پیرچشمی اصطلاحی پزشکی در رابطه با از دست دادن توانایی چشم در قدرت دید است که بر میزان توانایی چشم بر دید اشیاء نزدیک، تأثیرگذار است. با افزایش سن، عدسی چشم به مرور انعطاف کمتری پیدا میکند. با ما در این مقاله همراه باشید تا با نکات مرتبط با این عارضه بیشتر آشنا شوید.
پیرچشمی چیست؟
این اتفاق زمانی رخ میدهد که عدسی طبیعی چشم با افزایش سن انعطاف کمتری پیدا کند. پیرچشمی معمولاً در حدود 40 سالگی شروع میشود و تا اواسط 60 سالگی به مرور وخیمتر میشود. در این عارضه خواندن یا سایر کارهایی که نیاز به دید نزدیک دارد، سختتر از گذشته خواهد شد. همچنین ممکن است علائمی مانند سردرد را در هنگام انجام این امور تجربه نمایید. پیرچشمی بخشی از روند طبیعی پیری است و یک بیماری به حساب نمیآید. این عارضه یک نوع رایج عیوب انکساری است که متخصصان چشمپزشک میتوانند به راحتی با عینک، لنز یا جراحی آن را اصلاح کنند.
دلایل بروز پیرچشمی
تغییرات مرتبط با افزایش سن میتواند باعث پیرچشمی شود. در چند دهه اول زندگی، عدسی چشم نرم و انعطاف پذیر است. عدسی میتواند به راحتی شکل خود را تغییر دهد. این توانایی (انطباق) به نور اجازه میدهد تا روی شبکیه چشم اثر نماید و در نتیجه آن بتوانید اشیا را به وضوح ببینید. با افزایش سن، عدسی چشم انعطاف کمتری پیدا کرده و نور را به خوبی متمرکز نمیکند. این امر منجر به علائم پیرچشمی میشود که از 40 سالگی شروع شده و در اواسط 60 سالگی کاهش مییابد.
عوامل خطر در ابتلا به پیرچشمی
عامل خطر اصلی، سن بالای 40 سال است. با این حال، برخی داروها و شرایط پزشکی میتوانند باعث ایجاد پیرچشمی در افراد کمتر از 40 سال نیز شوند که در این صورت، پیرچشمی زودرس نامیده میشود. عوامل خطر پیرچشمی زودرس عبارتند از:
- دوربینی
- مصرف برخی داروها، از جمله آنتیهیستامینها یا داروهای ضدافسردگی
- داشتن برخی بیماریهای زمینهای، مانند دیابت، ام اس یا مشکلات قلبی عروقی
علائم پیرچشمی
علائم و نشانههای اصلی پیرچشمی که باید به آن توجه داشته باشید، عبارتاند از:
- نیاز به نور بیشتر هنگام مطالعه
- تاری دید در فاصله طبیعی هنگام مطالعه
- نیاز به نزدیک کردن متون به چشم
- احساس سردرد پس از مطالعه
- فشار چشم که باعث میشود چشمان شما احساس درد یا خستگی داشته باشد.
راههای تشخیص پیرچشمی
یک متخصص چشمپزشک میتواند پیرچشمی را با معاینه و بررسی دقیق چشم تشخیص دهد. بخش مهمی از این آزمون ارزیابی انکسار برای اندازهگیری میزان بینایی اجسام در فواصل مختلف است. این ارزیابیها سبب میشود که پزشک بتواند پیرچشمی، آستیگماتیسم، نزدیکبینی یا دوربینی را تشخیص دهد.
روشهای درمان پیرچشمی
بسته به سلامت، سبک زندگی و شرایط بیمار، متخصص ممکن است یکی از روشهای زیر را برای اصلاح پیرچشمی پیشنهاد دهد:
عینک
یکی از سادهترین درمانهای پیرچشمی استفاده از عینک است. گزینهها عبارتاند از:
- عینک مطالعه: این مورد برای افرادی که نزدیک بینی، دوربینی یا آستیگماتیسم ندارند، مناسب است. برای آگاهی از شماره چشم باید به مراکز چشمپزشکی مراجعه نمایید.
