در دنیای پزشکی چشم و اصلاح دید، جراحیهای لیزری از جمله روشهای محبوب و مؤثری هستند. بسیاری از افراد با کمک این جراحیها با عینک یا لنزها خداحافظی میکنند و به دنیای واضحتری خوشآمد میگویند. لازک (LASEK)، یکی از این تکنیکها، ترکیبی از مزایای دو تکنیک پیشرو در این زمینه، لیزیک (LASIK) و پیآرکی (PRK)، است که با هدف ارائه نتایج بهتر و دوره نقاهت کوتاهتر طراحی شده است. در این مقاله، نگاه عمیقتری به فرآیند LASEK، مزایا، ریسکها، و کاربردهای این جراحی پیشرفته خواهیم داشت. برای آشنایی کامل با مزایا، معایب و کاربردهای آن، مقاله را تا انتها مطالعه کنید.
همچنین بخوانید : هزینه عمل لازک چقدر است ؟
عمل لازک چشم چیست؟
لازک (LASEK)، یک روش جراحی اصلاح بینایی است که شباهتهایی با دیگر روشهای لیزری نظیر لیزیک و PRK دارد، با این تفاوت که در آن به جای ایجاد فلپ در قرنیه، لایه بیرونی قرنیه (اپیتلیوم) به آرامی کنار زده شده و پس از آن از لیزر اکسایمر برای بازآرایی سطح زیرین قرنیه استفاده میشود. این فرآیند به ویژه برای افرادی که قرنیه نازک تری دارند یا برای انواع شغلها که در آنها خطر آسیب دیدگی فیزیکی به چشم بیشتر است، مناسب است.
آیا می دانید : تفاوت لیزیک و لازک چیست ؟
LASEK میتواند نواقص انکساری چشم را اصلاح کند و به بیماران کمک کند تا بینایی بهتر و وابستگی کمتری به عینک یا لنزهای تماسی داشته باشند. در این فرآیند، به جای ایجاد یک فلپ در قرنیه، سطح بیرونی قرنیه با اتانول ملایم نرم شده و با دقت کنار گذاشته میشود تا لیزر مستقیماً بر روی بافت زیرین عمل کند. سپس، این بافت نرم شده دوباره برگردانده شده و در محل خود قرار میگیرد. این فرآیند به قرنیه فرصت بهبودی میدهد و باعث میشود که بیماران کمتر در معرض مشکلات ناشی از برش فلپ قرنیه قرار گیرند.
مزایای عمل لازک
لازک با دقت بالایی که در اصلاح نواقص انکساری چشم دارد، قادر است انواع عیوب بینایی را تصحیح کند. مزایای جراحی لازک (LASEK) عبارتند از:
- اصلاح دقیق بینایی: LASEK میتواند به اصلاح نواقص انکساری مانند نزدیکبینی، دوربینی و آستیگماتیسم کمک کند و بیشتر بیماران را به بینایی ۲۰/۲۰ یا نزدیک به آن برساند.
- گزینهای برای افراد با قرنیه نازک: برخلاف لیزیک که نیازمند برش فلپ در قرنیه است، لازک میتواند برای افرادی که قرنیههای نازکتری دارند و برای جراحی لیزیک مناسب نیستند، بهتر باشد.
- عوارض کمتر: به دلیل نحوه اجرای لازک، احتمال بروز عوارض مرتبط با فلپ قرنیه، مانند کاهش شدت بینایی در شرایط نور کم یا مشکلات فلپ، کمتر است.
- عدم نیاز به برش عمیق: در LASEK بر خلاف لیزیک برش عمیق قرنیه ایجاد نمیشود، که این امر میتواند خطرات احتمالی برش را کاهش دهد.
- بهبودی نسبتاً سریع: با وجود اینکه دوره نقاهت عمل لازک کمی بیشتر از لیزیک است، اما بیماران معمولاً میتوانند در عرض چند روز به فعالیتهای روزانه خود بازگردند.
- قابلیت استفاده در شغلهای خاص: افرادی که به دلیل مشاغل خود در معرض ضربات مکرر به سر و چشم هستند، مانند ورزشکاران رزمی یا نظامیان، ممکن است از LASEK به دلیل نداشتن فلپ قرنیه سود ببرند.
