تشخیص بد رنگ بینی یا کور رنگی از جمله کارهایی است که باید در همان ابتدا و در سنین پایین انجام شود. برای تشخیص این مشکل، راه های سریع، موثر و کوتاهی وجود دارد که می تواند به خوبی منجر به تشخیص آن در افراد گردد.
کور رنگی چیست؟
کوررنگی (کمبود بینایی رنگ) يا بد رنگی، مشکلی است که با کاهش توانایی دیدن رنگ یا تفاوت رنگ ها همراه می باشد. این مشکل می تواند برخی از امور روزمره ما را مانند انتخاب میوه رسیده، انتخاب لباس و مشاهده چراغ راهنمایی و … را مختل کند. کوررنگی ممکن است برخی فعالیتهای آموزشی را دشوارتر کند. با این حال ، مشکلات به طور کلی جزئی هستند و اکثر افراد کور رنگ با این مشکل پس از مدتی سازگار می شوند. اگر فرد به کور رنگی کامل دچار شده باشد، به این مشکل آکروماتوپسی یا Achromatopsia می گویند. این مشکل در واقع یک سندرم پزشکی است که علائم مربوط به حداقل پنج بیماری را نشان می دهد. این اصطلاح ممکن است به شرایط اکتسابی مانند آکروماتوپسی مغزی اشاره داشته باشد.
به طور معمول آکروماتوپسی شامل شرایط بینایی، عدم توانایی درک رنگ و عدم درک شدت رنگ ها در سطح نور زیاد یا نور روز بیرونی، اشاره باشد. تخمین زده می شود که از هر 30،000 تولد زنده در سراسر جهان 1 مورد تحت تاثیر این مشکل قرار داشته باشد.
انواع مختلف کور رنگی
به طور کلی می توان مشکل کور رنگی را در 3 دسته تقسیم بندی نمود:
- کور رنگی قرمز-سبز: رایج ترین نوع کوری رنگ، تشخیص تفاوت بین رنگ های قرمز و سبز را دشوار می کند. این نوع کور رنگی خود به 4 نوع تقسیم می شود:
دوترانومالی متداول ترین نوع کوری رنگ قرمز-سبز است. باعث می شود رنگ سبز بیشتر قرمز شود.
پروتانومالی باعث می شود رنگ قرمز سبزتر و روشن تر به نظر برسد.
پروتانوپیا و دوترانوپیا باعث می شوند که شما به هیچ وجه نتوانید تفاوت بین قرمز و سبز را تشخیص دهید. - کور رنگی آبی-زرد: این نوع کور رنگی که معمولاً کمتر دیده می شود تشخیص تفاوت رنگ بین آبی و سبز و تشخیص رنگ میان زرد و قرمز را دشوار می کند. این نوع کور رنگی هم به دو دسته تقسیم می شود:
Tritanomaly تشخیص تفاوت رنگ بین آبی و سبز و همچنین زرد و قرمز را دشوار می کند.
تریتانوپیا باعث می شود شما نتوانید تفاوت بین آبی و سبز ، بنفش و قرمز، زرد و صورتی را تشخیص دهید. همچنین باعث می شود رنگ ها کمتر روشن به نظر برسند -
کوررنگی کامل: اگر کوررنگی کامل داشته باشید ، به هیچ وجه نمی توانید رنگ ها را ببینید. این مشکل تک رنگی نیز نامیده می شود و کاملاً غیر معمول است. بسته به نوع، ممکن است در دید واضح نیز مشکل داشته باشید و نسبت به نور حساسیت بیشتری داشته باشید.
علل ابتلا به کور رنگی چیست؟
عوامل ارثی
بیشتر نقص‌ها و عیوب بینایی، ارثی هستند. این بیماری معمولاً از مادر به پسر منتقل می‌شود. کور رنگی ارثی باعث کوری یا ابتلا به بیماری‌های بینایی دیگر نمی‌شود.
