چشم درد (به انگلیسی eye pain) یکی از مشکلات شایعی است که احتمالا در طول زندگی خود بارها آن را تجربه کردهاید. در بیشتر مواقع این عارضه نشانه بیماری جدی نبوده و بدون دارو یا با داروهای بدون نسخه درمان میشود. اما گاهی هم میتواند علامت یک بیماری جدی باشد. در این بخش علل هم چشم درد و نحوه درمان متناسب با آن را بیان کردهایم. اگر دچار چشم درد شدهاید، این بخش را با دقت بخوانید.
چشم درد چگونه رخ میدهد؟
تقریبا همه افراد در برخی موارد دچار چشم درد شدهاند. گاهی اوقات خودبهخود برطرف میشود، اما میتواند نشانه مشکلی جدی باشد. چشمپزشک میتواند مشکل چشم شما را تشخیص دهد و درمان مناسب را پیدا کند. درد بخشهای مختلف چشم میتواند رخ دهد و حتی ممکن است هیچ علائم ظاهری در چشم وجود نداشته باشد. به طور معمول درد چشم باعث میشود تا نتوان چشم را به طور کامل باز کرد و یا دچار ریزش اشک میشود .در هر صورت اگر دردی در هر قسمت چشم حس میکنید، باید دقیقا به چشم پزشک خود اطلاع دهید.
علل چشم درد
خشکی چشم
چشمهای سالم اشک تولید میکنند. اشک به حرکت روان چشم و همچنین به شستن گرد و غبار و سایر مواد محرک کمک میکند. چشمهایی که اشک کافی تولید نمیکنند ممکن است دچار خشکی و خارش شوند و در برابر عفونت آسیبپذیر باشند.
آلرژی
آلرژی چشمی میتواند علت درد چشم چپ و راست باشد. این مشکل در اثر تماس مواد محرک با چشم ایجاد میشود و معمولا هر ۲ چشم را تحت تاثیر قرار میدهد. شایعترین موادی که میتوانند آلرژی چشمی ایجاد کنند عبارتاند از: گرده گیاهان، گرد و غبار، شوره حیوانات و ترکیبات موجود در محصولات بهداشتی و آرایشی.
ویروسها، باکتریها و مواد آلرژیزا در ابتلا به کنژنکتیویت نقش دارند. این مشکل میتواند در پاسخ به مواد شیمیایی، آلودگی هوا، قارچها، انگلها، لنزهای تماسی و ورود اجسام خارجی به داخل چشم هم ایجاد شود.
بلفاریت
از بلفاریت هم میتوان به عنوان علت آن نام برد. بلفاریت به معنی التهاب پلکها است. این عارضه در اثر عفونت باکتریایی یا بیماری پوستی مانند شوره سر یا روزاسه رخ میدهد.
گل مژه و شالازیون
گل مژه و شالازیون از شایعترین مشکلات چشمی هستند. در واقع گل مژه برآمدگی کوچکی است که در لبه بیرونی پلک ایجاد میشود. این بیماری زمانی اتفاق میافتد که یک غده چربی در چشم مسدود میشود و یک عفونت کوچک و موضعی به وجود میآورد.
شالازیون از نظر ظاهری شباهت زیادی به گل مژه دارد، اما معمولا بزرگتر است. این عارضه هم مانند گل مژه در اثر انسداد غده چربی ایجاد میشود. اما برخلاف آن، معمولا با عفونت مرتبط نیست و باعث درد نمیشود (مگر اینکه خیلی بزرگ باشد).
آسیبدیدگی چشم
گاهیاوقات، علت درد چشم راست یا چپ به آسیب فیزیکی چشم مربوط است. این آسیبها زمانی رخ میدهند که به چشم ضربه وارد شود یا یک جسم خارجی در آن گیر کند.
گلوکوم
گلوکوم (آب سیاه) یک بیماری پیشرونده است که به عصب بینایی آسیب میرساند و باعث افزایش فشار داخل چشم میشود. در نتیجه، بینایی را به شدت تحت تاثیر قرار میدهد.
جراحی گلوکوم را نیز مطالعه کنید !
سردرد خوشهای
سردرد خوشهای به درد ناگهانی و شدید در یک طرف سر منجر میشود. بسیاری از افراد مبتلا به این مشکل گزارش کردهاند که در اطراف چشم خود احساس درد میکنند. سردرد خوشهای ممکن است بین ۱۵ دقیقه تا سه ساعت طول بکشد.
