آب مروارید در اثر روند طبیعی پیری ایجاد شده که منجر به گرفتگی لنز چشم میشود. پیشرفت این روند باعث تاری دید پیشرونده، و در بسیاری از موراد باعث حساسیت به نور و روشنایی میشود. گاهی اوقات، بیمار ممکن است دیدن هالههای رنگی را نیز تجربه کند. اکثر پزشکان با اجتناب ناپذیر بودن آب مروارید موافق هستند، اما عواملی وجود دارد که میتواند پیشرفت آن را به تاخیر بیندازد، و در نهایت جراحی آخرین گزینه درمانی خواهد بود. جمله معروف “پیشگیری بهتر از درمان است” برای بیماری آب مروارید نیز مانند هر بیماری دیگری صدق میکند.
در این مقاله درباره راههای مهم جلوگیری و به تأخیر انداختن کاهش بینایی ناشی از آب مروارید صحبت شده است.
راههای پیشگیری از آب مروارید (کاتارکت)
برخی از عوامل خطرات آب مروارید مانند سن و سابقه خانوادگی از کنترل ما خارج است. اما تغییر رفتارهای خاص مانند سیگار نکشیدن و کاهش قرار گرفتن در معرض اشعه مضر ماوراء بنفش UV ، میتواند خطر ابتلا به آب مروارید را کاهش دهد.
از سیگار کشیدن خودداری کنید
تقریباً همه از اثرات مضر سیگار کشیدن برای قلب و ریهها اطلاع دارند، اما اکثر مردم درباره خطرات ناشی از مصرف سیگار برای چشم، از جمله آب مروارید، بیاطلاع هستند.
زمانی که سیگار میکشید رادیکالهای آزاد بیشتری در چشمان شما ایجاد میشوند. رادیکالهای آزاد مواد شیمیایی مضری هستند که به دلیل فرآیندهای مختلفی که در بدن اتفاق میافتد، آزاد میشوند و در هنگام کشیدن سیگار رادیکال آزاد بیشتری در چشم شما تولید میشود.
از طرف دیگر، آنتیاکسیدانها مواد شیمیایی مفیدی هستند که با مواد شیمیایی بد موجود در بدن شما مقابله میکنند. شما میتوانید این موارد مفید و ضروری را از طریق مصرف میوه و سبزیجات دریافت کنید.
وقتی که بیش از حد سیگار میکشید، مواد شیمیایی خوب موجود در بدن شما به مقدار زیادی مصرف شده و تولید سموم مضر افزایش مییابد که میتواند باعث ایجاد آب مروارید نیز بشود.
بنابراین، هنگامی که سیگار را ترک میکنید، شانس خود را برای جلوگیری از تأثیر آب مروارید بر روی چشمهایتان بالا میبرید.
استفاده از عینک آفتابی
استفاده از عینک آفتابی نه تنها به زیبایی ظاهری شما افزوده بلکه به شما در کاهش خطر ابتلا به آب مروارید نیز کمک خواهد کرد. امروزه محققان در مورد خطرات اشعه ماوراء بنفش برای چشم اطمینان کامل دارند و میدانند که میتواند باعث آسیب رساندن به پروتئینهای موجود در عدسی چشم شما میشوند.
بنابراین، زمانی که برای خرید عینک آفتابی خود دنبال یک برند مناسب میگردید، حتماً عینکی را انتخاب کنید که علاوه بر سایر ویژگیهایی که در نظر دارید، بتواند 99 الی 100 ٪ از چشم شما در برابر اشعه UVA و UVB محافظت کند.
سطح قند خون خود را در حد مطلوب نگه دارید
مسلما اگر از دیابت رنج میبرید، حتما باید میزان قند خون خود را تحت کنترل داشته باشید. اما آیا میدانید که کنترل قند خون میتواند به شما در جلوگیری از آب مروارید کمک کند؟ تحقیقات نشان میدهد که احتمال ابتلا به آب مروارید در افراد مبتلا به دیابت بیشتر است.
