برق زدگی چشم یا Asteroid hyalosis نوعی بیماری است که با سن ارتباط مستقیم دارد و باعث ایجاد ذرات براقی داخل چشم میشود. اکثر بیماران هیچ عوارضی نشان نمیدهند و معمولاً افرادی که عوارض خاصی از خود نشان نمیدهند نیازی به درمان ندارند، افرادی که از خود عوارض نشان میدهند نیاز به درمان دارند که با استفاده از جراحی چشم (Vitrectomy) بهراحتی درمان میشوند.
برق زدگی چشم چیست؟
برقزدگی چشم یا Asteroid Hyalosis به شرایطی گفته میشود که در چشم شما ذرات براقی مشاهده میشوند گاهی این ذرات براق به رنگ زرد یا به شکل لکه نیز دیده میشوند. با این حال این ذرات عوارض دیگری ندارند و در اکثر اوقات نیازی به درمان ندارند. این ذرات در بخش زجاجیه چشم ایجاد میشوند. همچنین برقزدگی چشم در 80 درصد بیماران فقط در یک چشم دیده میشود. با توجه به این که این بیماری به بینایی و میدان دید آسیب نمیرساند و عوارض خاصی به همراه ندارد، اکثر افراد مبتلا به برق زدگی چشم، از مبتلا بودن خود به این بیماری بیخبر هستند. همچنین تشخیص این ذرات براق در چشم در حالت عادی سخت است و فقط زمانی مشخص میشود که به طور مستقیم به چشم نور تابانده شود.
دلایل دچار شدن به برق زدگی چشم
به گفته پژوهشگران دلیل اصلی برقزدگی چشم مشخص نیست. اما میتوان گفت که برقزدگی چشم به طور معمول توسط جوشکاری یا در سنین بالا رخ میدهد. ذراتی که باعث برقزدگی چشم میشوند شامل مواد معدنی مانند کلسیم، فسفر و همچنین چربی هستند. کریستالهایی که توسط برقزدگی چشم ایجاد میشوند شباهت زیادی به سنگ کیسه صفرا و سنگ کلیه دارند. برخی از پژوهشگران بر این باورند که دلایل دچار شدن به برقزدگی چشم با بیماریهایی مانند سنگ کلیه و سنگ کیسه صفرا در ارتباط هستند.
عوامل خطر برق زدگی چشم
به گفته پژوهشگران، بیمارانی که دچار بیماریهای زیر هستند بیشتر در خطر مبتلا شدن به برقزدگی چشم هستند، این بیماریها عبارتاند از:
- دیابت نوع ۲
- کلسترول بالا
- فشار خون بالا
به طور کلی متخصصان از دلیل اصلی برقزدگی چشم مطمئن نیستند؛ ولی پژوهشها نشان میدهند که بیماران دارای دیابت نوع ۲، کلسترول بالا و فشار خون بالا بیشتر احتمال دارد که دچار برقزدگی چشم شوند.
میزان ابتلا به برق زدگی چشم چقدر است؟
متخصصان و پژوهشگران بر این باورند که برقزدگی چشم به طور کلی در سنین بالا رایج است مخصوصاً در سنین بالای ۶۰ سال که این ذرات براق با بالاتر رفتن سن بیشتر میشوند همچنین مردان ۶۰ درصد بیشتر از بانوان دچار برقزدگی چشم میشوند.
عوارض برق زدگی چشم
به طور کلی برقزدگی چشم عوارض آنچنانی ندارد. اکثر افراد فقط وقتی متوجه میشوند که به این بیماری دچار هستند که توسط پزشک معاینه میشوند. بیمار مبتلا به برقزدگی چشم میتواند متوجه وجود تعداد زیادی از ذرات براق در چشم خود شود، در حالی که این علائم خطرناک نیستند امکان دارد باعث اذیت شدن بیمار یا در برخی موارد کم شدن بینایی شوند، در این شرایط پیشنهاد میشود که به پزشک متخصص مراجعه و تحت معاینه قرار بگیرید. این معاینهها شامل آزمایش بالینی یا آزمایش چشم پزشکی توسط چشم پزشک هستند.
