در دنیای امروز، جراحیهای اصلاح بینایی نقش مهمی در بهبود کیفیت زندگی افراد ایفا میکنند. لازک (LASEK) بهعنوان یکی از روشهای پیشرفته جراحی چشم، امکان اصلاح عیوب انکساری مانند: نزدیکبینی، دوربینی و آستیگماتیسم را با کمترین میزان تهاجم فراهم میکند. این روش ترکیبی از ویژگیهای مثبت دو تکنیک LASIK و PRK بوده و بهویژه برای افرادی که قرنیه نازک دارند، گزینهای ایدهآل محسوب میشود. در این مقاله، نحوه انجام عمل لازک، مزایا، عوارض احتمالی و مقایسه آن با سایر روشهای جراحی لیزری مورد بررسی قرار خواهد گرفت. پس با ما تا انتهای این مقاله، همراه باشید.
عمل لازک چشم چیست؟
عمل لازک چشم(Laser-Assisted Sub-Epithelial Keratectomy) که به اختصار LASEK نامیده میشود، یک روش جراحی لیزری برای اصلاح عیوب انکساری چشم است. در این جراحی، از لیزر اگزایمر (Excimer Laser) برای تغییر شکل قرنیه استفاده میشود تا نور ورودی به چشم به درستی روی شبکیه متمرکز شود و دید فرد بهبود یابد. در این عمل، یک فلپ نازک در سطح قرنیه ایجاد میشود و سپس تغییرات موردنظر روی بافت زیرین انجام میگیرد. این روش نه تنها مشکلاتی مثل نزدیکبینی و آستیگماتیسم را درمان میکند، بلکه برای افرادی که در مشاغلی مانند: نیروهای مسلح، ورزش حرفهای یا آتشنشانی فعالیت دارند، گزینهای عالی برای بهبود بینایی محسوب میشود. زیرا در این جراحی، احتمال آسیب به قرنیه، کمتر از روش لیزیک است. عمل لازک به دلیل عدم نیاز به ایجاد برش عمیق در قرنیه، برای افرادی که قرنیه نازکی دارند یا مستعد خشکی چشم هستند نیز بسیار مناسب است.
قبل از جراحی لازک چشم چه اقداماتی باید انجام شود؟
قبل از انجام جراحی لازک، بهتر است یک سری اقدامات ضروری انجام شود تا فرایند جراحی به بهترین شکل پیش برود. ابتدا، بهتر است توسط متخصص مشاوره شوید، پزشک با بررسی نوع عیب انکساری و ساختار چشم، بهترین راهحل را به شما توصیه میکند. اقدامات قبل از جراحی لازک شامل موارد زیر میشوند:
- مشاوره و ارزیابی تخصصی توسط چشم پزشک
- انجام آزمایشها برای بررسی سطح قرنیه
- عدم استفاده از لنزهای تماسی (حداقل یک هفته برای لنزهای نرم و چند هفته برای لنزهای سخت)
- اجتناب از مصرف لوازم آرایشی چشم و کرمهای صورت در روز قبل از جراحی
- رعایت نکات بهداشتی طبق دستور پزشک
مراحل انجام عمل لازک چشم
عمل لازک یکی از روشهای ایمن و موثر برای اصلاح بینایی است که با حداقل میزان تهاجم، امکان بازیابی دید طبیعی را فراهم میکند. این تکنیک به دلیل عدم ایجاد برش عمیق در قرنیه، خطر عوارضی مانند خشکی چشم شدید را کاهش داده و گزینهای ایدهآل برای افرادی با قرنیه نازک یا سبک زندگی پرتحرک محسوب میشود. در ادامه مراحل انجام این جراحی را به اختصار توضیح خواهیم داد:
آمادهسازی بیمار و بیحسی موضعی
قبل از شروع جراحی، پزشک وضعیت سلامت چشم را با معاینههای دقیق ارزیابی میکند. در روز عمل، از قطرههای بیحسی موضعی برای سطح چشم استفاده میشود تا بیمار در طول جراحی هیچگونه احساس ناخوشایندی نداشته باشد. علاوه بر آن، یک وسیله مخصوص برای باز نگه داشتن پلکها به کار میرود تا از پلک زدن غیرارادی جلوگیری شود.
