
اگر از عینک و لنز خسته شدهاید و به دنبال راهی برای بهبود بینایی خود هستید، احتمالا اسم جراحی فمتواسمایل به گوشتان خورده است. این روش یکی از جدیدترین و کمتهاجمیترین جراحیهای اصلاح بینایی است که با استفاده از لیزر، بدون برشهای بزرگ در قرنیه، مشکل دید را برطرف میکند و نسبت به روشهای قدیمیتر آسیب کمتری به چشم میزند و دوران نقاهتش هم کوتاهتر است. اما آیا این روش برای همه مناسب است؟ چطور انجام میشود و چه مراقبتهایی لازم دارد؟ در این مقاله، همه چیز را درباره فمتواسمایل، مزایا و نکاتی که قبل و بعد از جراحی باید بدانید بررسی میکنیم. اگر میخواهید با این روش بیشتر آشنا شوید، همراه ما باشید.
فمتواسمایل چیست؟
فمتواسمایل (Femto Smile) یکی از پیشرفتهترین روشهای جراحی چشم برای اصلاح عیوب انکساری مانند نزدیکبینی و آستیگماتیسم است. این روش با نام SMILE (Small Incision Lenticule Extraction) نیز شناخته میشود. در جراحی فمتواسمایل برخلاف روشهای قدیمی مانند لازک و لیزیک، نیازی به برداشتن لایهای از سطح قرنیه وجود ندارد. به جای آن، لیزر فمتوسکند با دقت بالا یک عدسی بسیار نازک را در عمق ۱۱۰ تا ۱۳۰ میکرونی قرنیه ایجاد میکند و از طریق یک برش کوچک (حدود ۲ تا ۴ میلیمتر) آن را خارج میکند. این تکنیک باعث حفظ ساختار طبیعی قرنیه میشود. یکی از مزایای مهم این روش، بهبودی سریع و کاهش عوارض جانبی پس از عمل است. در روشهای دیگر، بیماران هفتهها یا حتی ماهها دچار مشکلاتی مانند خشکی یا حساسیت چشم به نور میشوند، اما در فمتواسمایل، خطر ابتلا به این مشکلات به حداقل میرسد. بیشتر بیماران بین چند روز تا چند هفته پس از جراحی، تاثیر این عمل را تجربه میکنند. اما رسیدن به نتیجه نهایی، معمولا چند ماه زمان لازم دارد.
قبل از فمتواسمایل چه اقداماتی باید انجام دهیم؟
قبل از تصمیمگیری برای انجام فمتواسمایل، ابتدا پزشک بررسی میکند که این روش برای شما مناسب است یا خیر که شامل چند مرحله مختلف میشود. در ادامه تمامی این مراحل را به اختصار توضیح خواهیم داد:
مشورت با پزشک متخصص
نخستین و مهمترین قدم، ویزیت و مشورت با یک جراح متخصص است. در این جلسه، پزشک شرایط بینایی شما را بررسی میکند و مشخص میکند که آیا شما کاندید مناسبی برای این جراحی هستید یا خیر. در این جلسه، پزشک ضخامت قرنیه، میزان عیوب انکساری و سلامت کلی چشمها را به صورت دقیق بررسی میکند. اگر چشمان شما دچار خشکی شدید، نازکی قرنیه یا بیماریهایی مانند قوز قرنیه باشند، پزشک انجام فمتواسمایل را به شما پیشنهاد نمیکند.
انجام آزمایشهای پیش از عمل
یکی دیگر از اقدامات مهم قبل از انجام فمتواسمایل، انجام آزمایشهایی است که پزشک برای شما تجویز میکند. یکی از این آزمایشها توپوگرافی قرنیه است، این آزمایش برای بررسی سطح قرنیه و تشخیص ناهنجاریهای احتمالی انجام میشود. آزمایش بعدی، آنالیز موجی است که برای بررسی کیفیت بینایی و وجود عیوب نوری پنهان انجام میشود. یکی دیگر از آزمایشهای مهم و ضروری قبل از انجام عمل فمتواسمایل، بررسی میزان خشکی چشم است. پزشک با انجام این تست میزان تولید اشک و سلامت سطح چشم را بررسی میکند. اگر خشکی چشم شدید داشته باشید، قبل از عمل، پزشک درمانهای مناسب برای برطرف کردن این مشکل را به شما توصیه میکند.
