تیروئید چشمی (گریوز چشمی): علائم، علل، پیشگیری و درمان

درد و سوزش چشم، پلک‌هایی که انگار سنگین شده‌اند، همه‌ی این‌ها ممکن است نشانه‌هایی از یک بیماری به نام تیروئید چشمی باشند. شاید نام این بیماری کمی پیچیده به نظر برسد، اما قرار نیست باهاش تنها بمانید. ما اینجا هستیم تا با زبانی ساده بگوییم چه اتفاقی در چشم‌هایتان می‌افتد و چطور می‌توانید کمکشان کنید. این مقاله به شما کمک می‌کند بفهمید چگونه می‌توانید دوباره راحت ببینید و از چشم‌هایتان در برابر این بیماری محافظت کنید.

بیماری تیروئید چشمی چیست؟

تیروئید چشمی (TED) یا گریوز چشمی ، یک اختلال چشمی است که باعث التهاب (تورم) و آسیب به بافت‌های اطراف چشم از جمله ماهیچه ها، بافت چربی و بافت همبند می‌شود. TED یک وضعیت خودایمنی است یا به این دلیل که سیستم ایمنی محافظ بدن را مورد حمله قرار می‌دهد، اتفاق می‌افتد. دو فاز TED، فاز فعال یا التهابی و فاز پایدار وجود دارند. فاز فعال می‌تواند برای ماه‌ها تا سه سال طول بکشد، در حالی که فاز پایدار با توقف التهاب ادامه می‌یابد.

علت ابتلا به تیروئید چشمی

TED اغلب مربوط به بیماری گریوز است که یک بیماری خود ایمنی نیز به حساب می‌آید. این بیماری می‌تواند تیروئید، چشم و پوست را تحت تاثیر قرار دهد. این بیماری، باعث پرکاری یا کم کاری تیروئید می‌شود. هر دو وضعیت می‌توانند منجر به بیماری چشم تیروئید شوند، اما افرادی که سطح هورمون تیروئید پایینی دارند و تورم چشم و ریزش ابرو دارند، به موارد شدید کم کاری تیروئید مبتلا می‌شوند. برخی از علل کلی این بیماری عبارتند از:

• سیستم ایمنی: TED یک بیماری خودایمنی است که در آن سیستم دفاعی بدن به بافت‌های سالم اطراف چشم حمله می‌کند. این وضعیت می‌تواند باعث التهاب و تورم در مدار چشم (حفره‌ای که چشم در آن قرار دارد) شود.
• عملکرد تیروئید: اگر چه TED معمولاً با پرکاری تیروئید همراه است، گاهی اوقات افراد مبتلا به نرمال کاری یا کم کاری تیروئید نیز ممکن است این بیماری را تجربه کنند.
• سیگار کشیدن: سیگار کشیدن خطر ابتلا به TED را افزایش می‌دهد و می‌تواند شدت بیماری را نیز افزایش دهد.
• عوامل ژنتیکی: داشتن سابقه خانوادگی از بیماری‌های تیروئیدی یا خودایمنی می‌تواند ریسک ابتلا به این بیماری را بالا ببرد.
• فاکتورهای محیطی: برخی فاکتورهای محیطی مانند استرس، عفونت‌ها و برخی داروها نیز ممکن است در ریسک ابتلا به TED نقش داشته باشند.
• جنسیت: زنان بیشتر از مردان مستعد ابتلا به TED هستند.
• سن: این بیماری اغلب در میانسالی بروز می‌کند.

نشانه‌ها و علائم

بافت‌های اطراف چشم در بیماری تیروئید چشم یا بیرون زدگی چشم مورد حمله قرار می‌گیرد، نتیجه‌ی این حمله التهاب و ورمی است که علائم زیر را ایجاد می‌کند:

• خشکی چشم
• احساس وجود جسم خارجی در چشم مانند شن
• اشک‌آلود شدن چشمان
• قرمز شدن چشم
• برآمدگی چشم که پروپتوز نیز نامیده می‌شود.
• دوبینی
• مشکل در بستن کامل چشم‌ها
• زخم در قرنیه
• درد پشت چشم
• درد با حرکات چشم

افزایش ورم مشکلات زیر را ایجاد می‌کند:

• افزایش فشار داخل حفره چشم
• درد فشاری یا سردرد عمیقی که با حرکت دادن چشم تشدید می‌شود.
• کاهش بینایی: زمانی که بافت‌های متورم به عصب‌های نوری فشار بیاورد، دید کاهش می‌یابد.

عضله‌های اطراف چشم به شدت در برابر حمله لنفوسیت‌ها آسیب‌پذیر هستند. در اثر گرفتگی و سفت شدن این عضلات و کاهش خاصیت کششی آنها علائم زیر بروز می‌یابد:

• چشم از حفره بیرون می‌زند و حالت برجستگی ناخوشایندی پیدا می‌کند.
• حرکت‌های عادی چشم محدود می‌شود، پی‌آمد این محدودیت دوبینی است.

با تشدید علائم بسیاری از بیماران نگران می‌شوند که مبادا بینایی خود را از دست بدهند. خوشبختانه بیماری تیروئید چشمی عموماً منجر به نابینایی نمی‌شود.

عوامل خطر

تیروئید چشمی عارضه نادری است. هر سال از هر صد هزار نفر حدود 16 زن و 3 مرد به این بیماری مبتلا می‌شود. اکثر مبتلایان دچار مشکل پرکاری تیروئید هستند و از یک عارضه خودایمنی رنج می‌برند. بیماری تیروئید چشمی معمولاً در سنین میانسالی بروز می‌یابد. برخی افراد ژن‌هایی دارند که آنان را مستعد ابتلا به این بیماری می‌کند. به علاوه سیگاری‌ها، به ویژه افرادی که وابستگی شدیدی به دخانیات دارند، بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند.