- رفع وابستگی به عینک و لنز: بسیاری از بیماران پس از LASEK دیگر نیازی به استفاده از عینک یا لنزهای تماسی ندارند، که میتواند سطح رفاه و کیفیت زندگی آنها را افزایش دهد.
بهتر است بدانید : لازک بهتر است یا لیزیک ؟
موارد منع جراحی
علیرغم مزایای بسیار، لازک برای هر فردی مناسب نیست، مشورت دقیق با چشمپزشک به منظور ارزیابی شخصی حیاتی است. برخی از شرایط و مواردی که ممکن است استفاده از روش لازک (LASEK) را منع یا محدود کنند، عبارتند از:
- قرنیه نامناسب: افرادی که قرنیههای بسیار نازک یا نامنظم دارند، شاید برای LASEK مناسب نباشند.
- بیماریهای چشمی: بیمارانی که دارای بیماریهای چشمی مانند: آب مروارید ، گلوکوم یا بیماریهای قرنیه هستند، برای این روش مناسب نیستند.
- اختلالات خودایمنی: افرادی که دارای بیماریهای خودایمنی مانند آرتریت روماتوئید یا لوپوس هستند، ممکن است دوران بهبود بعد از جراحی دشوارتری داشته باشند.
- بیماریهای روانی: بیماران با بیماریهای روانی که کنترل آنها دشوار است، برای انجام جراحی لازک مناسب نیستند، زیرا ممکن است در فرآیند بهبودی دشواریهایی داشته باشند.
- عفونتها و التهابات چشمی: بیمارانی که به تازگی عفونت چشمی یا التهاب چشمی داشتهاند، باید از انجام LASEK خودداری کنند تا زمانی که به طور کامل درمان شده باشند.
- دوره بارداری و شیردهی: تغییرات هورمونی حاصل از بارداری و شیردهی میتواند بر دقت نتایج LASEK اثر گذارد و بنابراین، جراحی بهتر است تا پایان این دورهها به تعویق افتد.
- پایدار نبودن تجویز عینک: بیماران جوان که تجویز عینک یا لنز آنها بیش از یک قدر مشخص در سال تغییر کرده، باید جراحی را به تعویق بیندازند تا پایداری بیشتری در ضعف بینایی خود داشته باشند.
بهترین سن عمل لازک را بدانید !
اقدامات قبل از جراحی لازک
- مشاوره پزشکی و ارزیابی تخصصی: مراجعه به پزشک متخصص چشم و انجام آزمایشهای دقیق برای تعیین نوع عیب انکساری و ارزیابی ساختار چشم
- آزمونهای تشخیصی: انجام آزمونهایی برای اندازهگیری ضخامت قرنیه و نقشهبرداری از سطح قرنیه به منظور طراحی دقیق جراحی
- توقف استفاده از لنزهای تماسی: قطع استفاده از لنزهای تماسی به مدت معین قبل از جراحی (معمولاً حدود یک هفته برای لنزهای نرم و تا چند هفته برای لنزهای سخت) به دلیل این که لنزها میتوانند به ساختار قرنیه فشار آورند و نتایج اندازهگیریها را تحت تاثیر قرار دهند
- مراقبتهای بهداشتی: اجتناب از آرایش چشم و کرمهای صورت در روز قبل از جراحی تا حد امکان
اقدامات بعد از جراحی لازک
- استراحت مطلق: استراحت چندین ساعت بلافاصله پس از جراحی و تعطیل کردن تمام فعالیتهای سنگین به مدت چند روز
- مصرف دارو: استفاده از قطرههای چشمی یا داروهای خوراکی که پزشک تجویز کرده است برای جلوگیری از عفونت و کاهش التهاب
- محافظت از چشم: استفاده از عینکهای محافظتی در طول روز برای جلوگیری از نور خورشید و در شب برای جلوگیری از مالیدن چشمها حین خواب
- مراجعه پیگیری: حضور در جلسات پیگیری با پزشک برای بررسی فرآیند بهبودی و تایید سلامت چشمها
- توقف فعالیت های آسیب زننده به چشم : مانند انجام ورزشهای سنگین، شنا کردن، استفاده از سونا یا بسترهای برنزه کردن به مدت دست کم یک هفته
- پرهیز از آرایش چشم : تا زمانی که پزشک این فعالیتها را تایید نکرده باشد
عوارض جراحی لازک
عوارض عمل لازک کاملا موقتی بوده، مانند عمل های PRK و لیزیک و طی چند روز تا چند هفته برطرف می شود. در زیر با عوارض لازک آشنا خواهید شد.