انجام نکات و مراقبتهای قبل از عمل
پس از انجام مراحل بالا در صورتی که پزشک تشخیص دهد فمتواسمایل برای شما مناسب است، نوبت به انجام برخی نکات و مراقبتهای قبل از عمل میرسد. برای مثال توصیه میشود که حداقل دو هفته قبل از جراحی نباید از لنزهای تماسی استفاده کنید، زیرا لنز میتواند شکل قرنیه را تغییر دهد و روی دقت اندازهگیریها تاثیر بگذارد. از مصرف داروهایی انعقاد خون، مانند آسپرین یا داروهای ضدالتهابی، خودداری کنید. یا مثلا شب قبل از عمل، چشمان خود را با آب ولرم بشویید و از لوازم آرایشی یا کرمهای دور چشم استفاده نکنید.

مراحل انجام جراحی فمتواسمایل
عمل فمتواسمایل یک جراحی تخصصی است که باید توسط متخصص با تجربه انجام شود. این روش معمولا کمتر از ۲۰ دقیقه طول میکشد و شامل مراحل مختلفی میشود که عبارتاند از:
آمادهسازی بیمار و بیحسی چشمی
پیش از شروع جراحی، چند قطره بیحسی موضعی (آنستوکائین) در چند مرحله داخل چشم چکانده میشود تا بیمار دردی احساس نکند.
پلکها با استفاده از وسیلهای به نام اسپکولوم باز نگه داشته میشوند تا بیمار بهطور ناخودآگاه چشمک نزند.
سطح چشم و اطراف آن با محلول ضدعفونیکنندهی بتادین پاکسازی شده و ناحیهی جراحی با پارچههای استریل پوشانده میشود.
ایجاد برش دقیق در قرنیه با لیزر فمتوسکند
بیمار روی تخت لیزر قرار میگیرد و نگاه او روی نور مرکزی داخل میکروسکوپ متمرکز میشود.
لیزر فمتوسکند بدون ایجاد آسیب به بافت قرنیه، یک لایهی عدسیشکل در استروما (بخش میانی قرنیه) ایجاد میکند.
یک برش کوچک به اندازهی ۲.۵ تا ۴ میلیمتر در گوشهی قرنیه جهت دسترسی به لایهی برشخورده انجام میشود.
استخراج عدسی و اصلاح خطای انکساری
جراح با استفاده از ابزارهای جراحی میکروسکوپی، عدسی برشخورده (لنتیکول) را بهآرامی از طریق برش ایجادشده خارج میکند.
این فرآیند باعث تغییر انحنای قرنیه و اصلاح عیوب انکساری مانند نزدیکبینی و آستیگماتیسم میشود.
ترمیم خودبهخودی قرنیه و پایان جراحی
پس از استخراج عدسی، برش ایجادشده بدون نیاز به بخیه، بهصورت خودبهخودی ترمیم میشود.
بیمار بلافاصله پس از جراحی، بدون نیاز به پانسمان، مرخص میشود.
اقدامات بعد از فمتواسمایل
پس از انجام جراحی فمتواسمایل، مراقبتهای پس از عمل نقش بسیار مهمی در بهبود سریعتر و کاهش خطر عوارض دارند. مهمترین اقدامات پس از عمل فمتواسمایل عبارتاند از:
استفاده از قطرههای چشمی طبق دستور پزشک
- خودداری از شنا کردن در استخر و استفاده از سونا تا زمان تایید پزشک
پرهیز از فعالیتهای شدید بدنی و ورزشهای سنگین
استفاده نکردن از مواد آرایشی در اطراف چشم تا زمان بهبودی کامل
رعایت بهداشت دستها قبل از لمس چشمها
استفاده از عینک محافظ برای جلوگیری از تماس مستقیم چشم با عوامل خارجی
داشتن استراحت کافی و خودداری کردن از کار طولانی با مانیتور، گوشی و …
فمتواسمایل برای چه کسانی مناسب است؟
جراحی فمتواسمایل یکی از روشهای جدید اصلاح عیوب انکساری چشم مانند نزدیکبینی و آستیگماتیسم است که بدون نیاز به ایجاد برش عمیق در قرنیه انجام میشود. این روش نسبت به لیزیک و PRK کمتهاجمیتر است و روند بهبودی سریعتری دارد، اما این جراحی برای همه افراد توصیه نمیشود. متخصص چشم با انجام معاینات دقیق، مناسب بودن قرنیه شما را برای عمل فمتواسمایل بررسی میکند. شرایط لازم برای انجام این عمل عبارتاند از:
- حداقل ۲۲ سال سن داشته باشند.
- در یک سال گذشته، تغییر محسوسی در شمارهی عینک خود نداشته باشند.