- عینک دو کانونی: اغلب برای پیرچشمی تجویز میشود. این مورد عینکهایی هستند که دو نسخه متفاوت در یک عدسی عینک دارند. قسمت بالای لنز دارای شماره فاصله است، در حالی که قسمت کوچکتر و پایین دارای شمارهای است که به شما کمک میکند اشیا را از نزدیک ببینید.
- عینک سه کانونی: عینک سه کانونی دارای سه لنز است: هر کدام برای دیدن نمای نزدیک، بین و دور.
لنزهای تماسی
لنزهای تماسی مختلفی وجود دارد که میتواند به بیمار در بهبود و درمان پیرچشمی کمک کند.
- لنزهای تماسی دو کانونی: یک لنز فقط با دو نقطه کانونی، معمولاً نزدیک و دور طراحی میشود.
- لنزهای تماسی مونوویژن: یک چشم از عدسی استفاده میکند که به بیمار کمک میکند اشیاء را در فاصلهای دور ببیند، در حالی که چشم دیگر از لنزی استفاده میکند که دید نزدیک را بهبود میدهد. مغز شما به تدریج با این روش سازگار میشود، اما ممکن است تا دو هفته طول بکشد تا شما احساس راحتی کنید.
درباره درمان پیرچشمی با مونوویژن بیشتر بخوانید!
جراحی
قبل از تصمیم گیری در مورد اینکه آیا جراحی برای شما مناسب است، سلامت چشم، سابقه خانوادگی و سبک زندگی خود را با پزشک خود در میان بگذارید. سه روش لیزر آورده شده در ادامه، پیرچشمی را با استفاده از مونوویژن تصحیح میکنند (یک چشم برای فاصله تصحیح میشود و دیگری برای دید نزدیک اصلاح میشود):
- جراحی لیزیک: لیزر کراتومیلوسیس درجا (LASIK) یک روش جراحی رایج برای اصلاح بینایی در افرادی است که نزدیکبینی، دوربینبینی یا آستیگماتیسم دارند.
- جراحی PRK: اگر نزدیک بینی، دوربینی و یا آستیگماتیسم زیاد دارید، ممکن است کاندید خوبی برای عمل کراتکتومی فتورفرکتیو (PRK) باشید.
- جراحی لبخند: با استخراج عدسی با برش کوچک (SMILE)، جراح از یک لیزر بسیار دقیق برای ایجاد یک قطعه بافت دیسکی شکل در داخل قرنیه استفاده میکند که از طریق برشی کوچک آن را برمیدارد.
درمورد جراحی لیزیک چشم در 40 سالگی نیز بخوانید.
قطره چشم
قطرههای چشمی گزینه خوبی برای برخی از افراد مبتلا به پیرچشمی هستند. این قطرهها مردمک را کوچکتر کرده و عمق تمرکز چشم را بهبود میبخشند و دید نزدیکتری را به بیمار ارائه میدهند. قرمزی چشم و سردرد شایعترین عوارض جانبی آن هستند و همچنین ممکن است دید در شب را مختل نماید.
پیشگیری از پیرچشمی
از آنجایی که این عارضه بخشی از روند طبیعی پیری است، نمیتوان از آن پیشگیری کرد. اما میتوانید برای محافظت از سلامت چشم خود اقداماتی را انجام دهید.
- برای محافظت از چشمان خود در برابر اشعههای مضر فرابنفش (UV) از عینک آفتابی استفاده کنید.
- غذاهای غنی از مواد مغذی که سلامت چشم را تقویت میکنند، از جمله ویتامین A، ویتامین C، ویتامین E و لوتئین مصرف کنید.
- برای کاهش فشار چشم، تغییراتی در سبک زندگی خود مانند کاهش مدت زمان استفاده از کامپیوتر یا گوشی همراه، اعمال نمایید.
کلام آخر
پیرچشمی یک عارضه بینایی است که در اثر افزایش سن در بسیاری از افراد به وجود میآید. این مشکل میتواند به کمک انجام برخی از اقدامات بهبود یابد و یا از بروز آن جلوگیری شود. لازم است با معاینات متداول و منظم، ریسک ابتلا به پیرچشمی را در خود کاهش دهید.