افرادی که سطح قند خون آنها به مدت زیادی بالا باشد، ممکن است به تورم عدسی مبتلا شوند. علاوه بر این، عدسی چشم قند خون را به سوربیتول تبدیل میکند که در صورت تجمع بیش از حد سوربیتول، کیفیت بینایی شما کاهش مییابد و احتمال ایجاد آب مروارید بیشتر میشود.
به طور منظم برای معاینه چشمتان به پزشک مراجعه کنید
اهمیت معاینه جامع چشم هرگز قابل چشمپوشی نیست، بخصوص اگر بین 40 تا 64 سال سن دارید باید هر 2 تا 4 سال یک بار به چشم پزشک مراجعه کنید تا معاینات و آزمونهای کاملی از چشم شما انجام شود. اما اگر بیش از 65 سال سن دارید باید هر 2 سال یک بار این کار را انجام دهید.
علاوه بر این، چشم پزشک شما میتواند یکی از روشهایی که به کمبینایی شما کمک میکند را به شما توصیه کند. این روشها میتوانند کیفیت بینایی شما را بهبود بخشند تا دوباره بتوانید بسیاری از فعالیتهای روزانه خود را به راحتی انجام دهید.
با انواع تست های بینایی سنجی آشنا شوید !
از ایجاد آسیب و جراحت چشمتان جلوگیری کنید
آب مروارید تروماتیک هیچ ارتباطی به سن ندارد، یعنی آسیب در هر سنی میتواند منجر به شکلگیری و پیشرفت آب مروارید شود. بنابراین ضروری است که با اقدامات پیشگیرانه مناسب از آسیبدیدگی چشمتان جلوگیری کنید. مهمترین چیز استفاده از محافظهای چشم از جمله عینک و پوشش محافظ چشم است تا از آسیبدیدگی چشم در شرایط خطرناک در محل کار و هنگام بازی جلوگیری شود.
از استفاده غیرضروری از استروئیدها خودداری کنید
استروئیدها به طور بالقوه داروهای نجاتدهندهای هستند، اما استفاده بی دلیل و بی حد و حصر آنها باعث بروز مشکلات متعددی شده است. در هند، حتی داروسازها نیز استروئیدها را بدون توجه به اثرات مضر آنها تجویز میکنند. همچنین افراد تمایل به خوددرمانی با این داروها دارند. استروئیدها را باید فقط با توصیه پزشک و تحت نظارت دقیق او مصرف کرد. در واقع، شما باید در هر زمان و موقعیتی در مورد استفاده از داروهای استروئیدی برای درمان بیماریتان با پزشک خود مشورت کنید.
غذاهایی که با آب مروارید مبارزه میکنند
رادیکالهای آزاد
اگرچه علت دقیق آب مروارید مشخص نیست، اما تحقیقات نشان میدهد که رادیکالهای آزاد یا اکسیداسیون ممکن است در ایجاد این بیماری نقش داشته باشند. رادیکالهای آزاد مواد شیمیایی ناپایداری هستند که وقتی در معرض سموم محیطی قرار میگیرند در بدن ایجاد میشوند. این مواد شیمیایی مضر را میتوان در هوا، غذا، و آب پیدا کرد. با افزایش آلایندهها در محیط زیست، آسیبهای رادیکال آزاد نیز رو به افزایش است. وقتی رادیکالهای آزاد با غشای سلولی یا DNA ما در تماس قرار بگیرند، میتوانند باعث ضعف سلولی یا مرگ سلول شوند. اکسیداسیون با هر بیماری دژنراتیوی مانند سرطان، بیماری قلبی، پیری طبیعی، و آب مروارید مرتبط است. اکسیداسیون میتواند به پروتئینها و آنزیمهای موجود در عدسی چشم آسیب برساند و باعث شکل گیری آب مروارید شود.
آنتیاکسیدانها
اگر رادیکالهای آزاد مضر هستند، آنتیاکسیدانها ابرقهرمانهای نهایی هستند. آنتیاکسیدانها مولکولهایی هستند که رادیکالهای آزاد را قبل از آسیب سلولی خنثی میکنند. برجستهترین آنتیکسیدانها ویتامین E ، بتاکاروتن، ویتامین C و سلنیوم هستند. از آنجا که بدن نمیتواند آنتیاکسیدانها را تولید کند، باید در رژیم غذایی گنجانده شوند. باید در فصل مناسب سال میوهها و سبزیجات تازه و سرشار از آنتی اکسیدان را که چشم شما را از آب مروارید در امان نگه میدارد تهیه کنید.