عوارض

در واقع، عوارض و علائم تیروئید چشمی (TED) به هم پیوسته و اغلب یکسان تلقی می‌شوند، زیرا تغییراتی که به عنوان عوارض بیماری بروز می‌کنند، همان نشانه‌های اولیه بیماری به شمار می‌روند. به عبارت دیگر، علائمی مانند: خشکی چشم، تورم، قرمزی، سوزش، و دوبینی، هم می‌توانند نشانه‌های اولیه بیماری باشند و هم در صورت تداوم و پیشرفت بیماری، به عنوان عوارض طولانی‌مدت در نظر گرفته شوند. این علائم و عوارض می‌توانند تاثیر مستقیمی بر کیفیت زندگی و توان بینایی فرد بگذارند و هر دو نیازمند توجه و مدیریت پزشکی فوری هستند تا از بروز آسیب‌های جدی‌تر پیشگیری شود.

تشخیص تیروئید چشمی

پزشک، می‌تواند با انجام معاینه فیزیکی چشم، بیماری تیروئید را تشخیص دهد. او می‌تواند هم پلک‌ها و هم چشم‌های را معاینه کنند. آزمایش‌ها عبارت‌اند از:

• آزمایش خون
• سونوگرافی چشم
• توموگرافی کامپیوتری (CT)
• تصویربرداری رزونانس مغناطیسی

درمان گریوز چشمی

پزشک با درمان بیماری تیروئید، در صورت ابتلا به آن شروع می‌کند. درمان بیماری‌های تیروئید، بیماری چشم تیروئید را درمان نمی‌کند، بنابراین پزشک ممکن است یک یا چند مورد از این درمان‌ها را پیشنهاد کند:

• دارو
• درمان خانگی و تغییرات سبک زندگی
• جراحی
• پرتودرمانی

درمان گریوز چشمی را کامل مطالعه کنید !

داروها برای درمان TED

• قطره‌های چشمی برای از بین بردن خشکی و سوزش مانند Systane (سیستین) هستند. باید از قطره‌های روان کننده استفاده کرد، اما از قطره‌هایی که قرمزی را از بین می‌برند اجتناب کرد.
• در صورتی که سطح سلنیوم در خون پایین باشد، استفاده از مکمل‌های سلنیوم پیشنهاد می‌شود.
• نوشیدن آب آلوئه ورا در برخی موارد سطح التهاب را کاهش می‌دهد.
• پزشک ممکن است داروهای ضد التهابی مانند: پردنیزون و سایر استروئیدهای سیستمیک و یا ریتوکسیماب را تجویز کند.

تغییرات سبک زندگی و درمان‌های خانگی برای درمان TED

کارهایی که می‌توانید برای راحتی بیشتر انجام دهید عبارتند از:

• ترک سیگار، استعمال آن می‌تواند ۷ تا ۸ برابر احتمال ابتلا به TED را افزایش دهد
• استفاده از کمپرس خنک روی چشم
• عینک آفتابی
• هنگام دراز کشیدن سر خود را بالاتر از بدن قرار دهید
• مصرف مکمل‌های سلنیوم (پس از تایید پزشک).
• بستن پلک‌ها هنگام خواب، ناتوانی در بستن چشم‌ها می‌تواند منجر به خشکی و زخم قرنیه شود که می‌تواند باعث زخم روی چشم‌ها و از دست دادن بینایی شود.
• استفاده از عینک منشوری برای کاهش دوبینی
• استفاده از چسب روی یک چشم برای کاهش دوبینی

جراحی برای درمان تیروئید چشمی

• جراحی پلک: تنگی پلک از پایین آمدن پلک بالا و بالا آمدن پلک پایین جلوگیری می‌کند. این وضعیت می‌تواند منجر به آسیب قرنیه شود. جراحی پلک ممکن است بستن پلک را آسان‌تر کند.
• جراحی عضله چشم: ممکن است پزشک جراحی را برای حرکت دادن عضلات چشم و کمک به اصلاح دوبینی توصیه کند. ممکن است به بیش از یک عمل جراحی نیاز باشد.
• جراحی رفع فشار چشم: این جراحی با بزرگ‌تر کردن حفره چشم یا برداشتن بافت اضافی، فشار روی عصب بینایی را کاهش می‌دهد. این جراحی برآمدگی چشم را کاهش می‌دهد. اگر پزشک، جراحی‌های دیگری (پلک، عضله چشم) را توصیه کند، معمولاً ابتدا رفع فشار چشم انجام می‌شود.

پرتو درمانی

ممکن است از پرتودرمانی برای درمان التهاب استفاده شود.

کلام پایانی

هر کسی ممکن است به بیماری تیروئید چشمی مبتلا شود، اما اگر به بیماری تیروئید یا بیماری گریوز مبتلا باشید، این احتمال بیشتر است. اگر متوجه شدید که دید شما تار است، یا چشمان شما اغلب آبریزش یا خشکی دارد، به پزشک مراجعه کنید. تشخیص و درمان زودهنگام بیماری بسیار مهم است تا بتوانید از آسیب‌هایی که می‌تواند ایجاد کند جلوگیری کنید. اگر سیگار می‌کشید، ترک سیگار بسیار مهم است و چشم‌انداز افراد مبتلا به TED خوب است.

سوالات متداول