انحراف چشم یا استرابیسم، وضعیتی است که در آن هر دو چشم به طور همزمان به یک نقطه نگاه نمیکنند. این عارضه معمولاً در افرادی که عضله چشم ضعیفی دارند یا بسیار دوربین هستند رخ میدهد. انحراف چشم در نوزادان اغلب اوقات با تنبلی چشم همراه است. در صورتیکه این اختلال در بزرگسالی رخ دهد، به احتمال زیاد منجر به دوبینی خواهد شد. در هر صورت این بیماری با روشهای مختلف و جراحی قابل درمان است، اما اقدام به موقع یک شاه کلید اصلی در روند درمان آن است. برای آشنایی با این بیماری تا انتهای مقاله، همراه ما باشید.
انحراف چشم در نوزادان چیست؟
انحراف چشم در نوزادان، یک بیماری است که در آن چشمهای کودک جهتگیری ناهماهنگ یا چرخش در یک یا هر دو چشم را نشان میدهد. جهتگیری بینظم میتواند به سمت داخل، خارج، بالا و یا پایین باشد. این وضعیت میتواند پیوسته باشد، اما والدین ممکن است گاهی اوقات متوجه شوند. انحراف چشم معمولا در هنگام تولد وجود دارد و در دوران کودکی همچنان ادامه مییابد. اولین تشخیص زمانی است که کودک یک ساله است، صورت میگیرد، اگرچه در بسیاری از موارد تشخیص دیرتری وجود دارد.
بیشتر بخوانید : آیا انحراف چشم ارثی است ؟
دلایل انحراف چشم در نوزادان
در حال حاضر، هیچ علتی برای انحراف چشم یا استرابیسم در نوزادان وجود ندارد. با این حال، محققان دریافتهاند که این بیماری میتواند ژنتیکی باشد. برخی از یافتههای دیگر نیز نشان میدهد که انحراف چشم ممکن است برای جبران مشکلات دیگر بینایی چشم مانند آب مروارید و یا دور بینی اتفاق بیفتد. برخی از شرایطی که خطر لوچی چشم در نوزادان را افزایش میدهد عبارتند از:
- سندرم داون
- آسیب به سر
- آسیب ماهیچه
- آسیب عصب
- زایمان زودرس
علائم انحراف چشم در نوزادان
نشانههای انحراف چشم در کودکان عبارتند از:
- کودکتان زمانی که به اشیاء نگاه میکند یک چشم را بسته نگه میدارد.
- شما متوجه عدم تقارن در نگاه کردن چشمها در عکسها میشوید.
- چشم کودکتان تا پس از سن 6 ماهگی لوچ است، که اغلب چشم سرگردان نامیده میشود.
- کودک شما به طور دائمی در هر سنی دارای چشمهای لوچ است.
- نوزاد همیشه به نظر میرسد زمانی که به اشیاء نگاه میکند سر خود را کج میکند.
- کودکتان از تاری دید یا دوبینی شکایت میکند.
زمان بروز علائم استرابیسم در کودکان
در سن ۳ تا ۴ ماهگی، چشمان نوزاد باید بر روی اجسام کوچک متمرکز شود و چشمها باید صاف و در یک راستا باشند. نوزاد ۶ ماهه باید بتواند روی اشیاء نزدیک و دور تمرکز کند. چپ چشمی معمولا در نوزادان و کودکان خردسال ظاهر میشود و اغلب در سن ۳ سالگی کودک ظاهر میشود. بااینحال، کودکان بزرگتر و حتی بزرگسالان ممکن است به استرابیسم مبتلا شوند.
ظهور ناگهانی استرابیسم، بهویژه با دید دوگانه، در کودک میتواند نشاندهنده یک اختلال عصبی جدیتر باشد.
عوامل خطر
لوچی میتواند در اثر مشکلات ماهیچههای چشم، اعصابی که اطلاعات را به ماهیچهها منتقل میکنند، یا مرکز کنترل در مغز که حرکات چشم را هدایت میکند، ایجاد شود. این عارضه همچنین میتواند به دلیل سایر شرایط سلامت عمومی یا آسیبهای چشمی ایجاد شود. عوامل خطر برای ایجاد استرابیسم عبارتند از:
- سابقه خانوادگی: افرادی که والدین یا خواهر و برادری دارند که به استرابیسم مبتلا هستند، بیشتر در معرض ابتلا به آن هستند.
- عیوب انکساری چشم: افرادی که دارای مقدار قابل توجهی دوربینی اصلاحنشده هستند ممکن است به دلیل تمرکز اضافی برای شفاف نگهداشتن اشیا، به انحراف چشم مبتلا شوند.
- ابتلا به دیگر بیماریها: افراد مبتلا به بیماریهایی مانند سندرم داون و فلج مغزی یا افرادی که دچار سکته مغزی یا آسیب به سر شدهاند در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به چشمهای ضربدری هستند.
زمان درمان انحراف چشم در کودکان
پس از تشخیص، درمان باید در اسرع وقت شروع شود. شیوه مناسب درمان باید قبل از 6 سالگی آغاز شود و اگر قبل از سن 2 سالگی آغاز گردد بهترین نتایج بهدست خواهد آمد. با این حال، درمان با موفقیت در سنین بالاتر نیز آغاز شده است، اما بهترین نتایج با درمانهایی که زودتر آغاز شدهاند بدست میآید.
درمان
گزینههای درمانی متفاوتی برای کودکان مبتلا به لوچی چشم وجود دارد، که ممکن است بسته به شرایط هر کودک تغییر کند. این روشهای درمانی عبارتند از:
- عینک
- پچ (بستن) چشم
- قطرههای چشمی
- جراحی ماهیچه چشم
عینک
در مواردی که استرابیسم به دلیل عیوب انکساری باشد، استفاده از عینک میتواند به چشمها کمک کند تا با تلاش کمتری روی اجسام تمرکز کنند.
پچ (بستن) چشم
کودکان مبتلا به آمبلیوپی (تنبلی چشم)، همانند انحراف چشم، معمولا روی چشم راست را میپوشانند. این روش چشم را مجبور میکند تا انرژی بیشتری برای “دیدن” صرف کند. تصور میشود که این روش در درازمدت کاملا مفید بوده، و میتواند دید چشم ضعیفتر را تقویت کند و راستای مناسب را نیز بازگرداند. کودکان معمولا هر روز از این پچ برای 2-3 ساعت استفاده میکنند، در حالی که کسانی که انحراف چشم شدید دارند باید این پچ را به مدت 6 ساعت قرار دهند.
قطرههای چشمی آتروپین
اگر نمیتوانید کودک را مجبور به پوشاندن یک چشم کنید، درعوض استفاده از قطرههای آتروپین را در نظر بگیرید. این قطرهها به طور موقت باعث تاری دید چشم راست میشود، که چشم منحرف را به کار کردن بیشتر مجبور میکند. تمرینات چشم اغلب به همراه بستن چشم، شامل هماهنگی دست و چشم در فاصله نزدیک است.
جراحی ماهیچه چشم
اگر پچ چشم و قطرههای چشمی کار نکنند و به جهتگیری مناسب نرسند، میتوانید عمل جراحی عضله چشم را برای رفع این مشکل در نظر بگیرید. این عمل جراحی به شل یا سفت شدن عضلات کمک میکند، در نتیجه چرخش چشم را کاهش میدهد. اگرچه عمل جراحی یک گزینه درمانی تهاجمی است، اما کاملا بیخطر و موثر است و حتی نیاز به بستری یک شبه در بیمارستان ندارد.
4 روش قطعی درمان انحراف چشم در کودکان را مطالعه کنید !