های جانبی: آزمایش‌های قبل از عمل، داروها و مراقبت‌های بعد از عمل از جمله مواردی است که به هزینه‌های عمل می‌افزایند.

کلام پایانی

عمل پی آر کی (PRK) مناسب‌ترین عمل برای افراد دارای قرنیه نازک است. این عمل نسبت به سایر روش‌ها، دوره نقاهت طولانی‌تری دارد و ممکن است در برخی موارد نادر با عوارضی همراه باشد. خشک شدن قرنیه چشم، تاری دید و حساسیت به نور از جمله رایج‌ترین عوارض این نوع عمل به شمار می‌روند. همچنین هزینه‌های این عمل در مقایسه با سایر روش‌ها ممکن است به دلیل استفاده از انواع لیزر متفاوت باشد. دکتر سعید یادگاری جراح و متخصص چشم، با بیش از ۱۸ سال سابقه درمان و جراحی انواع بیماری‌های چشم، بهترین گزینه برای انجام این نوع عمل هستند. ایشان پس از بررسی‌های لازم و انجام تمام آزمایشات و معاینات، بهترین روش درمان را به شما معرفی کرده و در تمام مسیر تشخیص و درمان همراه شما هستند.

سوالات متداول

عمل PRK چقدر طول می‌کشد؟

کل فرآیند عمل PRK برای هر دو چشم حدود 15 دقیقه طول می‌کشد. البته، زمان آماده‌سازی بیمار و مراقبت‌های قبل از عمل نیز در این زمان باید در نظر گرفته شود.

عمل PRK با چه نوع بی‌هوشی انجام می‌شود؟

عمل PRK با بی‌حسی موضعی انجام می‌شود. در این روش، از قطره‌های بی‌حسی برای بی‌حس کردن چشم استفاده می‌شود و بیمار در طول عمل هوشیار است.

آیا عمل PRK درد دارد؟

در طول عمل، بیمار دردی احساس نمی‌کند. اما پس از عمل، ممکن است کمی احساس سوزش، خارش یا ناراحتی در چشم‌ها ایجاد شود. این ناراحتی معمولا با استفاده از انواع قطره‌های چشم و داروهای مسکن قابل کنترل است.

بهترین سن برای عمل PRK چه سنی است؟

بهترین سن برای عمل PRK، زمانی است که شماره چشم فرد به مدت حداقل یک سال ثابت مانده باشد. این ثبات شماره چشم معمولا در سنین 18 تا 40 سالگی رخ می‌دهد. با این حال، افراد بالای 40 سال نیز در صورت داشتن شرایط مناسب، می‌توانند این عمل را انجام دهند.