تشخیص یک تومور در اربیت یا حدقه چشم میتواند برای هر فردی نگرانکننده باشد. اوربیت نه تنها بخشی از صورت است که نقش حیاتی در بینایی ما دارد، بلکه سلامت آن به طور مستقیم بر کیفیت زندگی و اعتماد به نفس تاثیر میگذارد. در این مقاله، ما به بررسی دقیق تومور اربیت، انواع آن، علائم هشدار دهنده، و گزینههای درمانی موجود میپردازیم تا به شما اطلاعات لازم را برای درک بهتر این بیماریها ارائه دهیم. برای آشنایی با این موارد، مقاله را تا انتها بخوانید.
تومور اربیت چیست؟
تومور اربیت، رشد غیر طبیعی بافت در ساختارهایی هستند که چشم را احاطه کرده اند. این ضایعات ممکن است خوش خیم یا بدخیم باشند و ممکن است عمدتاً از مدار چشم ایجاد شوند یا ممکن است از سایر نقاط بدن پخش شوند (متاستاز). شایعترین انواع تومورهای اربیتال به میزان قابل توجهی با توجه به سن متفاوت است، اما شامل کیست، ضایعات عروقی، لنفوم ها، تومورهای نوروژنیک و تومورهای ثانویه هستند.
انواع تومور اربیت
تومورهای اوربیت، که در حفره اصلی چشم رشد میکنند، متنوع هستند و میتوانند از جهات مختلفی مانند منشأ، بدخیم یا خوشخیم بودن و نوع بافتی که از آن منشأ میگیرند، دستهبندی شوند. برخی از شایعترین انواع تومورهای اربیت عبارتاند از:
- تومورهای عضلانی
- رابدومیوسارکوما: بیشتر در کودکان دیده میشود و معمولاً بدخیم است.
- تومورهای همانژیوم: اغلب خوشخیم هستند و در عضلات یا بافتهای عروقی رشد میکنند.
- تومورهای غده اشکی
- پولیپوز غدد اشکی: شایعترین نوع خوشخیم تومور غده اشکی
- آدنوکارسینومای غده اشکی: نوع نادر ولی بدخیم تومور غده اشکی
- تومورهای استخوانی
- استئوما: خوشخیم، از استخوانهای حفره چشم نشأت میگیرد.
- سارکومای استخوانی: گونهای بدخیم منشأ دار از بافت استخوانی.
- تومورهای پیوندی
- متاستاز: تومورهای سرطانی که از نقاط دیگر بدن به اوربیت پخش شدهاند (به عنوان مثال، سرطان پستان یا ریه).
- تومورهای بافت نرم
- گلیوما: معمولاً در رده کودکان دیده میشود و میتواند بین خوشخیم و بدخیم متغیر باشد.
- شوانوما (نوروفیبروما): خوشخیم، از بافتهای عصبی نشأت میگیرد.
- تومورهای میانی
- تریگونال لنفوما: معمولاً بدخیم، از بافت لنفوئید نشأت میگیرد.
- ملانومای اوربیتال: نوعی تومور بدخیم است که میتواند از بافت ملانیندار نشأت گیرد.
علائم تومور اربیت
علائم تومورهای اوربیت میتوانند بسیار متنوع باشند و بسته به اندازه، مکان و سرعت رشد تومور متغیر هستند. برخی از شایعترین علائم عبارتند از:
- بیرون زدگی چشم (پروپتوز): به دلیل فشار تومور بر پشت چشم، ممکن است چشم به طور محسوسی به سمت جلو حرکت کند.
- درد چشم یا فشار در ناحیه اوربیت: تومور میتواند بر بافتهای اطراف چشم فشار آورده و باعث درد شود.
- تغییر در بینایی: ممکن است به شکل تاری دید، دوبینی (دیدن دو تصویر) یا از دست دادن بینایی تدریجی خود را نشان دهد.
- کاهش حرکت چشم: تومور میتواند حرکت طبیعی کره چشم را محدود کند که ممکن است بر میدان دید تاثیر بگذارد.
- تغییر در موقعیت پلک: تومور میتواند باعث شود که پلک جلو یا پایین بیفتد ( افتادگی پلک ) یا موجب ورم و تورم پلکها شود.