برداشتن لایه سطحی قرنیه (اپیتلیوم)
در این مرحله، محلول الکلی رقیقی روی سطح قرنیه قرار داده میشود که باعث شل شدن لایه نازک اپیتلیوم میشود. سپس این لایه با دقت و ظرافت کنار زده میشود تا سطح قرنیه برای اعمال لیزر آماده شود. برخلاف لیزیک که در آن یک برش عمیق در قرنیه ایجاد میشود، در لازک این لایه سطحی بهطور موقت جابهجا میشود که یک مزیت بزرگ برای افرادی با قرنیه نازک به شمار میآید.
اعمال لیزر برای اصلاح عیوب انکساری
در این مرحله، لیزر اگزایمر با دقت بسیار بالا، شکل قرنیه را تغییر داده و آن را متناسب با شماره چشم بیمار اصلاح میکند. این فرایند تنها چند ثانیه طول میکشد و میزان برداشت بافت قرنیه کاملا بر اساس نیاز هر فرد تنظیم میشود. هدف این مرحله، تغییر انحنای قرنیه به گونهای است که پرتوهای نور به درستی روی شبکیه متمرکز شوند و دید واضحتری ایجاد شود.
بازگرداندن لایه اپیتلیوم
پس از اتمام لیزر، لایه اپیتلیوم که در ابتدای جراحی کنار زده شده بود، به آرامی به جای خود بازگردانده میشود. این ویژگی، لازک را از روش PRK متمایز میکند، زیرا در PRK این لایه بهطور کامل برداشته میشود و باید مجددا توسط بدن بازسازی شود. بازگرداندن اپیتلیوم در لازک موجب کاهش ناراحتی و سرعت بخشیدن به روند بهبودی میشود.
استفاده از لنز تماسی پانسمانی
برای محافظت از سطح قرنیه و کمک به ترمیم سریعتر، پزشک یک لنز تماسی مخصوص روی چشم قرار میدهد. این لنز مانند یک سپر عمل کرده و از تحریک قرنیه در اثر پلک زدن جلوگیری میکند. این لنز پس از چند روز و با ترمیم کامل اپیتلیوم، توسط پزشک برداشته میشود.
اقدامات بعد از جراحی لازک
پس از جراحی لازک، برای بهبودی سریع و جلوگیری از هرگونه عارضه، رعایت برخی نکات اهمیت بسیار زیادی دارد. به صورت کلی اقدامات بعد از جراحی لازک، شامل موارد زیر میشوند:
- استراحت کامل پس از جراحی و اجتناب از فعالیتهای سنگین
- مصرف داروهای تجویزی پزشک، شامل قطرههای چشمی برای جلوگیری از عفونت
- استفاده از عینکهای محافظتی در طول روز و شب
- مراجعه به پزشک برای جلسات پیگیری و بررسی بهبودی
- توقف فعالیتهای آسیبزننده به چشم، مانند ورزشهای سنگین، شنا و سونا به مدت یک هفته
- پرهیز از آرایش چشم تا زمان تایید پزشک
مزایای عمل لازک چشم
عمل لازک چشم، به عنوان یکی از روشهای کم خطر و موثر برای اصلاح عیوب بینایی، مزایای بسیار زیادی دارد. این جراحی به دلیل عدم نیاز به ایجاد برش عمیق در قرنیه و همچنین روند بهبودی سریعتر در مقایسه با دیگر روشهای لیزری، گزینهای مناسب برای بسیاری از افراد است. در ادامه، مهمترین مزایای این روش را بررسی میکنیم که عبارتاند از:
- جراحی لازک یک روش بدون درد و خونریزی است.
- دیگر مزیت لازک چشم این است که نیازی به بیهوشی ندارد.
- جراحی لازک چشم باعث حذف عینک میشود و فرد را از وابستگی به عینک و لنز راحت میکند.
- این روش عوارض کمتری نسبت به عمل لیزیک دارد و ریسک جابهجایی فلپ قرنیه در آن وجود ندارد.
- خطر خشکی چشم در عمل لازک کمتر است، زیرا عصبهای سطحی قرنیه کمتر آسیب میبینند.
- نتیجه عمل لازک چشم در طولانیمدت مشابه لیزیک است.
- هزینه این عمل نسبت به خرید مداوم عینک و لنز کمتر است و یک راهکار عالی برای اصلاح دائمی بینایی است.
در مورد هزینه عمل لازک بیشتر بخوانید.