- قرنیهی سالم و بدون آسیب داشته باشند.
- میزان نزدیکبینی آنها بین ۱ تا ۸ دیوپتر و آستیگماتیسم آنها حداکثر ۳ دیوپتر باشد.

جراحی فمتواسمایل برای چه افرادی مناسب نیست؟
برخی شرایط پزشکی یا وضعیتهای خاص چشمی هستند که مانع از انجام جراحی فمتواسمایل میشوند یا احتمال بروز عوارض را افزایش میدهند. به همین دلیل، قبل از تصمیمگیری برای انجام فمتواسمایل، بهتر است شرایط شما به صورت دقیق بررسی شوند. ضخامت قرنیه، میزان خشکی چشم و سابقهی بیماریهای چشمی از جمله مواردی هستند که در ارزیابی صلاحیت شما برای این جراحی در نظر گرفته میشوند. افرادی که شرایط زیر را دارند، جراحی فمتواسمایل برای آنها مناسب نیست:
- زنان باردار یا شیرده
- افرادی که تغییرات مکرر در نسخهی عینک یا لنز خود داشتهاند.
- بیماران مبتلا به گلوکوم شدید
- کسانی که آب مروارید دارند.
- بیمارانی که دچار زخم قرنیه یا قوز قرنیه هستند.
- افراد مبتلا به دیابت کنترل نشده
- اشخاصی که جراحیهای خاصی روی چشم خود انجام دادهاند.
در مورد عمل گلوکوم بیشتر بخوانید.
مزایای عمل فمتواسمایل
فمتواسمایل یکی از پیشرفتهترین روشهای اصلاح بینایی است که دقت بالای آن در کنار حداقل تهاجم، آن را به گزینهای ایدهآل برای افرادی تبدیل کرده که به دنبال حذف دائمی عینک و لنز هستند. بهطور کلی مزایای این روش عبارتاند از:
- دقت فوقالعاده در اصلاح عیوب انکساری
- دوره نقاهت کوتاه و بدون دردسر
- عدم نیاز به برشهای عمیق
- نتایج پایدار و طولانیمدت و بدون نیاز به ترمیمهای مکرر
- کاهش احتمال عوارض
- بازگشت سریع به فعالیتهای روزمره
- حفظ سلامت قرنیه و ساختار طبیعی چشم
معایب جراحی فمتواسمایل چشم
درست است که جراحی فمتواسمایل با مزایای متعددی همراه است، اما مانند هر جراحی دیگری، محدودیتهای خاص خود را نیز دارد. یکی از اصلیترین معایب این روش، عدم امکان اصلاح برخی از درجات بالای عیوب انکساری است. درواقع، بیمارانی که نزدیکبینی شدید یا ترکیبی از مشکلات بینایی دارند، ممکن است گزینهی بهتری برای روشهای دیگر مانند لازک یا PRK باشند. همچنین، از آنجایی که این جراحی کاملا وابسته به فناوری لیزر است، به مهارت بالای جراح و تجهیزات پیشرفته نیاز دارد. این موضوع باعث میشود که فمتواسمایل در مقایسه با روشهای قدیمیتر، هزینهی بالاتری داشته باشد. علاوه بر این، از آنجا که در این روش برش قرنیه بسیار کوچک است، انجام اصلاحات ثانویه در آینده ممکن است با چالشهایی همراه باشد. بنابراین، قبل از تصمیمگیری، لازم است فرد با پزشک خود مشورت کند تا مطمئن شود که این روش، بهترین گزینه برای شرایط بینایی اوست.
فمتواسمایل چه عوارضی دارد؟
یکی از رایجترین عوارض پس از این جراحی، خشکی موقتی چشم است که با مصرف قطرههای تجویز شده توسط پزشک برطرف میشود. برخی از بیماران در روزهای ابتدایی پس از عمل، تاری دید یا کاهش کنتراست بینایی را تجربه میکنند که معمولا در عرض چند هفته بهبود مییابد. در موارد نادر، ممکن است عفونت، التهاب یا مشکلاتی در بهبود قرنیه رخ دهد که نیاز به پیگیری پزشکی دارند. همچنین، در صورتی که اصلاح دید بهطور کامل انجام نشود، ممکن است نیاز به جراحی ترمیمی باشد. با این حال، رعایت توصیههای پزشک، استفادهی منظم از داروهای تجویزشده و حضور در معاینات پس از عمل، میتواند احتمال بروز این عوارض را به حداقل برساند و روند بهبودی را تسریع کند.
در مورد عفونت چشم نیز بیشتر بخوانید.