- واکنشهای التهابی: افزایش جریان خون و التهاب در ناحیه اوربیت میتواند باعث قرمزی، تورم و گرما شود.
- تغییر در حساسیت: در برخی موارد، تومورها میتوانند اعصاب اوربیت را تحت تاثیر قرار دهند، که منجر به بیحسی یا سوزن سوزن شدن اطراف چشم میشود.
علل
علل بروز تومورهای اوربیت (حفره چشمی) میتواند شامل دلایل متعددی باشد، برخی از آنها عبارتاند از:
- عوامل ژنتیکی: برخی از تومورها میتوانند ناشی از جهشهای ژنتیکی خاصی باشند که به صورت ارثی منتقل میشوند.
- مسائل توسعهای: اختلالات در فرآیندهای رشد در طول توسعه جنین میتواند موجب ایجاد تومورهای مادرزادی شود که در اوربیت رخ دهند.
- عوامل محیطی: قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی خاص، پرتوافکنی و دیگر عوامل محیطی ممکن است خطر ابتلا به تومور اربیت را افزایش دهد.
- افزایش سن: همانند بسیاری از تومورها، احتمال ابتلا به تومور اربیت با افزایش سن رشد میکند.
- عفونتها و التهابات: در برخی موارد، التهابات مزمن یا عفونتهای چشمی و اطراف چشم میتواند زمینهساز توسعه تومور اربیت باشند.
- اختلالات ایمنی: بیماریهایی که بر سیستم ایمنی بدن تأثیر میگذارند، مانند بیماریهای خودایمنی، میتوانند خطر ابتلا به تومورهای بدخیم مانند لنفوم را افزایش دهند.
- سابقه پزشکی: برخی شرایط پزشکی مانند بیماریهای خاص چشمی یا سابقه درمان با پرتودرمانی در ناحیه سر و گردن ممکن است خطر ابتلا به تومور اربیت را افزایش دهند.
- تومورهای دیگر بدن: وجود تومور بدخیم در جای دیگری از بدن که متاستاز به اوربیت کند، میتواند باعث بروز تومور در این ناحیه شود.
تشخیص تومور اربیت
معاینه دقیق توسط پزشک، برای تشخیص تومور بسیار مهم است. برای تشخیص معمولا مراحل زیر انجام میشود:
- پزشک علائم بیمار را بررسی میکند
- بینایی او را ارزیابی کند
- سلامت ساختار طبیعی و عملکرد ساختارهای اربیتال را بررسی میکند
آزمایشات تشخیصی
در صورت لزوم، آزمایشهای تصویربرداری برای تشخیص نیز انجام میشود، این آزمایشها عبارتاند ز:
- سونوگرافی چشم
- توموگرافی کامپیوتری (CT)
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)
- بیوپسی همیشه ضروری نیست، با این حال، شرایط دیگر ممکن است نیاز به بیوپسی برای تعیین نوع تومور داشته باشد.
درمان
گزینههای درمانی مختلفی برای این تومورها وجود دارد و روش مورد استفاده به نوع تومور بستگی دارد. انواع درمان آن عبارتاند از:
- جراحی
- پرتودرمانی
- شیمی درمانی
- ایمونوتراپی
کلام پایانی
تومور اربیت ممکن است تهدیدکننده سلامت و زیبایی به نظر برسند، اما با دسترسی به اطلاعات دقیق و درمانهای پیشرفته، مدیریت این شرایط میتواند به شکل موثرتری صورت گیرد. از طریق تشخیص زودهنگام و مداخله به موقع، فرد میتواند به بهترین نتایج درمانی دست یابد و کیفیت زندگی خود را حفظ کند.
سوالات متداول
بله، بسته به نوع تومور، ممکن است احتمال بازگشت وجود داشته باشد، بنابراین نظارت دورهای پزشکی پس از درمان ضروری است.
تومور میتواند با فشار آوردن به اعصاب بینایی یا انسداد مسیرهای خونی که به شبکیه و سایر قسمتهای حیاتی چشم میروند، بر توانایی دید تاثیر منفی بگذارد.