- داشتن دید تار با انعکاس نور از چند روز تا چند هفته بعد از عمل
- خشکی چشم که به مدت چند هفته ممکن است طول بکشد.
- احتمال ایجاد عفونت چشم برای افرادی که مراقبتهای پس از عمل لازک را انجام نمی دهند.
- پس از عمل لازک دوبینی پدیده ای طبیعی است که ۴ تا ۱۰ ماه بعد از عمل رفع خواهد شد.
- ممکن است تا مدتی پس از جراحی بیمار احساس کند چیزی داخل چشمش وجود دارد.
- ضعف دید در شب
آنچه بیماران باید انتظار داشته باشند
بهبودی پس از جراحی لازک معمولاً حدود یک هفته زمان میبرد. در طول این دوره، بیماران ممکن است عوارضی مانند: درد، احساس خارش یا سوزش در چشمها به همراه حساسیت به نور را تجربه کنند. پزشکان معمولاً داروهای مسکن و قطرههای چشم را برای مدیریت این عوارض توصیه میکنند. پیروی از دستورالعملهای پس از جراحی ضروری است تا از نتایج مطلوب و کاهش خطر عفونت اطمینان حاصل شود.
بیمارانی که تحت جراحی لازک (LASEK) قرار میگیرند، باید انتظارات واقعبینانهای از فرآیند جراحی، دورهی نقاهت و نتایج نهایی داشته باشند. مراحل و انتظارات عمومی به شرح زیر است:
قبل از جراحی
- آزمایشها و ارزیابیهای دقیق برای تعیین اینکه آیا فرد کاندیدای مناسبی برای LASEK است.
- بحث در مورد تاریخچهی پزشکی و انتظارات بیمار از جراحی.
- توقف استفاده از لنزهای تماسی قبل از جراحی، مطابق دستور پزشک.
در زمان جراحی
جراحی معمولاً زیر بیحسی موضعی و به صورت سرپایی انجام میشود. همچنین ممکن است در طی جراحی احساس فشار یا ناراحتی خفیفی داشته باشند. فرآیند جراحی برای هر چشم حدود ۱۵ تا ۳۰ دقیقه به طول میانجامد.
پس از جراحی
ممکن است در روزهای اولیه پس از جراحی سوزش، خارش یا احساسات ناراحتی مختصری وجود داشته باشد. برای جلوگیری از عفونت و کاهش التهاب، قطرههای چشمی تجویز میشوند.
بیمار باید از چشمهای خود در برابر نور شدید محافظت کند و برای مدتی از عینکهای آفتابی استفاده کند. ممکن است برای چند روز تا یک هفته نیاز به استراحت و محدودیت در فعالیتها داشته باشند.
همچنین بیماران باید منتظر بهبود تدریجی بینایی خود طی هفتهها تا ماهها باشند.
توقعات بلند مدت
بیشتر بیماران شاهد بهبودی قوت بینایی و توانایی انجام فعالیتهای روزمره بدون نیاز به عینک یا لنز خواهند بود. پیگیریهای منظم چشمپزشکی برای اطمینان از بهبود صحیح و بررسی وضعیت بینایی.
در موارد نادر، ممکن است بیمار نیاز به جراحی ترمیمی یا عینک برای شرایط خاصی داشته باشد.
عمل لازک چشم مناسب چه کسانی است؟
اولین مورد در انجام عملهای درمانی چشم، ثابت شدن درجه چشم است. افرادی که قصد انجام عمل LASEK چشم را دارند میبایست به رده سنی ۱۸سال رسیده باشند. چرا که داشتن یک نسخه ثابت در طول یک سال ضروری است.
موارد دیگری که افراد میبایست قبل از عمل خود به آن توجه کنند مبتلا نبودن به انواع بیماریهای چشم دیگر است. فرد میبایست چه درگذشته و چه در حال هیچگونه بیماری چشمی مانند قوز قرنیه و… را نداشته باشد.