آنوریسم
آنوریسم به معنی بزرگ شدن عروق خونی است. این عارضه در اثر ضعیف شدن دیواره عروق رخ میدهد و میتواند در هر جایی از بدن از جمله مغز ایجاد شود. اگر آنوریسم مغزی پاره شود، ممکن است فرد در بالا یا پشت یک چشم احساس درد داشته باشد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
اگر شما نیز دچار درد چشم هستید و همراه با احساس درد قدرت بینایی خود را نیز از دست دادهاید یا اگر چشم درد شما ناشی از ترومای چشم است معطل نکنید ، در اولین فرصت ممکن به پزشک مراجعه نمایید.
درمان درد چشم
درمان درد چشم چپ و راست و درمان درد کاسه چشم به علت بروز مشکل بستگی دارد. در ادامه، درمان بعضی از مشکلات زمینهای مرتبط با این عارضه را توضیح میدهیم:
- خشکی چشم: معمولا خشکی چشم با اشک مصنوعی برطرف میشود. اما از آنجا که بعضی از داروها یا بیماریها در بروز این مشکل نقش دارند، بهتر است درباره آن با پزشک صحبت کنید.
- آلرژی: اگر آلرژی علت درد باشد، درمان در خانه امکانپذیر است. برای این کار میتوانید از قطرههای چشمی و آنتیهیستامینهای بدون نسخه استفاده کنید. چنانچه علائم شدید بودند یا از بین نرفتند، به پزشک مراجعه کنید تا داروهای قویتری را برای شما تجویز کند.
- آسیبدیدگی چشم: درمان به نوع آسیب و شدت آن بستگی دارد. در این شرایط، پزشک معمولا تمیز نگه داشتن چشم، استفاده از کمپرس خنک برای کاهش تورم و مصرف داروی مسکن را توصیه میکند. برای تهیه بهترین مسکن درد چشم با پزشک مشورت کنید.
- گلوکوم یا آب سیاه: آسیب چشمی ناشی از گلوکوم دائمی و غیر قابل برگشت است. با این حال، پزشک میتواند با دارو یا جراحی از بدتر شدن آن جلوگیری کند.
- سرطان: راهکارهایی که برای درمان سرطان چشم توصیه میشوند عبارتاند از: جراحی برای برداشتن تومور یا کل چشم، لیزر درمانی، شیمی درمانی و پرتو درمانی.
جراحی
گاهی اوقات برای درمان چشم درد نیاز به جراحی خواهد بود. برای مثال، در صورت ابتلای بیمار به آب سیاه حاد زاویه بسته، به محض پایین آمدن فشار اولیه داخل چشم، باید برای تخلیه مایعات از چشم از لیزر درمانی یا در موارد نادر از جراحی کمک گرفت. برای موارد شدید کراتیت، در صورتی که قرنیه در سطح وسیعی خراشیده شده یا نازک شده باشد، به عمل پیوند قرنیه نیاز خواهد بود.
داروهای چشم درد
مهمترین دارو قطره چشمی است که بر اساس علت درد چشم، میتواند قطرههای مختلفی تجویز شود. به همین جهت توصیه میکنیم خودسرانه از هر قطره چشمی استفاده نکنید. به طور معمول قطرههای ضد باکتری و آنتی بیوتیکهای خوراکی ممکن است برای درمان عفونتهای چشمی که باعث درد میشوند، از جمله ورم ملتحمه و ساییدگی قرنیه استفاده شوند. آنتی هیستأمینها نیز قطرههای چشمی و داروهای خوراکی میتوانند به تسکین درد ناشی از آلرژی در چشم کمک کنند.
پیشگیری
همیشه نمیتوان از درد چشم جلوگیری کرد. با این حال، استراتژیهای زیر به شما کمک میکنند که خطر بیماریهای مرتبط با چشم درد را کاهش دهید:
- ناحیه اطراف چشم را تمیز نگه دارید.
- دستهایتان را مرتب بشویید، به خصوص قبل از دست زدن به صورت.
- هنگام استفاده از محصولات بهداشتی و آرایشی جدید، مراقب علائم آلرژی باشید.
- هنگام مواجهه با موادی که میتوانند باعث تحریک چشم شوند (مانند مواد شیمیایی، ذرات معلق موجود در هوا و…)، از محافظ چشم استفاده کنید.