بهترین متخصص برای جراحی فمتواسمایل
اگر شما هم تصمیم گرفتهاید که از عینک و لنز خلاص شوید و مشکلات بینایی خود را بهطور دائم درمان کنید، انتخاب یک متخصص چشم ماهر و باتجربه از اهمیت بالایی برخوردار است. دکتر سعید یادگاری یکی از بهترین گزینهها برای انجام جراحی فمتواسمایل است، ایشان با بیش از ۱۵ سال تجربه در جراحیهای چشم به عنوان یکی از برجستهترین پزشکان در ایران، توانستهاند جراحیهای موفقیتآمیز بسیاری انجام دهند. دکتر سعید یادگاری با استفاده از جدیدترین تکنولوژیها و تجهیزات پیشرفته در زمینهی جراحیهای چشم، به شما کمک میکنند تا به بهترین نتایج ممکن دست پیدا کنید. یکی از ویژگیهای منحصر بهفرد دکتر یادگاری، توجه به نیازها و شرایط خاص هر بیمار است. ایشان با ارزیابی دقیق وضعیت چشمها، جراحی را به شکلی انجام میدهند که بهترین بازدهی را برای شما داشته باشد.
فمتولیزیک مناسبتر است یا فمتواسمایل؟
وقتی صحبت از جراحی لیزر چشم میشود، یکی از مهمترین سوالها این است که کدام روش بهتر است. هر دو روش، برای اصلاح عیوب انکساری چشم مثل نزدیکبینی، دوربینی و آستیگماتیسم انجام میشوند، اما تفاوتهای اصلی بین این دو روش وجود دارند که بسته به شرایط شما، یکی از آنها میتواند انتخاب بهتری برای شما باشد. فمتولیزیک یک روش قدیمیتر است که سالهاست در جراحیهای چشم استفاده میشود و به خوبی ثابت شده است. این روش شامل ایجاد فلپ در قرنیه برای دسترسی به لایههای عمیقتر آن است و دوران نقاهت این روش کمی طولانیتر است. اما فمتو اسمایل، که روش جدیدتری است، به کمک لیزر برشهای بسیار کوچکتری ایجاد میکند و نیاز به ایجاد فلپ ندارد. این روش به دلیل کمتر بودن اندازه برشها، دوران نقاهت کوتاهتری دارد و شما سریعتر میتوانید به فعالیتهای روزمره خود بازگردید. بهطور کلی، انتخاب بهترین روش بستگی به وضعیت چشم شما و نظر متخصص دارد. اگر به دنبال دوره بهبودی سریعتر و بدون دردسر هستید، فمتواسمایل گزینه مناسبتری برای شما محسوب میشود.
درمورد تفاوت فمتولیزیک و فمتو اسمایل بیشتر بخوانید.
کلام پایانی
جراحی فمتواسمایل بهعنوان یکی از پیشرفتهترین روشهای اصلاح عیوب انکساری، گزینهای ایدهآل برای افرادی است که به دنبال بهبود بینایی خود با حداقل تهاجم و دوران نقاهت کوتاه هستند. اگر قصد انجام این جراحی را دارید، توصیه میشود ابتدا با یک متخصص چشمپزشک مشورت کرده و شرایط چشمی خود را بهدقت بررسی کنید. پرهیز از مالش چشم، استراحت کافی و اجتناب از فعالیتهای فیزیکی شدید از جمله نکاتی است که به بهبود سریعتر کمک میکند. همچنین، میزان موفقیت جراحی در هر فرد متفاوت است، بنابراین داشتن انتظارات واقعبینانه از نتیجه عمل، نقش مهمی در رضایت شما از این روش درمانی خواهد داشت.
سوالات متداول
خیر، این جراحی تحت بیحسی موضعی با قطرههای چشمی انجام میشود و بیمار دردی احساس نمیکند. ممکن است بعد از عمل کمی احساس سوزش یا ناراحتی داشته باشید که در عرض چند روز برطرف میشود.
بله، این روش یک جراحی دائمی محسوب میشود و نتایج آن طولانیمدت هستند. با این حال، مانند سایر روشهای اصلاح بینایی، ممکن است در برخی افراد به مرور زمان تغییرات جزئی در بینایی رخ دهد که معمولا به دلیل افزایش سن است.
هزینه فمتواسمایل بسته به کلینیک، تجربه پزشک و موقعیت جغرافیایی متفاوت است، اما معمولا از لیزیک گرانتر است، زیرا از فناوری پیشرفتهتری استفاده میکند.