مدت زمان عمل لازک چشم
عمل لازک چشم، جز جراحیهای درمانی است که بهصورت سرپایی انجام میشود. در این عمل بیمار بیهوش نمیشود اما هیچگونه دردی را هم احساس نمیکند. برخی از پزشکان در صورت صلاحدید، به بیمار بیحسی میدهند اما در شرایطی جز این مورد هم بیمار دردی را متحمل نمیشود. ازاین رو مدت زمان عمل لازک چشم برای هر چشم حدوداً بین 10 تا 15 دقیقه طول میکشد.
آیا جراحی لازک دائمی است؟
نتایج جراحی لازک (LASIK) برای اکثر افراد دائمی است. اما چند نکته مهم وجود دارد که باید در نظر گرفته شوند:
ثبات نتایج: پس از جراحی لازک، تغییرات ایجاد شده در قرنیه دائمی هستند و بسیاری از افراد تجربه بهبود بینایی طولانیمدت دارند. اما باید به این نکته توجه نمایید که چشمهای هر فرد ممکن است به مرور زمان تغییر کنند.
پیری چشم: روند طبیعی پیر شدن چشم (پیرچشمی یا presbyopia) ممکن است نیاز به استفاده از عینک مطالعه در سالهای بعدی زندگی را ایجاد کند، حتی اگر جراحی لازک موفقیتآمیز باشد.
تحولات دیگر در بینایی: برخی افراد ممکن است به مرور زمان تغییرات دیگری در بینایی خود تجربه کنند که نیاز به اصلاحات اضافی یا استفاده از عینک داشته باشند.
احتمال بازگشت برخی عیوب: در موارد نادر، ممکن است برخی عیوب انکساری به مرور زمان بازگردند و نیاز به جراحی ترمیمی یا استفاده مجدد از عینک باشد.
به طور کلی، برای بیشتر افراد، نتایج جراحی لازک پایدار و دائمی است، اما به دلیل عوامل طبیعی مانند پیری و تغییرات دیگر در بینایی، ممکن است نیاز به اصلاحات دیگری در آینده باشد. پزشک شما میتواند با بررسی دقیق وضعیت چشمان شما پیشبینی بهتری برای داشتن نتایج بلندمدت ارائه دهد.
آیا پس از جراحی میتوان به فعالیتهای روزمره و ورزشی بازگشت؟
بله، میتوانید پس از جراحی لازک به فعالیتهای روزمره و ورزشی خود بازگردید، اما باید برخی نکات و مراقبتها را در نظر داشته باشید:
استراحت اولیه: در روزهای اول پس از جراحی، نیاز به استراحت دارید. پزشک معمولاً توصیه میکند که حداقل یک تا دو روز از فعالیتهای شدید خودداری کنید.
فعالیتهای روزمره: پس از چند روز، بیشتر بیماران میتوانند به فعالیتهای روزمره سبک مانند کارهای خانه و کارهای اداری بازگردند. در این مدت، ممکن است نیاز به استفاده از قطرههای چشمی تجویز شده داشته باشید.
ورزشهای سبک: بعد از یک هفته، بیشتر افراد میتوانند به ورزشهای سبک مانند پیادهروی و یوگا بازگردند. اما باید از ورزشهایی که نیاز به تماس چشمی دارند، خودداری کنید.
ورزشهای تماسی و شدید: برای بازگشت به ورزشهای تماسی مانند فوتبال، بسکتبال و ورزشهای رزمی یا فعالیتهای شدیدتر مانند وزنهبرداری، معمولاً نیاز به صبر بیشتری دارید. پزشک شما ممکن است توصیه کند که حداقل یک ماه صبر کنید تا چشمها کاملاً بهبود یابند.
استفاده از محافظ چشم: در هفتههای اولیه پس از جراحی، برای محافظت از چشمها در برابر ضربه یا عفونت، ممکن است استفاده از عینکهای محافظ در زمان ورزشهای خاص ضروری باشد.
پرهیز از شنا و سونا: شنا کردن و استفاده از سونا تا چند هفته پس از جراحی توصیه نمیشود، زیرا آب میتواند خطر عفونت را افزایش دهد.
