برخی از بیماری ها خود ایمنی هستند و باعث آسیب رسیدن به اندام های بدن می شوند. یکی از بیماری های خود ایمنی که بر روی غده تیروئید تاثیر منفی میگذارد، بیماری گریوز است. در این بیماری فعالیت غده تیروئید چندین برابر می شود و با افزایش ترشح هورمون های تیروئیدی، رشد آن چندین برابر می شود. غده تیروئید وظیفه ترشح هورمون های رشد بدن به صورت طبیعی را بر عهده دارد و افزایش ترشح این هورمون ها باعث رشد بیش از حد اندام ها می شوند.
اثر بیماری گریوز بر چشمان به این صورت است که باعث بیرون زدگی چشم ها و تورم بافت های اطراف چشم می شود. در صورتی که فردی به بیماری گریوز مبتلا شود، بلافاصله گریوز چشمی ظاهر نمی شود و به مرور زمان و افزایش سن علائم این بیماری بر روی چشم ها ظاهر می شود.
علائم بیماری گریوز چشمی یا بیرون زدگی چشم ها چیست؟
همانطور که در بالا اشاره کردیم این بیماری، یکی بیماری خود ایمنی با تاثیر منفی بر روی تیروئید است. بیماری نام برده شده ممکن است با علائم دیگری همراه باشد که بهتر است آنها را بدانید. در صورت مشاهده علائمی که در ادامه خواهیم گفت، به یک چشم پزشک مجرب و با تجربه مراجعه کنید. علائمی که ممکن است با بیماری گریوز چشمی همراه باشند موارد زیر هستند:
- خشک شدن چشم ها همراه با خارش و سوزش چشم ها
- قرمزی اطراف چشم
- تورم بافت های اطراف چشم
- التهاب بافت های چشم
- مشکل در بینایی و تاری دید
- درد در هنگام حرکت چشم ها
- حساس شدن به نور های موجود در محیط
- مبتلا شدن به ترشحات چشمی
- دو بینی بر اثر ضعف عضلات چشم
- نابینایی بر اثر فشار زیاد به اعصاب بینایی
- دشوار بودن حرکت دادن چشم ها
- احساس فشار در اطراف و پشت چشمها
تمام مواردی که در بالا نام بردیم از علائم بیماری بیرون زدگی چشم است و باید آنها را جدی بگرید. در صورت مشاهده هر کدام از موارد گفته شده به یک متخصص مراجعه کنید و علائمی را که دارید برای او بگوید. این بیماری ممکن است علائم دیگری که با چشم در ارتباط نیستند مانند: تپش قلب، استرس و اضطراب، افزایش فشار خون، افزایش اشتها و کاهش وزن و… با خود به همراه داشته باشد.
تشخیص بیماری گریوز چشمی چگونه انجام می‌شود؟
چنانچه پیش از این در فرد هیپرتیروئیدیسم تشخیص داده شده باشد پزشک ممکن است با معاینه چشمها و مشاهده ورم و بزرگ شدن ماهیچه‌ای چشم پی به وجود بیماری هریس چشمی ببرد. سی‌تی اسکن و تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) عضلات چشم ممکن است مفید باشد. بیماری گریوز معمولا با علائم دیگر تیروئید پرکار همراهی دارد. با این حال ممکن است علائم معمول هیپرتیروئیدیسم همیشه وجود نداشته باشند. در حقیقت، بیماری گریوز چشمی می‌تواند حتی زمانی که تیروئید پرکار نیست هم اتفاق بیافتد.
در بیشتر مواقع بیماری گریوز به خودی خود بهبود پیدا می‌کند. اگرچه، در برخی بیماران ممکن است علیرغم درمان غده تیروئید پرکار و درمان‌های اختصاصی چشم علائم همچنان پابرجا باشند.
افتالموپاتی گریوز چگونه درمان می‌شود؟
برای بیماری گریوز چشمی یا بیرون زدگی چشم و راه های درمان آن روش های دیگری بغیر از جراحی وجود دارد ولی به صورت علمی به اثبات نرسیده اند. برخی از این روش ها موارد زیر هستند:
- اشعه تراپی
- استفاده از عینک آفتابی
- مصرف داروهای تنظیم کننده هورمون های تیروئید
- مصرف داروهایی که سیستم ایمنی را تضعیف می کند.
پیشگیری
بیماری گریوز و بیماری چشمی مربوطه قابل پیشگیری نیستند. اگرچه، درمان هیپرتیروئیدیسم با کمک ید رادیواکتیو احتمال بیشتری دارد که بیماری چشمی را تشدید کند و بهتر است در صورت امکان در بیماران مبتلا به بیماری چشمی متوسط یا خفیف از انجام آن خودداری شود. درمان با کمک داروهای آنتی‌تیروئید یا جراحی روی مسیر بیماری چشمی تاثیری ندارد.
اگر ید رادیواکتیو برای درمان هیپرتیروئیدیسم در بیماران دچار بیماری چشمی متوسط تا شدید مورد استفاده قرار گیرد مصرف داروی کورتیکواستروئید (پردنیزون) در زمان درمان ممکن است به پیشگیری از تشدید بیماری گریوز چشمی کمک کند.
در افراد سیگاری در مقایسه با غیرسیگاری‌ها، احتمال بروز افتالموپاتی گریوز بیشتر است و به همین دلیل باید سعی کنند سیگار را ترک کنند. قرارگیری در معرض دود سیگار اثری مشابه با کشیدن سیگار دارد و به همین دلیل باید از دود سیگار به هر شکل ممکن پرهیز کرد.