عوارض جراحی لازک
جراحی لازک چشم نیز مانند هر جراحی دیگری، ممکن است عوارضی برای بیمار ایجاد کند. خوشبختانه، بیشتر این عوارض موقتی هستند و با رعایت دستورالعملهای پزشک و مراقبتهای لازم، بهبود مییابند. بهطور کلی، عوارض جراحی لازک معمولا در روزهای اول بعد از عمل مشاهده میشوند و با گذشت زمان به تدریج کاهش پیدا میکنند. عوارض جراحی لازک چشم عبارتاند از:
- تاری دید همراه با انعکاس نور از چند روز تا چند هفته بعد از عمل
- خشکی چشم که به مدت چند هفته طول میکشد.
- احتمال ایجاد عفونت چشم برای افرادی که مراقبتهای پس از عمل لازک را انجام نمیدهند.
- پس از عمل لازک، دوبینی عارضهی احتمالی آن است که طبیعی است و حداکثر ۴ تا ۱۰ ماه بعد از عمل برطرف میشود.
- ممکن است تا مدتی پس از جراحی بیمار احساس کند چیزی داخل چشمش وجود دارد.
- دیگر عارضه احتمالی لازک چشم ضعف دید در شب است.
در مورد بهترین جراح لازک چشم بیشتر بخوانید.
رژیم غذایی بعد از عمل لازک (LASEK) چشم
اگر عمل لازک انجام دادهاید و دنبال راههایی هستید که روند درمانتان سریعتر و راحتتر شود، یکی از بهترین کارهایی که میتوانید انجام دهید، رعایت رژیم غذایی مناسب است که هم به ترمیم بافتهای چشم کمک میکند و هم از خشکی و التهاب جلوگیری میکند. شاید فکر کنید تغذیه تاثیر زیادی ندارد، ولی واقعیت این است که بدن برای ترمیم، مخصوصا بعد از جراحیهایی مانند لازک، به مواد مغذی نیاز دارد. بعد از جراحی لازک چشم بهتر است سراغ غذاهای پر از شکر و کربوهیدراتهای تصفیه شده مثل شیرینی و نوشابه نروید، زیرا باعث افزایش التهاب بدن و احساس خستگی میشوند. غذاهایی که برای چشم بعد عمل لازک مفید هستند عبارتاند از:
- پروتئینها: ماهی، مرغ، تخممرغ، حبوبات و آجیلها، منابع عالی پروتئین هستند که توصیه میشود در رژیم غذایی بعد از عمل لازک چشم استفاده کنید، زیرا به بازسازی سلولهای چشم کمک میکنند.
- ویتامین C: این ویتامین باعث تقویت سیستم ایمنی میشود و تاثیر زیادی در بهبود زخمها دارد. برای تامین ویتامین سی، فلفل دلمهای، کیوی و کلم را در رژیم غذایی خود قرار دهید.
- چربیهای سالم: چربیهای مفید مثل چربیهایی که در آووکادو، روغن زیتون، ماهی و آجیل وجود دارند، التهاب چشم را کاهش میدهند و از خشکی چشم نیز جلوگیری میکنند.
- کربوهیدراتهای پیچیده: مصرف غلات کامل مثل جو دوسر نیز باعث تقویت سیستم ایمنی بدن میشوند و انرژی مورد نیاز برای ریکاوری بدن را تامین میکنند.
کلام پایانی
جراحی لازک چشم، روشی پیشرفته و کمتهاجمی برای اصلاح عیوب انکساری است که بدون نیاز به بیهوشی انجام میشود و دوران نقاهت کوتاهی دارد. این روش با حداقل درد، بهبود سریع بینایی و بازگشت زودهنگام به فعالیتهای روزمره، یکی از بهترین گزینهها برای افرادی است که به دنبال دیدی شفاف بدون عینک و لنز هستند. دکتر سعید یادگاری، از جراحان برجسته کشور، با سالها تجربه در جراحیهای لیزری چشم، نتایج درخشانی را برای بیماران خود به ارمغان آوردهاند. اگر به دنبال جراحی ایمن، بدون درد و با نتیجهای فوقالعاده هستید، با اطمینان میتوانید به تخصص و مهارت دکتر یادگاری اعتماد کنید و لذت بینایی واضح را تجربه کنید.
سوالات متداول
خیر، عمل با قطرههای بیحسی انجام میشود و دردی احساس نمیشود، اما ممکن است بعد از جراحی کمی سوزش داشته باشید.
در اکثر موارد خیر، اما ممکن است در سنین بالا به عینک مطالعه نیاز داشته باشید.
بهبودی اولیه چند روز تا یک هفته طول میکشد، اما تکمیل فرآیند ترمیم ممکن است چند هفته تا چند ماه زمان ببرد.