ویتامین E
ویتامین E علاوه بر محافظت در برابر آب مروارید، فواید دیگری نیز برای سلامتی بدن دارد. این ویتامین پوست شما را در برابر اشعه ماوراء بنفش محافظت میکند، به سلولها اجازه میدهد تا با یکدیگر ارتباط برقرار کنند، همچنین شما را از سرطان پروستات و بیماری آلزایمر نیز محافظت میکند. منابع خوب ویتامین E دانههای آفتابگردان، بادام، اسفناج، سبزیجات با برگ تیره و پاپایا است.
بتاکاروتن
بتاکاروتن شما را در برابر سرطان و پیری و همچنین از ایجاد آب مروارید محافظت میکند. از آنجا که این ویتامین محلول در چربی است، بهتر است منبع غذایی بتاکاروتن را همراه با مواد غذایی چرب مانند آجیل یا روغن مصرف کنید تا به جذب آن کمک کند. بهترین منابع بتاکاروتن عبارتند از: سیبزمینی شیرین، کلم، هویج، شلغم، و سبزی خردل، اسفناج، و کدو حلوایی.
ویتامین C
ویتامین C با کاهش سرعت پیشرفت آب مروارید میتواند در مبارزه با آن مفید باشد. پزشکان مصرف روزانه حداقل 250 میلیگرم ویتامین C را برای سلامتی چشم توصیه میکنند. مصرف پنج وعده میوه و سبزیجات مختلف، 100 گرم یا بیشتر از این آنتیاکسیدان قدرتمند را تأمین میکند، اما چند منبع فوقالعاده ویتامین C وجود دارد. یکی از آنها فلفل سبز تند است که با 243 میلیگرم ویتامین C در هر 100 گرم در صدر قرار دارد. اگر میتوانید گرما را تحمل کنید، میتوانید تمام ویتامین C مورد نیاز خود را با روزی چهار عدد از این فلفلهای ریز و تند تامین کنید. منابع خوب دیگر ویتامین C گواوا، فلفل دلمهای، سبزیهای برگ تیره، کلم بروکلی، کلم بروکسل، کیوی، پاپایا و پرتقال (نماد ویتامین C) هستند.
با وجود رنگهای زیبا و انواع میوهها و سبزیجات که سرشار از آنتیاکسیدان هستند، گزینههای زیادی برای انتخاب غذاهای سالم و مغذی برای محافظت از بدن در برابر آسیبهای رادیکالهای آزاد وجود دارد. به بخش تولیدی فروشگاه مواد غذایی یا فروشگاه مخصوص سبزیجات محل خود بروید تا چشم خود را سالم نگه دارید و آب مروارید را از خود دور کنید.
اگر من مبتلا به آب مروارید شوم چه میشود؟
این اقدامات ممکن است به تأخیر در تشکیل آب مروارید و پیشرفت آن کمک کند، اما در مواردی مانند پیری، ابتلا به آب مروارید امری اجتناب ناپذیر است. در صورت ابتلا به آب مروارید، پزشک چشم شما در مراحل اولیه استفاده از عینک را به شما توصیه میکند. در حقیقت، از بین رفتن بینایی نمیتواند توسط عینک اصلاح شود اما میتواند به شما کمک کند تا در فعالیتهای روزمره خود دچار مشکل نشوید. پزشک شما در مورد خطرات و مزایای جراحی آب مروارید با کاشت لنز داخل چشم صحبت خواهد کرد.
اگرچه نام این عمل جراحی ترسناک به نظر میرسد، اما روشی نسبتاً بیخطر و رایج است که تقریباً در تمام کلینیکهای چشم در سراسر جهان انجام میشود. پزشک به شما در انتخاب جراحی و لنزی که به بهترین وجه با نیازهای بینایی شما تناسب داشته باشد، کمک میکند تا به بازگردانی بینایی شما به حالت طبیعی کمک کند.