همیشه بهتر است با پزشک خود مشورت کنید و توصیههای او را برای بازگشت به فعالیتهای روزمره و ورزشی دنبال کنید. پزشک شما میتواند براساس وضعیت بهبودی چشمهایتان بهترین زمانبندی را برای بازگشت به فعالیتهای مختلف ارائه دهد.
چه نوع قطره یا داروهایی پس از جراحی لازک نیاز است؟
پس از جراحی لازک، استفاده از قطرهها و داروهای خاصی برای کمک به روند بهبودی و جلوگیری از عفونت ضروری است. انواع رایج قطرهها و داروهایی که ممکن است پس از جراحی لازک تجویز شوند شامل:
قطرههای آنتیبیوتیک: این قطرهها برای جلوگیری از عفونت چشم پس از جراحی استفاده میشوند. معمولاً به مدت یک هفته یا بیشتر تجویز میشوند.
قطرههای ضد التهابی: این قطرهها به کاهش التهاب و تسکین درد کمک میکنند. معمولاً شامل استروئیدهای چشمی هستند و ممکن است به مدت چند هفته پس از جراحی تجویز شوند.
قطرههای مرطوبکننده یا اشک مصنوعی: خشکی چشم یکی از عوارض شایع پس از جراحی لازک است. استفاده از قطرههای مرطوبکننده یا اشک مصنوعی برای حفظ رطوبت چشم و کاهش خشکی بسیار مهم است. این قطرهها ممکن است برای چندین ماه پس از جراحی مورد نیاز باشند.
مسکنها: در صورت تجربه درد یا ناراحتی شدید، ممکن است پزشک مسکنهای خوراکی تجویز کند. این داروها به تسکین درد و راحتی بیمار در روزهای اولیه پس از جراحی کمک میکنند.
داروهای ضد آلرژی: اگر بیمار سابقه آلرژی چشمی داشته باشد، ممکن است قطرههای ضد آلرژی نیز تجویز شود تا علائم آلرژی کنترل شود و فرآیند بهبودی تحت تاثیر قرار نگیرد.
پزشک شما دستورالعمل دقیقی در مورد زمان و نحوه استفاده از این داروها و قطرهها به شما خواهد داد. پیروی دقیق از این دستورالعملها برای اطمینان از بهترین نتیجه از جراحی و جلوگیری از عوارض ضروری است. در صورت تجربه هر گونه علائم غیرمعمول یا نگرانی، باید بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید.
سخن آخر
جراحی لازک گامی امیدوارکننده در جهت ارائه بینایی واضح و آزادی از وسایل کمکی بینایی است. با وجود مزایای بسیار، مهم است که کاندیداها به خوبی از ریسکها، فرآیند بهبودی و انتظارات واقعبینانه آگاه باشند. مشاوره با یک چشمپزشک متخصص و بررسی دقیق شرایط و سابقه پزشکی شما، کلید دستیابی به بهترین شانس برای یک نتیجه موفقیتآمیز است. تکنولوژی و دانش پزشکی همواره در حرکت است، و لازک نمونهای از پیشرفتهایی است که در راستای ارتقاء کیفیت زندگی افراد پیوسته انجام میپذیرد.
کلینیک چشم دکتر یادگاری ارائه کننده تمام خدمات مربوط به چشم شامل لیفت شقیقه، فمتولیزیک ،پتوز، بلفاروپلاستی، انحراف چشم، ضعیفی چشم و غیره می باشد. کلینیک ما با داشتن دکتری زبده و با مهارت و همچنین تیم متخصص و قوی یکی از کلینیک های مطرح در کشور است که شما می توانید با یکبار مراجعه و مشاهده مراجعین محترم و رضایت آنها از خدمات مجموعه ما، اطمینان حاصل کنید.
سوالات متداول
اکثر بیماران تنها احساس ناراحتی جزئی یا فشار را گزارش میکنند، که با استفاده از قطرههای بیحسکننده مدیریت میشود.
بله، در برخی موارد، ممکن است نیاز به اصلاحیه باشد تا بهترین نتیجه بینایی به دست آید.
فرزانه بام نشین
سلام ممنون از شما توضیحات کاملی بود، من چند روز دیگه نوبت عمل لازک دارم و مطمئنم عالیه