ابتلا به بیماری‌ها
ممکن است به دلیل ابتلا به برخی بیماری‌ها یا آسیب‌دیدگی شبکیه به این عارضه مبتلا شوید.
در صورت ابتلا به گلوکوما یا آب سیاه، فشار داخلی چشم یا فشار اینتراکولار به شدت افزایش می‌یابد و به عصب بینایی که سیگنال‌ها را از چشم به مغز ارسال می‌کند تا شما بتوانید ببینید آسیب وارد می‌کند. در نتیجه توانایی شما در تشخیص رنگ‌ها ممکن است کاهش یابد.
دیژنراسیون ماکولار و رتینوپاتی ناشی از دیابت باعث آسیب‌دیدگی شبکیه که سلول‌های مخروطی دران قرار دارند می‌شود و فرد به کور رنگی مبتلا می‌شود. در برخی موارد این عوارض ممکن است باعث کوری فرد شوند.
اگر شما به آب مروارید مبتلا هستید، عدسی چشم که شفاف است به تدریج کدر می‌شود و در نتیجه دید رنگی شما کاهش می‌یابد. برخی دیگر از بیماری‌ها که بر بینایی تأثیر دارند عبارتند از:
- دیابت
- بیماری پارکینسون
- بیماری آلزایمر
- ام اس
مصرف برخی داروها
مصرف برخی داروها نظیر ضد روان‌پریشی کلوترومازون (تاروزین) و نیوریدازین (ملریل) باعث بروز تغییر در دید رنگی می‌شوند.
آنتی بیوتیک اتامبوتول (میامبوتول) که برای درمان بیماری سل تجویز می‌شود نیز ممکن است برای عصب بینایی مشکل ایجاد کرده و باعث اختلال در تشخیص رنگ‌ها شود.
عوامل دیگر
کور رنگی ممکن است به دلیل وجود برخی عوامل دیگر نیز اتفاق بیفتد. یکی از این عوامل، افزایش سن است. کاهش بینایی و ناتوانی در تشخیص رنگ ممکن است به تدریج با افزایش سن ایجاد شود. به علاوه، مواد شیمایی سمی مانند استیرین که در برخی پلاستیک‌ها یافت می‌شود نیز با کاهش توانایی تشخیص رنگ‌ها ارتباط دارد.
چرا تشخیص درست کور رنگی مهم است؟
عیوب دید رنگی ممکن است بر عملکرد کودک شما در مدرسه یا در میدان ورزش تأثیر داشته باشد و بر اعتماد به نفس آنها در سنین کودکی تأثیر منفی بگذارد. در بزرگسالان، ابتلا به CVD بر کارهایی که شما می‌توانید انجام دهید تأثیر گذاشته و ممکن است وضعیت ناامیدکننده‌ای را در زندگی شما ایجاد کند.
پس از تشخیص درست، افراد می‌دانند که در چه جاهایی باید کمک بخواهند تا از اشتباه کردن یا بروز سوءتفاهم جلوگیری شود. این به خصوص برای کودکان در مدرسه مهم است.
کور رنگی چگونه درمان می‌شود؟
پس از پرداختن به تشخیص بد رنگ بینی یا کور رنگی، باید در مورد درمان این مشکل نیز صحبت کنیم. درمان این مشکل به علت اختلال در اعصاب چشم ها و از آنجایی که مادرزادی و ژنتیکی است، پیچیده می باشد. از شیوه های درمان این مشکل می توان گفت:
- استفاده از عینک: استفاده از عینک درمانی برای کوررنگی نیست اما می تواند کنتراست بهتری از رنگ ها را برای فرد ایجاد کند.
- لنز: برای درمان این عارضه می توان از لنزها استفاده کرد که مانند عینک ها عمل کرده و می تواند طول موج های خاص را جذب کند.
-
ژن درمانی: ژن درمانی نوعی شیوه درمانی بروز است که بر اصلاح ژن معیوب تاکید دارد و نسخه ای از ژن سالم به چشم فرد تزریق می شود
