وقتی فردی دچار مشکل در بینایی خود و در زمان های تاریکی و شب می شود به بیماری شب کوری مبتلا شده است. این مشکل یک اختلال بینایی است و دید فرد به صورتی غیرعادی در شب دچار اختلال خواهد شدر
دلایل احتمالی شب کوری
از جمله عواملی که سبب بروز شب کوری می شوند می توان به کمبود “رودوپسین” که در پشت چشم واقع شده اند اشاره کرد که به آن سلول های استوانه ای حساس به نور شبکیه می گویند. گاهی این بیماری به دلیل التهاب رنگدانه ای شبکیه چشم که ارثی می باشد رخ می دهد. کمبود ویتامین A نیز موجب بروز آن می شود و پیش آمده است که وقتی در معرض نور شدید خورشید قرار بگیرید نیز با تخلیه ناگهانی ذخیره رنگدانه ارغوانی این بیماری ایجاد شود. بیماری های چشمی چون التهابات شبکیه و مشیمیه و همچنین آب سیاه از دیگر علل بروز شب کوری هستند. اگر رشد این بیماری در فردی پیش رونده باشد در دوران نوجوانی و بلوغ، افت بینایی او شروع خواهد شد. اعتیاد به الکل، کمبود جذب چربی، بعضی از بیماری های کبدی و عوامل وراثتی در بروز آن نقش دارند.
علائم شب کوری چیست؟
شب کوری نشانه‌ای از یک بیماری مهم چشمی است که باعث اختلال در بینایی در نور کم می‌شود. به عنوان مثال، شب کوری می‌تواند مانع از این شود که فرد بتواند ستاره‌ها را در شب یا اشیاء موجود در یک اتاق تاریک را ببیند.
برای تشخیص شب کوری، پزشکان پیشنهاد می‌کنند که افراد سوالات زیر را از خود بپرسند:
- آیا حرکت کردن در خانه در نور کم برای شما یک چالش است؟
- آیا رانندگی در شب برای شما بسیار دشوار است؟
- آیا تشخیص چهره‌ها در نور کم مشکل است؟
- آیا پس از رفتن از یک محیط تاریک به یک محیط روشن، مدت زمان لازم برای تطابق چشم با میزان نور محیط به طور غیرطبیعی طولانی است؟
- آیا پس از رفتن از یک اتاق روشن به تاریک، مدت زمان زیادی طول می‌کشد تا بتوانید اتاق را ببینید؟
علائم دیگری نیز ممکن است با شب کوری همراه باشند. ماهیت این علائم بستگی به علت اصلی آن دارد، اما به طور کلی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- سردرد
- چشم درد
- حالت تهوع
- استفراغ
- تاری دید یا دید ابری
- حساسیت به نور
- مشکل در دیدن اجسام از دور
چه موقع باید به یک پزشک متخصص مراجعه کنید
برای تعیین علت دقیق شب کوری، که ممکن است قابل درمان باشد، مهم است که حتما یک معاینه کامل چشم انجام دهید. اگر علائم شب کوری ادامه دارد یا به طور قابل توجهی بر زندگی شما تأثیر می‌گذارد، با پزشک معالج خود تماس بگیرید.
پزشک ممکن است سوالات زیر را از شما بپرسد:
- شب‌کوری شما چقدر شدید است؟
- علائم شما چه زمانی شروع شد؟
- آیا این اتفاق ناگهان یا به تدریج رخ داده است؟
- آیا این اتفاق همیشه می‌افتد؟
- آیا استفاده از لنزهای اصلاحی باعث بهبود بینایی شما در شب می‌شود؟
- آیا تاکنون جراحی چشم انجام داده‌اید؟
- از چه داروهایی استفاده می‌کنید؟
- رژیم غذایی شما چگونه است؟
- آیا اخیراً چشم یا سر شما دچار جراحت شده است؟
- آیا سابقه خانوادگی دیابت دارید؟
- آیا تغییر دید دیگری نیز دارید؟
- چه علائم دیگری دارید؟
- آیا استرس غیرمعمول، اضطراب یا ترس از تاریکی دارید؟
تشخیص شب کوری
شاید شما نیز از دسته افرادی باشید که با دریافت این مطالب، احساس نگرانی کرده باشید و به دنبال تشخیص و بررسی این بیماری باشید. در پاسخ به شما عزیزان باید گفته شود که نحوه تشخیص شب کوری تنها می‌تواند توسط پزشک مورد بررسی قرار گیرد؛ در واقع پزشک توسط آزمایش‌هایی که انجام می‌دهد مشخص می‌کند که آیا دچار شب کوری هستید یا خیر.
آزمایش‌های انجام شده جهت تشخیص بینایی شامل بررسی قدرت بینایی، توانایی تشخیص رنگ‌ها و واکنش مردمک چشم به روشنایی، آزمایش انکسار برای بررسی تجویز عینک یا لنز چشم، معاینهٔ لامپ اسلیت برای بررسی ساختارهای جلوی چشم ازجمله ملتحمه، قرنیه، پلک‌ها، عنبیه، عدسی‌ها و صلبیه و معاینهٔ شبکیه برای بررسی وجود هرگونه آسیب در ساختارهای پشت چشم ازجمله، شبکیه و مشیمیه و زجاجیه است.
درمان شب کوری
استفاده از عینک یا لنز تماسی
یکی از راه‌های درمان شب کوری، استفاده از عینک و لنزهای تماسی است. به طور مثال افرادی که به‌صورت مادرزادی به این بیماری دچار شده‌اند اغلب قابل‌درمان و ازبین‌بردن این عارضه نیستند بنابراین تنها راه کنترل، استفاده از عینک و لنزهای تماسی است.
رژیم غذایی
داشتن رژیم غذایی و مصرف ویتامین A می‌تواند کمک زیادی به بهبود شب کوری کند. به طور مثال افرادی که به علت کمبود ویتامین A به این بیماری دچار شده‌اند با داشتن رژیم غذایی و تأمین این ویتامین در بدن می‌توانند به طور کامل شب کوری را درمان کنند.
طب سنتی در درمان شب کوری
علاوه بر علم پزشکی، طب سنتی هم راه‌های درمانی خاص خود را دارد که برخی از افراد از این طریق، اقدام به درمان می‌کنند. طبق نظریه‌های طب سنتی، استفاده از لیمو به همراه جعفری در کمبود ویتامین A نقش مهمی را ایفا می‌کند؛ همچنین غرغره کردن آب عسل، کباب کردن دل گوسفند، استفاده از روغن ماهی، جگر، اسفناج، مرکبات، شلغم، جوانه گندم و انواع کلم می‌تواند تأثیر زیادی در درمان داشته باشد.
عمل لیزیک و جراحی چشم
زمانی که بیمار در وضعیت بسیار شدیدی قرار داشته باشد و با هیچ‌کدام از راه‌های فوق بهتر نشود، پزشک عمل لیزیک و جراحی چشم را پیشنهاد می‌کند. برخی از جراحی‌های چشم سبب آزادکردن فشار داخل چشم می‌شوند و در نهایت سبب بهبود آب سیاه خواهد شد.