اگر علائم زیر را بعد از جوشکاری بیشتر از ۲۴ ساعت تجربه کردید حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید، این عوارض شامل موارد زیر هستند:
- درد چشم یا سرخی چشم
- ریزش اشک
- تاری دید
- تورم چشم
- حساسیت به نور
- حس شدن شن در چشم
- دیدن هاله نور
- سردرد
- اسپاسم پلک
- کوری موقت (نادر)
تشخیص برق زدگی چشم
تشخیص برق زدگی چشم معمولاً با چشم غیر مسلح سخت است. چشم پزشک معمولاً با دستگاهی به نام ophthalmoscope برقزدگی چشم را تشخیص میدهد. این دستگاه شامل منبع نور کوچکی زیر ذرهبین است که به پزشک برای دیدن ذرات براق کمک میکند. همچنین پزشک متخصص از آزمایش چشم برای تشخیص برقزدگی چشم نیز میتواند استفاده کند. سایر روشهای تشخیص برقزدگی چشم عبارتاند از:
- آنژیوگرافی فلورسین: این آزمایش به پزشک برای تشخیص رشد عروق خونی جدید که توسط دیابت ایجاد میشوند کمک میکند.
- توموگرافی انسجام نوری: این آزمایش به تشخیص مشکلات مرتبط با دیابت و بیماریهای دیگر مانند آبسیاه، تومور چشمی و بیماری لکه زرد (ماکولا) کمک میکند.
درمان برق زدگی چشم
در اکثر موارد برقزدگی چشم نیازی به درمان ندارد. به طور معمول درمان فقط وقتی لازم است که برقزدگی چشم شدید باشد یا باعث اختلال در دید بیمار شوند. در شرایط شدید بودن برقزدگی چشم جراح از روشی به نام Vitrectomy که نوعی از جراحی چشم است استفاده میکند. جراحی چشم شامل خارج کردن مایعی که باعث تاری دید میشوند و جایگزینی آنها با موادی مخصوص است. این مواد مخصوص شامل سرم سالین و روغن سیلیکون هستند که به شکل گیری چشم کمک میکنند.
درمان خانگی برق زدگی چشم پس از جوشکاری
اگر شما علائم ذکر شده را تجربه کردید حتما بلافاصله به خانه رفته و سعی کنید در اتاق تاریک بمانید. اگر لنز چشم دارید سریعا لنز را خارج کرده و به هیچ وجه چشمهای خود را مالش ندهید. درمانهای خانگی برقزدگی چشم پس از جوشکاری شامل موارد زیرهستند:
- با چشم بسته استراحت کنید
- پارچه خیس سرد روی چشمان خود قرار دهید
- خارج از خانه حتما از عینک آفتابی استفاده کنید
- از قطره اشک مصنوعی استفاده کنید
- از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن استفاده کنید.
معمولا علائم پس از مدتی از بین میروند اما اگر این علائم پس ازچند روز بهبود نیافتند حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید.
عوارض روشهای درمانی برق زدگی چشم
از آنجایی که Virectomy نوعی از جراحی چشم است داشتن عوارض پس از جراحی عادی میباشد. برخی از این عوارض شامل:
- عفونت در ناحیه جراحی
- خونریزی چشم
- چشم درد
- پارگی یا جدا شدن شبکیه چشم
- آب مروارید
- نیاز دوباره به جراحی
- از دست دادن بینایی یا کم شدن بینایی
همچنین درمورد جراحی آب مروارید بخوانید!
کلام پایانی
برقزدگی چشم به طور معمول بیماری رایجی در سنین بالا است و در اکثر موارد نیازی به درمان ندارد؛ اما پیشنهاد میشود در صورتی که هریک از علائم ذکر شده را تجربه کردید حتماً به پزشک متخصص مراجعه کنید.
سوالات متداول
زمان مورد نیاز برای بهبودی پس از جراحی چشم میتواند بین ۲ تا ۴ هفته باشد؛ اما در موقعیتهای نادر امکان دارد دوران بهبودی طولانیتر شود.
برق زدگی چشم به طور غیر قابل پیشبینی رخ میدهد که پژوهشگران دلیل غیر قابل پیشبینی بودن این بیماری را هنوز کشف نکردهاند، و این بدان معناست که راهی برای پیشگیری از برق زدگی چشم وجود ندارد.